Tổng thống Donald Trump hôm 9.12 nói rằng sẽ để Nvidia xuất khẩu chip H200 sang Trung Quốc nhưng phải trả 25% doanh thu cho chính phủ Mỹ. Đó là một phần trong nỗ lực của chính quyền Trump, được David Sacks (cố vấn AI và tiền mã hóa của Nhà Trắng) ủng hộ, nhằm thách thức các hãng công nghệ lớn Trung Quốc, chẳng hạn Huawei, bằng cách đưa sự cạnh tranh từ Mỹ vào thị trường họ.
Song mới đây, David Sacks phát tín hiệu rằng ông không chắc cách tiếp cận đó có hiệu quả không.
“Họ đang từ chối chip của chúng ta. Rõ ràng là họ không muốn chúng và tôi nghĩ lý do là họ muốn tự chủ về chất bán dẫn”, David Sacks nói trong một cuộc phỏng vấn trên Bloomberg Tech, trích dẫn một bài báo mà ông đọc được trong ngày.
David Sacks cho biết Trung Quốc nhận ra chiến lược của Mỹ khi chấp nhận bán H200 và đang từ chối chip AI Nvidia - Ảnh: Getty Images
Những phát biểu của David Sacks làm dấy lên câu hỏi liệu Nvidia có thể khôi phục doanh thu từ Trung Quốc hay không. Đây là thị trường trung tâm dữ liệu mà Nvidia đã loại bỏ hoàn toàn khỏi các dự báo của mình, dù Giám đốc điều hành Jensen Huang từng ước tính đạt 50 tỉ USD.
Các nhà phân tích của Bloomberg Intelligence ước tính doanh thu H200 tại Trung Quốc có thể đạt 10 tỉ USD mỗi năm, song chỉ khi quốc gia này chấp nhận chip của Nvidia. Bloomberg Intelligence là bộ phận nghiên cứu và phân tích dữ liệu thuộc tập đoàn tài chính Bloomberg.
Trong tuyên bố từ người phát ngôn, Nvidia thông báo tiếp tục làm việc với chính quyền Trump về giấy phép xuất khẩu H200 cho các khách hàng Trung Quốc đã được thẩm định.
“Dù hiện chưa có kết quả để báo cáo, nhưng rõ ràng là ba năm áp dụng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu quá rộng đã tiếp sức cho các đối thủ nước ngoài của Mỹ và khiến người nộp thuế Mỹ thiệt hại hàng tỉ USD”, Nvidia cho hay.
Bloomberg đưa tin Trung Quốc đang cân nhắc một gói ưu đãi trị giá lên tới 70 tỉ USD để hỗ trợ ngành sản xuất chip trong nước, nhấn mạnh quyết tâm giảm phụ thuộc vào các nhà sản xuất chip nước ngoài, điển hình là Nvidia. Điều này cho thấy chính phủ sẽ tiếp tục hỗ trợ các công ty như Huawei và Cambricon Technologies ngay cả khi Nvidia H200 đã được Mỹ cho phép xuất khẩu sang Trung Quốc.
Được giới thiệu năm 2023 và bắt đầu giao cho khách hàng từ 2024, H200 thuộc thế hệ Hopper của Nvidia, xếp sau dòng Blackwell và kém hai thế hệ so với dòng Rubin sắp ra mắt vào năm 2026. Theo Nvidia, Rubin có hiệu năng cao hơn Blackwell 7,5 lần.
H200 là phiên bản nâng cấp của H100, được thiết kế cho các tác vụ AI tạo sinh, mô hình ngôn ngữ lớn và hệ thống siêu máy tính. So với H100, H200 nổi bật nhờ được trang bị bộ nhớ băng thông cao HBM3e dung lượng lớn hơn, giúp tốc độ xử lý dữ liệu nhanh và hiệu quả hơn. TSMC sản xuất H200 bằng tiến trình 4 nanomet. TSMC (Đài Loan) là hãng sản xuất chip theo hợp đồng lớn nhất thế giới.
Theo báo cáo của Viện Nghiên cứu Tiến bộ (Mỹ), H200 mạnh hơn tất cả chip AI hiện có của các công ty Trung Quốc. Trong khi Blackwell nhanh hơn khoảng 1,5 lần so với H200 trong huấn luyện mô hình AI và nhanh gấp 5 lần khi thực hiện các tác vụ suy luận.
Rubin là thế hệ tiếp theo của Blackwell, được tối ưu hóa để mang lại hiệu suất tính toán cao hơn, khả năng xử lý lớn hơn và tiết kiệm năng lượng hơn, đặc biệt cho các trung tâm dữ liệu và ứng dụng AI cực lớn.
Việc H200 tụt hậu về công nghệ khoảng 18 tháng so với các chip Nvidia mới nhất là một phần trong lập luận của chính quyền Trump cho quyết định được công bố hôm 9.12.
“Không mặn mà với H200 vì muốn nâng đỡ và trợ cấp cho Huawei”
David Sacks, nhà đầu tư mạo hiểm gia nhập chính quyền Trump từ tháng 1, cho rằng mong muốn nâng đỡ và trợ cấp cho Huawei của Trung Quốc là lý do then chốt khiến nước này không mặn mà với H200. Dẫu vậy, David Sacks vẫn bảo vệ quyết định của ông Trump cho phép Trung Quốc tiếp cận H200 - công nghệ mà ông gọi là “lạc hậu” và không còn tiên tiến nhất.
“Điều bạn thấy là Trung Quốc không sử dụng chúng vì muốn nâng đỡ và trợ cấp cho Huawei. Một phần trong tính toán của chúng tôi khi bán cho Trung Quốc chip không phải tốt nhất, mà là chip đã tụt hậu, nhằm có thể giành thị phần từ Huawei. Thế nhưng, tôi nghĩ chính phủ Trung Quốc đã nhận ra điều đó nên họ không chấp nhận”, David Sacks bình luận.
Theo trang FT, Bộ Công nghiệp và Công nghệ Thông tin (MIIT) gần đây đã bổ sung chip AI của các công ty Trung Quốc, gồm cả Huawei và Cambricon Technologies, vào danh sách nhà cung cấp được chính phủ phê duyệt. Việc này nhằm thúc đẩy việc sử dụng chip nội địa ở khu vực công của Trung Quốc và có thể mang lại doanh thu hàng tỉ USD cho các nhà sản xuất chip trong nước.
Danh sách mua sắm mới của Trung Quốc hiện chưa được công bố rộng rãi, nhưng nhiều cơ quan chính phủ và doanh nghiệp nhà nước đã nhận được tài liệu hướng dẫn, theo các nguồn tin của FT. Dù từng được kêu gọi ủng hộ chip nội địa, đây là lần đầu các đơn vị khu vực công của Trung Quốc nhận chỉ thị bằng văn bản.
Động thái đó cho thấy quyết tâm của Trung Quốc trong việc giảm phụ thuộc vào công nghệ Mỹ và củng cố ngành chip trong cuộc đua AI với Mỹ.
Đây là tin xấu với Nvidia. Jensen Huang từng lập luận rằng các công ty chip AI Trung Quốc đang phát triển nhanh hơn nhiều so với nhận thức của thế giới. Điều này đồng nghĩa Nvidia cần hiện diện tại Trung Quốc để cạnh tranh với Huawei và các đối thủ khác.
Tại Trung Quốc, danh sách Đổi mới Công nghệ Thông tin đóng vai trò như hướng dẫn cho các cơ quan chính phủ, tổ chức công và doanh nghiệp nhà nước - thường chi hàng tỉ USD mỗi năm để mua sắm sản phẩm CNTT. Danh sách này là một phần trong chiến lược của Trung Quốc nhằm giảm sự phụ thuộc vào các sản phẩm nước ngoài sau khi Mỹ áp đặt nhiều biện pháp kiểm soát xuất khẩu.
Quyết định cho phép bán H200 xuất phát từ đánh giá rằng Huawei, đối thủ Trung Quốc lớn nhất của Nvidia, đang cung cấp các hệ thống AI có sức mạnh tương đương, gồm cả nền tảng Cloud Matrix 384, liên kết hàng trăm chip AI với nhau để bù đắp cho hiệu năng thấp hơn của từng chip riêng lẻ. Theo nguồn thạo tin, các quan chức Mỹ coi H200 là phương án thỏa hiệp so với đề xuất trước đó của Nvidia muốn xuất khẩu một phiên bản Blackwell sang Trung Quốc.
Tuần trước, khi các quan chức chính quyền Trump còn đang cân nhắc quyết định, Jensen Huang nói với các phóng viên tại Washington rằng ông không biết liệu Trung Quốc có chấp nhận H200 hay không.
Đến ngày 9.12, ông Trump đăng trên tài khoản Truth Social rằng Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã phản hồi tích cực trước khả năng phê duyệt xuất khẩu H200.
Trung Quốc đến nay vẫn chưa công khai đồng ý cho phép nhập khẩu H200, nhưng cũng chưa từ chối.
Nvidia H200 mạnh gần gấp 6 lần so với H20 - Ảnh: Internet
Một khảo sát của hãng tin Reuters trên hơn 100 hồ sơ đấu thầu và bài báo học thuật cho thấy H200 đã được cung cấp cho các khách hàng ở Trung Quốc thông qua thị trường xám.
Phân tích của Reuters chỉ ra nhiều đối tượng khách hàng tại Trung Quốc sẽ nhanh chóng tận dụng cơ hội mua số lượng lớn Nvidia H200 hợp pháp. Thậm chí, ByteDance và Alibaba đã liên hệ với Nvidia để hỏi mua H200 sau khi Tổng thống Trump thông báo sẽ cho phép xuất khẩu chip AI này sang Trung Quốc, bốn nguồn tin tiết lộ với Reuters.
Hai gã khổng lồ công nghệ này rất muốn đặt các đơn hàng lớn cho dòng chip AI mạnh thứ hai của Nvidia nếu Trung Quốc cấp phép. Tuy nhiên, họ vẫn lo ngại về nguồn cung và đang tìm kiếm thông tin rõ ràng từ phía Nvidia.
Các công ty Trung Quốc quan tâm đến Nvidia H200 vì sở hữu năng lực huấn luyện mô hình AI hiện chưa có chip nội địa nào sánh được. Những chip AI trong nước hiện phù hợp hơn cho quá trình suy luận của mô hình.
Hôm 10.12, tờ The Information đưa tin các cơ quan quản lý Trung Quốc đã triệu tập đại diện Alibaba, ByteDance, Tencent và yêu cầu họ đánh giá nhu cầu về Nvidia H200. Các quan chức nói rằng ba công ty sẽ sớm được thông báo về quyết định của chính phủ Trung Quốc.
Hai người khác quen thuộc với chuỗi cung ứng của Nvidia tiết lộ hiện số lượng H200 rất hạn chế. Lý do vì Nvidia tập trung vào các dòng chip tiên tiến nhất Blackwell và sắp ra mắt Rubin.
Nvidia cân nhắc tăng sản lượng H200 do nhu cầu mạnh mẽ từ Trung Quốc
Theo Reuters, Nvidia đã thông báo với các khách hàng Trung Quốc rằng hãng đang đánh giá khả năng bổ sung năng lực sản xuất H200, sau khi lượng đơn đặt hàng vượt quá sản lượng hiện có.
“Hiệu năng tính toán của H200 cao hơn khoảng 2–3 lần so với các bộ tăng tốc tiên tiến nhất do Trung Quốc sản xuất trong nước”, Nori Chiou, Giám đốc đầu tư tại công ty White Oak Capital Partners, cho biết.
“Tôi đã thấy nhiều nhà cung cấp dịch vụ đám mây và khách hàng doanh nghiệp ồ ạt đặt các đơn hàng lớn và vận động chính phủ nới lỏng các hạn chế theo từng điều kiện”, ông nói thêm, đồng thời nhấn mạnh nhu cầu AI tại Trung Quốc vượt xa năng lực sản xuất trong nước.
Trước đó, Trung Quốc đã từ chối H20, chip có hiệu năng kém hơn đáng kể mà ông Trump cho phép xuất khẩu vào mùa hè này. Cụ thể hơn, Nvidia H200 mạnh gần gấp 6 lần so với H20.
Các chip AI Trung Quốc có thể đạt hiệu năng vượt Nvidia H20. Huawei Ascend 910B đạt hiệu năng xử lý tổng thể là 5.120, vượt trội so với 2.368 của H20, theo hãng quản lý đầu tư và nghiên cứu tài chính Bernstein (Mỹ). Chip Siyuan 590 của Cambricon Technologies, với hiệu năng xử lý tổng thể là 4.493, cũng mạnh hơn H20.
Sơn Vân