Đề nghị điều chỉnh ngưỡng thu nhập không chịu thuế của cá nhân kinh doanh

4 giờ trướcBài gốc

Nghiên cứu xem xét đảm bảo chính sách thuế công bằng

Góp ý về thu nhập chịu thuế, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Tuyên Quang cho biết, việc sửa đổi, điều chỉnh quy định về ngưỡng thu nhập từ kinh doanh hàng năm thuộc diện không phải nộp thuế TNCN từ 100 triệu đồng lên 200 triệu đồng là cần thiết để phù hợp với thực tế phát triển kinh tế - xã hội và bình diện chung của các chính sách thuế hiện hành như ngưỡng doanh thu không chịu thuế VAT của cá nhân kinh doanh tăng lên mức 200 triệu đồng/năm trong Luật Thuế VAT số 48/2024/QH15, dự kiến điều chỉnh tăng mức giảm trừ gia cảnh của thuế TNCN, GDP bình quân năm 2025 dự báo tăng 42% so với năm 2020.

Tuy nhiên, theo Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Tuyên Quang, việc dự thảo Luật bổ sung thẩm quyền của Chính phủ trong điều chỉnh mức doanh thu tại khoản này là chưa có căn cứ thuyết phục. Báo cáo tổng kết thi hành Luật Thuế TNCN không thể hiện những vướng mắc cụ thể trong thẩm quyền điều chỉnh mức doanh thu của cá nhân kinh doanh phải nộp thuế TNCN. Ngưỡng doanh thu trên cần phải được quy định cụ thể trong Luật để xác lập căn cứ pháp lý rõ ràng, đảm bảo tuân thủ quy định của khoản 2 Điều 55 Hiến pháp.

(Ảnh minh họa)

Theo Đoàn đai biểu Quốc hội tỉnh Lâm Đồng, để đảm bảo thuận lợi trong triển khai thực hiện và tránh thất thu thuế, để nghị bổ sung, làm rõ tiêu chí và phương pháp xác định doanh thu từ 200 triệu đồng/năm trở xuống để chứng minh mức doanh thu.

Trong khi đó, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Tây Ninh cho rằng, nếu quy định như dự thảo luật là 200 triệu đồng/năm, rất có thể sẽ tạo ra gánh nặng thuế đối với những đối tượng có thu nhập thực tế chỉ đủ đáp ứng mức sống cơ bản. Do đó, đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu điều chỉnh ngưỡng thu nhập không chịu thuế tại khoản 1 Điều 3 theo hướng linh hoạt và phản ánh đúng thực tế kinh tế.

Trong khi đó, góp ý về nội dung trên, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Phú Thọ cho biết, một số ý kiến cho rằng, việc nộp thuế theo tỷ lệ trên doanh thu tuy giúp việc quản lý, thu thập dữ liệu và tính toán thuế trở dễ dàng hơn nhiều nhưng không phù hợp với bản chất của thuế TNCN là đánh vào thu nhập, cá nhân cần có một mức thu nhập nhất định nhằm đáp ứng nhu cầu cơ bản, thiết yếu của cuộc sống, thu nhập trên ngưỡng này mới phải chịu thuế.

Vì vậy, Luật Thuế TNCN các nước trên thế giới đều quy định các khoản giảm trừ để loại trừ các đối tượng có thu nhập thấp ra khỏi diện phải nộp thuế. Việc đánh thuế trên doanh thu mà không tính đến chi phí thực tế có thể dẫn đến tình trạng cá nhân phải nộp thuế ngay cả khi họ kinh doanh không có lãi hoặc lãi rất thấp; gây gánh nặng cho người kinh doanh hiệu quả thấp và sự không công bằng giữa các nhóm đối tượng nộp thuế (nhất là với đối tượng làm công ăn lương).

Trong khi đó, hiện nay cùng với quá trình chuyển đổi số, việc thực hiện phương pháp tính thuế kê khai đối với hộ kinh doanh có doanh thu dưới 1 tỷ đồng từ ngày 1/1/2026, mở rộng sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền kết nối chuyển dữ liệu điện tử với cơ quan thuế và các phương thức quản lý thông minh khác đang được triển khai. Nguyên nhân của việc phải sửa đổi quy định của Luật Thuế TNCN năm 2007 (bỏ các khoản giảm trừ khi tính thuế TNCN đối với cá nhân kinh doanh do đại bộ phận cá nhân kinh doanh không thực hiện chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ, không xác định được chi phí, thu nhập chịu thuế) đã không còn phổ biến và khó kiểm soát như trước đây.

Do đó, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Phú Thọ đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu, xem xét quy định linh hoạt hơn để đảm bảo chính sách thuế công bằng, nhất là đối với cá nhân kinh doanh có hệ thống sổ sách kế toán tốt, đáp ứng yêu cầu được lựa chọn phương pháp tính thuế theo thu nhập thực tế (doanh thu - chi phí), thể hiện tinh thần không đẩy khó khăn cho người dân, doanh nghiệp trong thiết kế chính sách và xây dựng pháp luật theo Nghị quyết số 66- NQ/TW ngày 30/4/2025 của Bộ Chính trị; cân bằng giữa tính đơn giản trong quản lý và sự công bằng cho người nộp thuế.

Bên cạnh đó, theo cơ quan này, có ý kiến đề nghị cần đánh giá làm rõ hơn những vướng mắc cụ thể trong quá trình tổ chức thực hiện làm cơ sở cho việc đề xuất giao Chính phủ thẩm quyền điều chỉnh ngưỡng doanh thu phải chịu thuế TNCN của hộ gia đình, cá nhân sản xuất, kinh doanh.

Giao cho Chính phủ điều chỉnh trong từng thời kỳ

Trả lời về vấn đề này, Bộ Tài chính cho hay, thuế TNCN đối với hộ, cá nhân kinh doanh trước ngày 1/1/2015 áp dụng quy trình tính thuế phức tạp. Để tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế và cải cách thủ tục hành chính, Luật số 71/2014/QH13 có hiệu lực từ 1/1/2015 quy định hộ, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo tỷ lệ trên doanh thu đối với từng lĩnh vực, ngành nghề sản xuất kinh doanh.

Tỷ lệ thuế TNCN được xây dựng theo phương pháp tính gộp tỷ lệ thu nhập chịu thuế và thuế suất thuế TNCN trước đây. Mặc dù quy định thu thuế TNCN theo tỷ lệ trên doanh thu, không tính các khoản giảm trừ tuy nhiên mức tỷ lệ được xây dựng đã tính toán một số khoản chi phí nên số thuế phải nộp của các hộ, cá nhân không chênh lệch nhiều so với phương pháp tính theo thu nhập.

Đối các hộ, cá nhân kinh doanh nhỏ nếu có doanh thu trên 200 triệu đồng thì số thuế phải nộp cũng không lớn (Tỷ lệ thuế TNCN trên doanh thu đối với các lĩnh vực, ngành nghề sản xuất, kinh doanh như sau: Phân phối, cung cấp hàng hóa: 0,5%; Dịch vụ, xây dựng không bao thầu nguyên vật liệu: 2% (Riêng hoạt động cho thuê tài sản, đại lý bảo hiểm, đại lý xổ số, đại lý bán hàng đa cấp: 5%); Sản xuất, vận tải, dịch vụ có gắn với hàng hóa, xây dựng có bao thầu nguyên vật liệu: 1,5%; Hoạt động kinh doanh khác: 1%).

Để khuyến khích cá nhân kinh doanh, hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp, Luật Thuế TNDN số 67/2025/QH15 được Quốc hội thông qua ngày 14/7/2025 cũng đã quy định nhiều ưu đãi đối với doanh nghiệp chuyển đổi: miễn thuế TNDN trong 2 năm, thuế suất 15% đối với doanh nghiệp có tổng doanh thu năm không quá 03 tỷ đồng, thuế suất 17% đối với doanh nghiệp có doanh thu từ trên 03 tỷ đồng đến không quá 50 tỷ đồng...

Cũng theo Bộ tài chính, Khoản 2 Điều 1 Luật số 62/2025/QH15 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội quy định: Luật chỉ quy định các nội dung chính sách có tính nguyên tắc, định hướng thuộc thẩm quyền của Quốc hội để thể chế hóa chủ trương, chính sách của Đảng; phân quyền cho Chính phủ, các cơ quan trong bộ máy nhà nước trong việc tiếp tục cụ thể hóa các quy định của luật và thực hiện phân cấp bảo đảm phù hợp với năng lực tổ chức thực hiện của từng cơ quan, tổ chức, chính quyền địa phương các cấp và kịp thời đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong từng giai đoạn; cơ bản không quy định các nội dung về thủ tục hành chính, về quy trình, quy chuẩn chuyên môn, kỹ thuật và các nội dung có tính biến động cao.

Dự thảo Luật đã giao Chính phủ quy định và điều chỉnh đối với mức này cho phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội trong từng thời kỳ.

An Nhiên

Nguồn TCDN : https://taichinhdoanhnghiep.net.vn/de-nghi-dieu-chinh-nguong-thu-nhap-khong-chiu-thue-cua-ca-nhan-kinh-doanh-d61493.html