Đủ cơ sở xác định các bị cáo có hành vi phạm tội như cáo trạng truy tố
Ngày 24/6, phiên tòa xét xử bị cáo Hoàng Quốc Hùng (cựu Giám đốc Trung tâm Lý lịch tư pháp quốc gia) và 21 đồng phạm liên quan trong vụ án Đưa hối lộ, Nhận hối lộ, Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, xảy ra tại Trung tâm Lý lịch tư pháp quốc gia (gọi tắt là Trung tâm LLTP - Bộ Tư pháp) và các đơn vị liên quan, bước vào phần tranh luận.
Mở đầu phần tranh luận, đại diện VKS phát biểu quan điểm luận tội và đề nghị mức án đối với các bị cáo.
Theo đại diện VKS, căn cứ vào toàn bộ tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án, lời khai của các bị cáo và những người liên quan tại tòa, đủ cơ sở xác định, từ tháng 2/2015 đến tháng 7/2023, bị cáo Hoàng Quốc Hùng là Giám đốc Trung tâm LLTP, có thẩm quyền ký phiếu LLTP.
Đầu năm 2019, Hoàng Quốc Hùng đã thông qua Phạm Quang Hậu (người từng là lái xe riêng của Hùng) để nhận hối lộ của hàng chục bị cáo khác để cấp LLTP trái quy định pháp luật.
Cụ thể, bị cáo Hùng hướng dẫn Hậu khi làm hồ sơ xin cấp LLTP để trống thông tin nơi thường trú, nơi tạm trú, quá trình cư trú trên Tờ khai để đảm bảo thẩm quyền cấp phiếu LLTP tại Trung tâm.
Đồng thời, sử dụng hộ chiếu thay CCCD, vì trên hộ chiếu không thể hiện thông tin nơi cư trú của người xin cấp phiếu LLTP.
Hùng còn yêu cầu Hậu giữ bí mật việc làm dịch vụ và không được liên hệ, thỏa thuận với viên chức tại Trung tâm làm dịch vụ cấp phiếu LLTP.
Về chi phí, Hùng lấy 700.000 đồng/hồ sơ/phiếu. Còn Hậu làm đầu mối nhận hồ sơ, tự thỏa thuận giá với khách hàng và quyết định phần hưởng lợi của mình. Định kỳ chiều thứ 6 hàng tuần, dựa trên số lượng hồ sơ được giải quyết cấp phiếu, Hậu đưa hối lộ cho Hùng bằng cách chuyển khoản hoặc trực tiếp đưa tiền mặt tại phòng làm việc.
Sau khi được Hoàng Quốc Hùng "bật đèn xanh", Hậu đã liên hệ Nguyễn Xuân Thọ (đại diện Văn phòng giao dịch Công ty Luật Vicco) tìm người hỗ trợ xin cấp phiếu LLTP. Lúc này, Hậu tiếp cận, giới thiệu mình có thể làm dịch vụ và được Thọ nhận làm cộng tác viên của văn phòng công ty luật để tạo uy tín.
Thông qua mạng xã hội và qua các mối quan hệ quen biết, Hậu đã móc nối, thỏa thuận nhận tiền từ 11 bị cáo, gồm: Nguyễn Xuân Thọ, Nguyễn Quốc Huy, Nguyễn Ngọc Thư, Nguyễn Thị Thu Trang, Nguyễn Ngọc Cường, Nguyễn Lê Thành, Tạ Thị Trang, Đinh Văn Dư, Hà Thanh Hằng, Nguyễn Văn Hướng và Nguyễn Tú Anh để làm hồ sơ xin cấp phiếu LLTP.
Kết quả điều tra xác định, từ tháng 1/2019 đến tháng 7/2023, Hậu giúp sức cho Hùng nhận hối lộ hơn 32 tỷ đồng để giải quyết 40.089 hồ sơ cấp phiếu LLTP.
Ngoài ra, bị cáo Lương Nhân Hòa đã thông qua Phạm Quang Hậu và thỏa thuận với Hậu để tham gia làm dịch vụ cấp phiếu LLTP. Sau khi chốt xong với Hậu, Hòa móc nối, thỏa thuận nhận tiền từ nhiều cá nhân để xin cấp phiếu LLTP. Để hưởng lợi cá nhân, Hòa thu thêm từ 50-100 nghìn đồng mỗi hồ sơ.
Tổng cộng, Hòa nhận hối lộ hơn 8 tỷ đồng để giải quyết 10.946 hồ sơ. Trong số tiền này, bị cáo Hòa đưa cho Hậu 7,6 tỷ đồng để Hậu đưa cho Hùng. Hòa hưởng lợi cá nhân hơn 547 triệu đồng.
Tương tự như bị cáo Hòa, bị cáo Nguyễn Đình Cảnh đã thỏa thuận với Hậu để làm dịch vụ cấp phiếu LLTP. Do Cảnh là cán bộ Trung tâm (cùng cơ quan với vợ Hậu) và trước đây có mối quan hệ thân thiết nên Hậu quyết định không hưởng lợi cá nhân đối với hồ sơ dịch vụ của Cảnh.
Cơ quan điều tra xác định, Cảnh đã nhận hối lộ số tiền 3,5 tỷ đồng để giải quyết 4.678 hồ sơ cấp phiếu LLTP. Trong đó, bị cáo Cảnh hưởng lợi 233 triệu đồng và đưa cho Hậu 3,2 tỷ đồng để Hậu đưa cho Hoàng Quốc Hùng.
Từ tháng 1/2019 đến 7/2023, bị cáo Hùng được sự giúp sức của Hậu, Hòa, Cảnh đã nhiều lần nhận hối lộ từ 14 bị cáo và một số cá nhân, doanh nghiệp với tổng tiền 43,9 tỷ đồng để cấp 55.713 phiếu LLTP trái quy định, qua đó Hùng hưởng lợi gần 39 tỷ đồng, Hậu hưởng 4,1 tỷ đồng; Lương Nhân Hòa hưởng lợi 547 triệu đồng.
Nhiều bị cáo được đề nghị cho hưởng tình tiết giảm nhẹ hình phạt
Theo đại diện VKS, bị cáo Hoàng Quốc Hùng có vai trò cao nhất trong vụ án; trực tiếp chỉ đạo, chủ mưu và giữ vai trò chính khi bàn bạc với Hậu để Hậu làm đầu mối nhận tiền các cá nhân, tổ chức có nhu cầu xin cấp phiếu LLTP, qua đó nhận hối lộ số tiền đặc biệt lớn, hưởng lợi cao nhất với số tiền 37 tỷ đồng.
Quá trình điều tra và xét xử, bị cáo Hùng đã thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, tự nguyện nộp lại 37 tỷ đồng để khắc phục hậu quả, có thành tích xuất sắc trong công tác, gia đình có công với cách mạng...nên xem xét đề nghị giảm cho bị cáo một phần hình phạt.
Đối với bị cáo Phạm Quang Hậu, bị cáo là đồng phạm tích cực nhất, giúp sức cho bị cáo Hùng thực hiện hành vi phạm tội và là người hưởng lợi nhiều thứ 2 (sau bị cáo Hùng).
2 bị cáo Lương Nhân Hòa (cựu Phó Giám đốc); Nguyễn Đình Cảnh (cựu Phó trưởng phòng hành chính tổng hợp) là những người thông qua Hậu để là "dịch vụ" cấp phiếu LLTP trái quy định. Hầu hết số tiền 2 bị cáo này nhận là đưa cho Hậu để Hậu đưa lại cho Hùng.
Hành vi của 2 bị cáo là vi phạm pháp luật, hưởng lợi bất chính hàng trăm triệu đồng. Tuy nhiên, hai bị cáo này đã thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, chủ động nộp lại toàn bộ số tiền thu lợi bất chính nên xem xét đề nghị giảm một phần hình phạt.
Đối với nhóm 14 bị cáo bị cáo buộc tội Đưa hối lộ, đại diện VKS cho rằng, một số bị cáo phạm tội nhiều lần, đây là tình tiết định khung tăng nặng trách nhiệm hình sự. Bên cạnh đó, nhóm bị cáo này hầu hết đều thành khẩn khai báo, nộp lại một phần hoặc toàn bộ số tiền hưởng lợi; tích cực hợp tác với cơ quan điều tra nhằm giải quyết nhanh vụ án.
Với nhóm 4 bị cáo Trương Thị Nga, Lại Hồng Khánh, Lương Minh Sơn và Vũ Nam là nhân viên, công chứng viên, VKS xác định 4 bị cáo này đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn để ký tên, đóng dấu "khống" vào các trang A4 không có nội dung để bị cáo Nguyễn Xuân Thọ (đại diện Văn phòng giao dịch Công ty Luật Vicco) đưa vào hồ sơ xin cấp phiếu lý lịch tư pháp.
Quá trình xem xét đề nghị án, VKS xét thấy nhóm 4 bị cáo nêu trên đều ăn năn hối cải, có nhân thân tốt; bị cáo Lại Hồng Khánh từng có thành tích trong kháng chiến, hiện đã lớn tuổi…nên cân nhắc mức án nhẹ cho các bị cáo này.
Từ các nhận định trên, đại diện VKSND Tp.HCM đề nghị tòa án cùng cấp tuyên phạt bị cáo Hoàng Quốc Hùng 18-19 năm tù ; Lương Nhân Hòa 9-10 năm tù, Nguyễn Đình Cảnh 7-8 năm tù và Phạm Quang Hậu 10-16 năm tù cùng về tội Nhận hối lộ.
Về tội Đưa hối lộ, VKS đề nghị tuyên phạt 13 bị cáo các mức án khác nhau, từ 18 tháng tù nhưng cho hưởng án treo đến 9 năm tù. Riêng bị cáo Nguyễn Phương Nam (cựu Phó trưởng Phòng Bổ trợ Tư pháp - Sở Tư pháp Tp.Hà Nội) bị đề nghị phạt tiền 150 triệu đồng.
4 bị cáo là công chứng viên, nhân viên văn phòng công chứng bị đề nghị từ 2 năm tù nhưng cho hưởng án treo đến 3 năm tù về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Võ Công Thư