Để người tiêu dùng không 'đơn thương độc mã'

3 giờ trướcBài gốc

Thứ trưởng Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh.

Phóng viên: Thứ trưởng có thể cho biết những hạn chế, vướng mắc trong công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng hiện nay?

Thứ trưởng Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh: Bên cạnh những kết quả đã đạt được, việc triển khai Chỉ thị số 30-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng và trách nhiệm quản lý của Nhà nước đối với công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng vẫn còn bộc lộ một số tồn tại, hạn chế nhất định, đòi hỏi phải kịp thời hoàn thiện chính sách pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Thực tế hiện nay như đã được phản ánh của các phương tiện thông tin đại chúng, tình trạng hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng… rất nhức nhối, diễn biến phức tạp, đặc biệt ở các sản phẩm thiết yếu như: thuốc, sữa, thực phẩm, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người tiêu dùng. Vấn nạn này xuất hiện ngày càng tinh vi hơn, len lỏi vào thị trường qua nhiều kênh, đặt ra thách thức lớn cho công tác quản lý, giám sát và yêu cầu sự vào cuộc quyết liệt, đồng bộ của hệ thống chính trị.

Trong mối quan hệ pháp luật, người tiêu dùng luôn ở thế yếu, thậm chí “đơn thương độc mã” so với doanh nghiệp, kể cả khi họ có nhận thức đầy đủ. Còn doanh nghiệp vì lợi ích, lợi nhuận của mình có thể bất chấp để không tuân thủ pháp luật, “bắt nạt” người tiêu dùng thông qua các hành vi sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, hàng quá date…

Cùng với lợi ích từ sự phát triển nhanh chóng của khoa học, công nghệ, đặc biệt là kinh tế số và thương mại điện tử, đã đem lại không gian mới cho sự phát triển, mặt trái của nó là thêm một kênh lừa đảo người tiêu dùng. Hiện, nhiều người tiêu dùng không được trang bị đủ kiến thức, nên khi phát sinh vướng mắc hay muốn phản ánh kiến nghị về chất lượng hàng hóa giao dịch qua thương mại điện tử… đều gặp nhiều khó khăn, thách thức.

Phóng viên: Theo Thứ trưởng, đâu là nguyên nhân của thực trạng này?

Thứ trưởng Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh: Về nguyên nhân của những hạn chế, bất cập này, có thể thấy một số quy định pháp luật hiện hành chưa phù hợp thực tiễn, đòi hỏi phải sửa đổi, bổ sung phù hợp tư duy đổi mới về xây dựng pháp luật.

Các chế tài đối với những hành vi sai phạm ảnh hưởng đến quyền lợi, sức khỏe, tính mạng… lại chưa đủ sức răn đe, nhất là đối với các hàng hóa, dịch vụ thiết yếu và lợi dụng đối tượng người tiêu dùng yếu thế. Một bộ phận người tiêu dùng, doanh nghiệp vẫn chưa chủ động tìm hiểu và tự giác tuân thủ pháp luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Đáng nói, công tác phối hợp giữa các ban, bộ, ngành, địa phương và các tổ chức chính trị-xã hội trong việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng đôi khi vẫn còn thiếu đồng bộ, chưa thực sự chặt chẽ, dẫn đến hiệu quả chưa đạt được mức tối ưu…

Qua theo dõi sơ bộ của Bộ Tư pháp, trách nhiệm của các bộ, ngành trong công tác này còn chưa rõ ràng. Hiện, Bộ Công thương chịu trách nhiệm chung trong công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, nhưng bên cạnh đó còn có trách nhiệm của các bộ chuyên ngành khác như: Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Y tế…

Việc triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, thẩm quyền, trách nhiệm của Ủy ban nhân dân cấp xã trong tổ chức thực hiện quy định về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng chưa được rà soát, làm rõ.

Phóng viên: Theo Thứ trưởng, việc truyền thông về hoàn thiện chính sách pháp luật về bảo vệ người tiêu dùng cần tập trung theo hướng nào?

Thứ trưởng Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh: Việc truyền thông về hoàn thiện chính sách pháp luật về bảo vệ người tiêu dùng cần bám sát việc thực hiện trách nhiệm bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng của các cơ quan chức năng qua đó phản ánh đầy đủ những diễn biến từ đời sống của người tiêu dùng để có đề xuất, phản ứng chính sách kịp thời; phản ánh thực trạng công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm hành chính về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng để đánh giá tác động của việc xử lý vi phạm hành chính trong công tác này đã tương xứng chưa, đủ sức răn đe hay chưa.

Bên cạnh đó, cũng cần phân tích về trách nhiệm của doanh nghiệp trong công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng; về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số theo hướng tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển nhưng phải bảo vệ lợi ích của người tiêu dùng…

Tôi hy vọng rằng, nhiều tuyến bài chuyên sâu về chuyên đề bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng sẽ mang lại nhiều hiệu ứng tích cực trong nâng cao nhận thức của người tiêu dùng, chủ thể sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ và việc thực hiện trách nhiệm của cơ quan Nhà nước trong hoàn thiện và tổ chức thực hiện pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng theo yêu cầu của Ban Bí thư tại Chỉ thị số 30-CT/TW.

PV: Trân trọng cảm ơn Thứ trưởng!

HƯƠNG NGUYÊN

Nguồn Nhân Dân : https://nhandan.vn/de-nguoi-tieu-dung-khong-don-thuong-doc-ma-post908849.html