Đẩy lùi hủ tục, xây dựng cuộc sống mới cho cộng đồng người Mày, Khùa

6 giờ trướcBài gốc

Nhiều cụ cao niên ở bản K-Ai, xã Dân Hóa, tỉnh Quảng Bình (cũ), nay là tỉnh Quảng Trị vẫn nhớ như in, vào cuối năm 2010, bà Hồ Thị L., người trong bản, trở dạ và được đỡ đẻ theo phong tục của người bản địa.

Tuy nhiên, do bị băng huyết nên chỉ ngày hôm sau, bà L. đã mất. Người Mày có phong tục: khi mẹ mất, phải chôn cả người mẹ và đứa con vừa mới ra đời, dù đứa trẻ vẫn còn sống. Vì theo họ, nếu để lại thì đứa trẻ không biết bú sữa ai và dù có người nhận về chăm sóc thì “hồn ma” người mẹ vẫn sẽ đeo bám mà đòi lại đứa con.

Khi gia đình và bà con trong bản đang tiến hành thủ tục để chôn cả hai mẹ con thì các chiến sĩ Bộ đội Biên phòng đã có mặt. Trước già làng và toàn thể người dân bản K-Ai, Bộ đội Biên phòng đã giải thích, cam kết sẽ nuôi nấng đứa trẻ nên người và sẽ chịu mọi trách nhiệm nếu “ma mẹ về bắt vạ".

Nhờ đó, đứa bé đã được cứu sống, được đặt tên là Hồ Dưỡng. Nay Dưỡng đã 15 tuổi, học lớp 9 và đang được nuôi dưỡng tại Trung tâm Bảo trợ xã hội tỉnh Quảng Trị.

Bộ đội Biên phòng thu hoạch lúa cùng bà con bản K-Ai, xã Dân Hóa. Ảnh: Xuân Cường

Là người có uy tín ở bản K-Ai, ông Hồ Pheo, nguyên Chủ tịch UBND xã Dân Hóa (cũ) cho biết: trước đây, ngoài tục chôn sống con nhỏ theo mẹ, nhiều người Mày, Khùa khi ốm đau, bệnh tật tự tìm đến thầy mo để cúng bái chữa bệnh chứ không tìm đến bác sĩ.

Phụ nữ người Mày khi sinh nở, gia đình sẽ làm một chòi tạm để mẹ con “ở cữ”, gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe mẹ và trẻ. Tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống vẫn còn.

Không ít hộ dân cũng tận dụng tầng trệt của nhà sàn để chăn nuôi gia súc, gia cầm, khiến môi trường sống bị ô nhiễm, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe.

Sau thời gian dài vào cuộc của chính quyền các cấp, các ngành, mặc dù rất gian nan và tốn không ít công sức, tiền của, hiện các hủ tục đã được đẩy lùi.

“Trong nhiều nhiệm kỳ, Đảng bộ từ cấp xã đến chi bộ thôn, bản đã đưa việc xóa bỏ hủ tục vào nội dung nghị quyết để triển khai thực hiện. Đồng thời, tranh thủ sự có mặt của các đơn vị đóng chân trên địa bàn như Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế Cha Lo, Đồn Biên phòng Ra Mai, các trường học, trạm y tế... để theo dõi, hỗ trợ, lồng ghép tuyên truyền cho đồng bào người Mày, Khùa qua hệ thống loa phát thanh và các buổi họp bản, trong các bài giảng của thầy cô giáo cắm bản theo phương châm “mưa dầm thấm lâu”, ông Hồ Phin, nguyên Bí thư, Chủ tịch UBND xã Trọng Hóa (cũ), chia sẻ.

Bên cạnh đó, trong những năm qua, Hội Liên hiệp Phụ nữ huyện Minh Hóa (cũ) cũng luôn chủ động xây dựng các mô hình như: “Tổ truyền thông cộng đồng”, “Câu lạc bộ thủ lĩnh của sự thay đổi”, “Tổ tiết kiệm vay vốn thôn bản”… Thông qua các mô hình này, cán bộ, hội viên phụ nữ đã kiên trì bám bản, đồng hành với bà con, từng bước thay đổi nếp nghĩ, cách làm, góp phần xóa bỏ định kiến, khuôn mẫu giới trong gia đình, cộng đồng; xóa bỏ những tập tục lạc hậu và quan tâm một số vấn đề xã hội cấp thiết cho phụ nữ và trẻ em.

Theo Bí thư Đảng ủy xã Dân Hóa Đinh Xuân Thông, xã luôn tranh thủ sự hỗ trợ về nguồn lực của Đảng, Nhà nước, các chương trình, dự án, nhà hảo tâm... nhằm tăng cường đầu tư về cơ sở vật chất, hạ tầng, các mô hình phát triển kinh tế, cây, con giống, giáo dục, y tế, văn hóa... tại khu vực có đồng bào người Mày, Khùa sinh sống.

Xã cũng tích cực hỗ trợ bà con bảo tồn, giữ gìn và phát huy các giá trị bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp như các lễ hội Cúng thần Cu Lôông Cà Tôốc, Buộc chỉ cổ tay, bắn cung, đi cà khoeo, đẩy gậy... góp phần đẩy lùi hủ tục, bài trừ mê tín dị đoan ra khỏi đời sống người Mày, Khùa.

Hải Sâm

Nguồn VietnamNet : https://vietnamnet.vn/day-lui-hu-tuc-xay-dung-cuoc-song-moi-cho-cong-dong-nguoi-may-khua-2468938.html