Đề thi tốt nghiệp THPT môn tự chọn: Không còn học vẹt, có sự phân hóa

4 giờ trướcBài gốc

Sáng nay, thí sinh dự thi tốt nghiệp THPT theo chương trình giáo dục phổ thông 2018 đã hoàn thành xong 2 môn thi tự chọn.

Môn Hóa: Phân hóa hợp lý

Thí sinh trao đổi bài sau khi kết thúc buổi thi sáng nay. Ảnh: LONG VŨ

Ông Huỳnh Thanh Phú, Hiệu trưởng Trường THPT Bùi Thị Xuân, TP.HCM đánh giá đề Hóa thi tốt nghiệp THPT bám sát tinh thần đổi mới theo chương trình giáo dục phổ thông 2018, đảm bảo tính phân hóa hợp lý.

Phần 1 gồm 18 câu hỏi trắc nghiệm khách quan. Câu hỏi ở mức độ cơ bản – hợp lý, không đánh đố, đảm bảo học sinh trung bình có thể làm được khoảng 50–60% số điểm. Đây là phần kiểm tra kiến thức nền tảng – đúng định hướng phát triển phẩm chất và năng lực mà chương trình 2018 đề ra.

Phần 2 là điểm nhấn nổi bật với 4 câu hỏi dạng đúng – sai, mỗi câu có 4 lựa chọn cần phân tích cẩn trọng. Cách ra đề này khá hay vì không chỉ kiểm tra kiến thức, mà còn khơi gợi tư duy phân tích, phản biện.

Phần 3 gồm 6 câu hỏi cả giáo khoa lẫn tính toán, chủ yếu kiểm tra khả năng hiểu biết và xử lý bài toán hóa học cơ bản. Đây là phần mà nhiều thí sinh có thể mất điểm một cách đáng tiếc do tâm lý chủ quan hoặc thiếu luyện tập.

“Đề thi tốt nghiệp THPT không quá khó nhưng đủ để phân loại, phát huy được kỹ năng tự học, tự rèn và tư duy thực hành của học sinh. Những em nắm chắc kiến thức, có chiến lược làm bài tốt sẽ dễ dàng đạt 8 điểm trở lên. Trong khi đó, học sinh trung bình có thể đạt điểm an toàn” - ông Phú nói.

Môn Vật lý: Học sinh không còn học vẹt

Thầy Trương Đình Mùi, giáo viên Trường THPT Cửa Lò 2, Nghệ An cho biết đề thi tốt nghiệp THPT bám sát chương trình cơ bản của Bộ GD&ĐT.

Năm nay phổ điểm sẽ cao - trung bình từ 7-8 điểm, 7 là nhiều nhất. Thậm chí trên 9 thì học sinh chỉ cần bám sát kiến thức cơ bản. Ngày xưa, Vật lý phải giỏi Toán, còn bây giờ Vật lý không cần giỏi Toán, mà chỉ cần hiểu rõ bản chất Vật Lý là được.

Thí sinh đạt 7 điểm trở xuống là nắm bắt chương trình cơ bản, 7-9 là vận dụng, còn trên 9 là vận dụng cao nhưng vận dụng cao không khó như các năm trước.

“Đề năm nay khó để đánh giá được năng lực xuất sắc của học sinh bởi chỉ cần chăm chỉ, cần cù là được trên 9, chứ không cần phải giỏi. Điểm hay của đề là học sinh không cần phải học vẹt, học sinh phải bám sát với bản chất của vật lý - vật lý gắn liền với thực tiễn, gắn liền với tự nhiên, gắn liền với đời sống và gắn với KHKT” - thầy Mùi nói.

Ba môn Khoa học xã hội: Không còn cuộc thi ghi nhớ

Theo cô Trịnh Thị Bạch Yến - tổ trưởng chuyên môn tổ Sử-Địa-GDCD Trường THPT Chuyên Lào Cai, đề Địa lý thi tốt nghiệp THPT đáp ứng được yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông năm 2018.

Theo cô Bạch Yến, đề yêu cầu học sinh có kỹ năng tư duy tổng hợp và ứng dụng vào thực tiễn. Học sinh muốn làm được phải đọc kỹ để không nhầm lẫn các câu trả lời. Ví dụ như câu hỏi phân loại: đúng - sai, câu tính toán của phần trả lời ngắn, câu hỏi phần vùng kinh tế.

Với đề thi như thế, theo cô Bạch Yến, điểm số sẽ dao động trong khoảng từ 7 - 7,5 điểm.

Với môn Địa lý, Cô Nguyễn Khánh Ly, Trường THPT DTNT tỉnh Nghệ An chia sẻ đề năm nay khá “dễ thở” đối với học sinh, không đánh đố quá nhiều. Tuy nhiên để làm được điểm cao, đặc biệt là điểm tuyệt đối thì sẽ khó hơn. Bởi thứ nhất cấu trúc đề năm nay ở phần đúng/sai, chỉ cần sai một câu là mất 0,5 điểm, thứ 2 câu hỏi vận dụng đòi hỏi học sinh phải biết cách tính toán.

Phổ điểm cơ bản với đề thi môn Địa lý, cô Khánh Ly dự đoán sẽ rơi vào tầm điểm 7.

Theo cô Khánh Ly “Đề thi phù hợp với chương trình mới, có những câu hỏi vận dụng thực tế so với các đề năm trước. Vì những năm trước, học sinh được sử dụng atlat nhưng năm nay thì sẽ không được sử dụng, có những câu hỏi phát triển năng lực vận dụng thực tế”.

Ví dụ như câu hỏi về vị trí địa lý học sinh sẽ phải tư duy chứ không dựa vào atlat để vận dụng hay học thuộc. Để đạt được điểm cao thì học sinh sẽ phải có năng lực tính toán, tư duy được cả ở thực tế chứ không chỉ theo mỗi lý thuyết trong sách giáo khoa.

“Đây cũng là một điểm mới trong cách thức ra đề năm nay của Bộ Giáo dục”, cô Khánh Ly cho hay.

Với môn Lịch sử, một giáo viên ở Hà Tĩnh cho hay, đề năm nay đáp ứng được yêu cầu của chương trình mới, nhiều câu hỏi sáng tạo.

Cụ thể các câu như 7,8,9 trích từ “Sức mạnh dân tộc của cách mạng Việt Nam dưới ánh sáng tư tưởng Hồ Chí Minh”, Lê Mậu Hãn, là những câu hỏi khá mới và hay so với các đề thi trước đây. Đây là dạng câu hỏi trắc nghiệm nhiều lựa chọn nhưng lại dựa vào ngữ liệu tương tự dạng câu Đúng/Sai. Tuy nhiên, dạng câu hỏi này sẽ không làm thí sinh hoang mang vì nằm trong vùng kiến thức các em đã được học.

Với cấu trúc đề thi như vậy, giáo viên này nhận định, phổ điểm môn Lịch sử sẽ dao động từ 5 đến 6,5.

Vì cách tính điểm bài thi trắc nghiệm năm nay khác với trước đây (Trong phần trắc nghiệm dạng Đúng/Sai, mỗi câu hỏi có 4 ý (mỗi câu tối đa được 1 điểm), độ khó các ý tăng dần và điểm số không chia đều cho các ý (không chia đều 0,25 điểm/ý). Học sinh làm đúng 1 ý chỉ được 0,1 điểm, đúng 2 ý được 0,25 điểm, đúng 3 ý được 0,5 điểm và đúng cả 4 ý thì được 1 điểm). Vì vậy HS rất khó để đạt điểm 9 -10. Điểm tuyệt đối sẽ cực hiếm.

Để đạt điểm Lịch sử cao, bên cạnh nắm chắc kiến thức cơ bản, cấu trúc đề thi, học sinh cần hiểu bản chất các sự kiện, nhìn thấy mối liên hệ nhân quả giữa các sự kiện và biết đặt vấn đề trong bối cảnh.

Bà Trần Ánh Tuyết, chuyên viên quản lý chuyên môn công ty TNHH Gia sư eTeacher đánh giá tổ hợp các môn khoa học xã hội không còn là cuộc thi ghi nhớ mà là thước đo tư duy

Đề năm nay cho thấy bước chuyển mình rõ nét của ba môn Lịch sử, Địa lý và Giáo dục Kinh Tế và Pháp Luật - không chỉ kiểm tra kiến thức, mà nhấn mạnh vào tư duy, kỹ năng vận dụng và khả năng kết nối với thực tiễn.

Trong đó, môn Lịch sử không còn học vẹt, cần hiểu bản chất

Đề thi Lịch sử 2025 đã giảm dần các câu hỏi kiểm tra kiến thức thuần túy như mốc thời gian hay sự kiện đơn lẻ. Thay vào đó, đề yêu cầu học sinh tư duy theo mạch phát triển lịch sử, lý giải nguyên nhân – kết quả, và đặc biệt là rút ra được bài học từ quá khứ cho hiện tại. Những câu hỏi vận dụng cao có sự phân hóa rõ rệt, đòi hỏi học sinh phải thực sự hiểu sâu, không thể học thuộc máy móc.

Môn Địa lý tăng tính ứng dụng và đọc - hiểu tại liệu. Đề thi tiếp tục khai thác khả năng sử dụng Atlat, bảng số liệu, biểu đồ để phân tích và đưa ra nhận xét. Những câu hỏi yêu cầu học sinh vận dụng kiến thức vào các vấn đề thực tiễn như biến đổi khí hậu, phân bố dân cư hay phát triển kinh tế vùng miền. Đây là điểm cộng của đề thi, khi không chỉ kiểm tra kiến thức lý thuyết mà còn giúp học sinh hình thành kỹ năng phân tích và nhìn nhận vấn đề một cách khoa học, thực tiễn.

Còn môn Giáo dục kinh tế và pháp luật tiếp tục là “mảnh đất vàng” để đề thi khai thác các vấn đề xã hội, đạo đức, pháp luật và lối sống công dân trong thời đại mới. Các tình huống thực tế xoay quanh quyền, nghĩa vụ công dân, hành vi đạo đức, ứng xử pháp lý trong môi trường học đường và xã hội đã xuất hiện nhiều trong đề. Đặc biệt, những câu hỏi tình huống vừa gần gũi, vừa gợi mở tư duy phản biện và khả năng đưa ra quan điểm cá nhân – yếu tố then chốt trong giáo dục công dân hiện đại.

NGUYỄN QUYÊN - PHAN OANH

Nguồn PLO : https://plo.vn/de-thi-tot-nghiep-thpt-mon-tu-chon-khong-con-hoc-vet-co-su-phan-hoa-post857499.html