Ông Nguyễn Tâm Hùng phát biểu (Ảnh: Quang Vinh)
Ngày 4/12, Quốc hội thảo luận ở hội trường về: Các Báo cáo công tác nhiệm kỳ 2021-2026 của Chủ tịch nước, Chính phủ; Dự thảo Báo cáo công tác nhiệm kỳ khóa XV của Quốc hội; các Báo cáo công tác nhiệm kỳ khóa XV của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, Kiểm toán Nhà nước; Các Báo cáo công tác nhiệm kỳ 2021-2026 của Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao.
Góp ý cho Báo cáo tổng kết nhiệm kỳ 2021-2026 của Chính phủ, Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (Đoàn TP Hồ Chí Minh) đánh giá rất cao tinh thần trách nhiệm, tầm nhìn chiến lược và tính tổng kết sâu sắc của Báo cáo Chính phủ. Trong bối cảnh thế giới biến động chưa từng có, đại dịch Covid-19 gây đứt gãy chuỗi cung ứng, tăng trưởng toàn cầu suy giảm, Chính phủ đã điều hành kiên định, linh hoạt, quyết liệt, sáng tạo, chuyển trạng thái kịp thời từ “chống dịch” sang “thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19” và mở cửa nền kinh tế hoàn toàn từ đầu năm 2022, tạo tiền đề phục hồi mạnh mẽ cho toàn bộ đời sống kinh tế - xã hội của đất nước. Đặc biệt, hai năm cuối nhiệm kỳ đánh dấu những cải cách vượt trội về thể chế, phân cấp - phân quyền, hạ tầng chiến lược, triển khai cuộc đại cách mạng tinh gọn bộ máy từ 3 cấp xuống 2 cấp và thúc đẩy mô hình tăng trưởng mới theo hướng xanh - số - đổi mới sáng tạo góp phần tạo nền tảng mới cho giai đoạn phát triển tiếp theo của đất nước.
Về ổn định kinh tế vĩ mô và phục hồi tăng trưởng, theo ông Hùng kết quả nhiệm kỳ khẳng định năng lực điều hành kinh tế của Chính phủ. Trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược thế giới gay gắt, thị trường tài chính, tiền tệ toàn cầu biến động mạnh, Việt Nam vẫn giữ được ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và bảo đảm các cân đối lớn; đầu tư công được thúc đẩy quyết liệt, an ninh lương thực, năng lượng được giữ vững, kinh tế tư nhân tiếp tục phát triển thành động lực quan trọng. Tuy nhiên, sức chống chịu của một số thị trường còn hạn chế, đặc biệt là thị trường vốn, bất động sản và lao động chất lượng cao; độ trễ chính sách còn làm chậm quá trình hấp thụ của nền kinh tế.
Vì vậy, ông Hùng đề nghị Chính phủ tiếp tục đẩy mạnh hoàn thiện cơ chế điều hành kinh tế đa mục tiêu, tiếp cận theo “cụm chính sách” thay vì từng đạo luật đơn lẻ; triển khai mạnh cơ chế thử nghiệm có kiểm soát chính sách để thử nghiệm các mô hình kinh tế mới trước khi luật hóa; quản lý rủi ro đi đôi với tạo cơ hội phát triển.
Đề cập đến hoàn thiện thể chế và tổ chức thi hành pháp luật, ông Hùng nhìn nhận nhiệm kỳ 2021-2026 đạt bước đột phá lịch sử về xây dựng và hoàn thiện thể chế, với khối lượng văn bản quy phạm pháp luật được ban hành lớn nhất từ trước đến nay; nhiều điểm nghẽn pháp lý được tháo gỡ, nhiều lĩnh vực mới được thể chế hóa như kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, thị trường carbon, khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo. Tuy vậy, chất lượng thi hành pháp luật giữa các bộ, ngành và địa phương còn chưa đồng đều; còn độ trễ trong ban hành văn bản hướng dẫn.Từ phân tích trên, vị đại biểu Đoàn TP Hồ Chí Minh đề nghị Chính phủ đẩy mạnh hơn nữa việc phân cấp, phân quyền gắn với kiểm soát quyền lực, trách nhiệm cá nhân; quy định rõ thời hạn bắt buộc ban hành văn bản hướng dẫn, lấy kết quả thực thi thay cho hồ sơ, quy trình làm tiêu chí đánh giá cán bộ.
Về phát triển hạ tầng, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, dẫu ghi nhận trong 2 năm cuối nhiệm kỳ đã tạo dấu ấn mạnh về kết cấu hạ tầng chiến lược, đặc biệt là giao thông, năng lượng và hạ tầng số quốc gia; đồng thời hình thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong nhiều ngành, lĩnh vực. Tuy nhiên ông Hùng băn khoăn khi năng lực đổi mới sáng tạo chưa thực sự trở thành động lực dẫn dắt tăng trưởng; đầu tư cho khoa học, công nghệ còn phân tán; liên kết viện, trường, doanh nghiệp chưa mạnh. Do đó, đề nghị Chính phủ tăng cường ưu tiên nguồn lực và cơ chế vượt trội cho AI, bán dẫn, công nghệ lõi, chuyển đổi xanh và kinh tế tuần hoàn; phát triển trung tâm đổi mới sáng tạo vùng và quốc gia; khuyến khích tư nhân đầu tư nghiên cứu, phát triển; khai thác thành tựu khoa học thành giá trị kinh tế thực.
Đề cập đến chất lượng quản trị công và nâng cao đời sống Nhân dân, ông Hùng đánh giá Chính phủ đã quan tâm sâu sắc an sinh xã hội, giảm nghèo bền vững, đổi mới giáo dục, y tế, phúc lợi xã hội; vị thế và hình ảnh Việt Nam trên trường quốc tế được nâng cao rõ rệt. Song, bên cạnh đó vẫn còn một bộ phận cán bộ, công chức còn tâm lý an toàn, e ngại trách nhiệm, sợ sai. Vì vậy, đề nghị Chính phủ tiếp tục hoàn thiện hơn nữa cơ chế bảo vệ người dám nghĩ, dám làm vì lợi ích chung; xây dựng chiến lược truyền thông chính sách quốc gia, coi truyền thông là cấu phần bắt buộc của chu trình làm chính sách; đồng thời tiếp tục đặt đời sống Nhân dân làm trung tâm, để mỗi người dân cảm nhận được rõ ràng thành quả của quá trình phát triển.
“Nhìn tổng thể, nhiệm kỳ 2021-2026 đã để lại những dấu ấn rất đáng trân trọng: tư duy điều hành đổi mới, hành động quyết liệt, kết quả toàn diện. Việc thẳng thắn nhận diện tồn tại và đề xuất giải pháp ngay từ hôm nay là cơ sở quan trọng để kế thừa thành tựu, vượt qua thách thức, kiến tạo giai đoạn phát triển mới, hiện thực hóa khát vọng Việt Nam hùng cường, thịnh vượng”, ông Hùng nói và tin tưởng với tinh thần “Đảng lãnh đạo, Quốc hội quyết sách, Chính phủ hành động, Nhân dân đồng thuận” đất nước sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ, bền vững và vươn tầm trong tương lai.
Việt Thắng - Trung Hiếu