Quang cảnh phiên họp chiều 3/12. (Ảnh: DUY LINH)
Cần thiết sớm triển khai dự án
Trình bày Tờ trình, Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn khẳng định việc sớm đầu tư dự án là cần thiết, nhằm thực hiện mục tiêu phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đồng bộ, hiện đại theo định hướng của Đảng và Nhà nước. Đồng thời, dự án giúp tăng cường quan hệ giữa Việt Nam và Lào; từng bước hoàn thiện mạng lưới hạ tầng giao thông, kết nối kinh tế giữa hai nước. Cùng với đó, góp phần cải thiện năng lực cạnh tranh quốc gia nói chung và vùng Bắc Trung Bộ nói riêng.
Việc đầu tư dự án còn từng bước hoàn thành tuyến kết nối đông-tây theo quy hoạch, tạo động lực, không gian phát triển kinh tế-xã hội, đồng thời bảo đảm quốc phòng, an ninh, phát triển phương thức vận tải bền vững, hiện đại, góp phần giảm tai nạn giao thông.
Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn trình bày tờ trình. (Ảnh: DUY LINH)
Phó Thủ tướng nêu rõ, việc đầu tư dự án phù hợp với Chiến lược phát triển kinh tế-xã hội 10 năm 2021-2030; các Nghị quyết của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế-xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Bắc Trung Bộ, vùng duyên hải Trung Bộ và tỉnh Nghệ An; phù hợp Quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch phát triển mạng lưới đường bộ và các quy hoạch ngành, vùng, địa phương.
Về mục tiêu đầu tư, Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh, dự án sẽ hình thành trục ngang đông-tây kết nối với hệ thống trục dọc gồm đường bộ cao tốc bắc-nam, đường Hồ Chí Minh, quốc lộ 1 và đường bộ ven biển; đáp ứng nhu cầu vận tải, tạo dư địa phát triển không gian vùng với hệ thống hạ tầng kỹ thuật, xã hội đồng bộ; kết nối Thủ đô Vientiane (Lào)-Thủ đô Hà Nội, các trung tâm kinh tế, cảng biển; nâng cao năng lực cạnh tranh, thúc đẩy liên kết và hợp tác vùng; góp phần bảo đảm quốc phòng, an ninh, xóa đói giảm nghèo; thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội theo Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và các Nghị quyết của Bộ Chính trị.
Làm rõ nhu cầu vận tải và phương án thiết kế
Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn cho biết, dự án có điểm đầu giao với đường cao tốc bắc-nam phía đông (tỉnh Nghệ An), điểm cuối kết nối vào Khu kinh tế cửa khẩu Thanh Thủy, với tổng chiều dài khoảng 60km.
Trên cơ sở nhu cầu vận tải và khả năng cân đối nguồn lực, dự án đề xuất đầu tư quy mô 4 làn xe; tại các vị trí đào sâu, đắp cao sẽ đầu tư nền đường và các cầu, hầm theo quy mô 6 làn xe. Giải phóng mặt bằng thực hiện theo quy mô quy hoạch 6 làn xe; tiêu chuẩn đường cao tốc với vận tốc thiết kế 80-100 km/giờ.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi trình bày báo cáo thẩm tra. (Ảnh: DUY LINH)
Trình bày Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi nêu rõ, việc Chính phủ trình Quốc hội xem xét, quyết định chủ trương đầu tư dự án là phù hợp quy định pháp luật. Hồ sơ trình cơ bản đáp ứng danh mục tài liệu theo Điều 21 Luật Đầu tư công đối với dự án quan trọng quốc gia.
Ủy ban Kinh tế và Tài chính nhất trí về sự cần thiết đầu tư dự án như Tờ trình của Chính phủ, nhằm cụ thể hóa mục tiêu phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đồng bộ, hiện đại gắn với yêu cầu tăng cường liên kết vùng, hội nhập kinh tế quốc tế và bảo đảm quốc phòng, an ninh khu vực biên giới.
Một số ý kiến đề nghị bổ sung, làm rõ nhu cầu vận tải trên hành lang kinh tế đông-tây và tuyến Vinh-Thanh Thủy theo từng giai đoạn, làm rõ hơn tính cấp thiết của dự án.
Về sự phù hợp quy hoạch và phương án thiết kế sơ bộ, Ủy ban Kinh tế và Tài chính nhận thấy dự án cơ bản phù hợp các quy hoạch liên quan, song đề nghị xem xét kỹ, lựa chọn phương án tuyến tối ưu; bảo đảm kết nối thuận lợi với cảng biển, cảng hàng không, khu công nghiệp, khu du lịch, trung tâm logistics; nghiên cứu đầu tư đồng bộ các trạm dừng nghỉ, hệ thống giao thông thông minh, nút giao và công trình phụ trợ để bảo đảm hiệu quả.
Quang cảnh phiên họp chiều 3/12. (Ảnh: DUY LINH)
Một số ý kiến cho rằng cần làm rõ tiến độ đầu tư đoạn từ Thanh Thủy đi Vientiane phía Lào để bảo đảm khai thác đồng bộ toàn tuyến.
Về sơ bộ tổng mức đầu tư và nguồn vốn, đề nghị làm rõ cơ sở tính toán, so sánh với các dự án tương tự; đồng thời bổ sung báo cáo về thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn.
Chính phủ đề xuất 3 nhóm cơ chế, chính sách đặc biệt cho dự án. Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho biết, các cơ chế này cơ bản đã được Quốc hội cho phép áp dụng đối với một số dự án quan trọng quốc gia thời gian qua nên đề xuất là có cơ sở.
Đồng thời, Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề nghị Chính phủ sớm báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, cho ý kiến về việc đầu tư dự án theo Quy chế 01-QC/TW của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư khóa XIII.
TRUNG HƯNG