ĐBQH Đỗ Ngọc Thịnh phát biểu thảo luận tổ (Ảnh: Hồ Long)
Chiều 5-11, Quốc hội thảo luận tại Tổ về: Dự án Luật Quản lý thuế (sửa đổi); Dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi); Dự án Luật Tiết kiệm, chống lãng phí.
Qua thảo luận tại các tổ, đa số ý kiến ĐBQH nhất trí cần sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân sau 18 năm thực hiện; nhất là trong bối cảnh kinh tế số phát triển xuất hiện nhiều loại giá trị mới như: tài sản ảo, tín chỉ carbon hay biển số xe trúng đấu giá.
Theo các đại biểu, việc đưa các khoản thu nhập này vào diện điều tiết thể hiện nỗ lực của nhà nước trong quản lý minh bạch và thích ứng với xu thế kinh tế hiện đại.
Đi vào các nội dung cụ thể, ĐBQH Đỗ Ngọc Thịnh (Khánh Hòa) bày tỏ băn khoăn với quy định tại Khoản 1, Điều 4 về thu nhập được miễn thuế, gồm: Thu nhập từ chuyển nhượng, nhận thừa kế, quà tặng là bất động sản giữa vợ với chồng; cha đẻ, mẹ đẻ với con đẻ; cha nuôi, mẹ nuôi với con nuôi; cha chồng, mẹ chồng với con dâu; cha vợ, mẹ vợ với con rể; ông nội, bà nội với cháu nội; ông ngoại, bà ngoại với cháu ngoại; anh, chị, em ruột với nhau.
Đại biểu đề nghị cần nghiên cứu thêm chính sách này một cách thận trọng và toàn diện, bởi bản chất thuế thu nhập cá nhân là loại thuế trực thu, giữ vai trò quan trọng trong điều tiết thu nhập, tái phân phối của cải để bảo đảm xã hội công bằng.
“Việc miễn thuế hoàn toàn cho một nguồn thu nhập đáng kể như thừa kế bất động sản có thể chưa phản ánh đầy đủ nguyên tắc này, đi ngược lại thông lệ của nhiều quốc gia phát triển hiện nay” - ĐBQH Đỗ Ngọc Thịnh phát biểu. Ông cũng đề xuất, chỉ nên miễn thuế hoàn toàn cho thu nhập từ thừa kế đối với cha mẹ - con cái, vợ - chồng.
Quan tâm tới thuế suất thu nhập cá nhân đối với chuyển nhượng vàng miếng, quy định tại điểm d, Khoản 10, đại biểu Lê Thị Thanh Lam (đoàn Cần Thơ) cho rằng, chính sách này là cần thiết nhằm hướng tới mục tiêu là kiểm soát đầu cơ, minh bạch hóa thị trường vàng.
Tuy nhiên, nữ ĐBQH cũng góp ý, chính sách này cần được triển khai với sự phân biệt rõ ràng giữa hoạt động đầu cơ và vấn đề tích trữ để tránh không ảnh hưởng đến những người dân mua vàng chỉ nhằm hình thức là tiết kiệm. “Bởi từ lâu thì việc trích nhượng một phần thu nhập để mua vàng đã là tâm lý, là thói quen của người dân Việt Nam chúng ta. Có tiền thì tiết kiệm mua vàng để phòng khi cần thiết” – bà Lam nói.
Về giải pháp, đại biểu Thanh Lam cho rằng, việc quy định ngưỡng giá trị chuyển nhượng vàng miếng chịu thuế chỉ phát huy hiệu quả khi chính sách được triển khai với lộ trình rõ ràng, minh bạch.
Cùng đó, cần xây dựng cơ chế khai báo và khấu trừ linh hoạt, cho phép các tổ chức kinh doanh vàng hoặc sàn giao dịch trong tương lai hoặc là ngân hàng thương mại thực hiện khấu trừ và thủ tục nộp thuế thì thay cho người giao dịch, giúp giảm gánh nặng thủ tục cho cá nhân…
Nâng mức giảm trừ gia cảnh
Với quy định giảm trừ gia cảnh, Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) đã nâng mức giảm trừ cho bản thân người nộp thuế từ 11 triệu đồng/ tháng lên 15,5 triệu đồng/tháng, cho mỗi người phụ thuộc từ 4,4 triệu đồng/tháng lên 6,2 triệu đồng/tháng. Với mức giảm trừ gia cảnh mới này, cá nhân chưa phải nộp thuế với mức thu nhập 17 triệu đồng/tháng (nếu không có người phụ thuộc) hoặc 24 triệu đồng/tháng (nếu có 1 người phụ thuộc) hoặc 31 triệu đồng/tháng (nếu có 2 người phụ thuộc).
Duy Tiến