Để Việt Nam thực sự có công nghệ cao

một giờ trướcBài gốc

Phiên thảo luận Luật Chuyển giao công nghệ và Luật Công nghệ cao (sửa đổi) tại Hội trường

Cần luật hóa ràng buộc chuyển giao công nghệ trong thu hút FDI

Sau khi thảo luận tại tổ, 2 dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chuyển giao công nghệ và Luật Công nghệ cao (sửa đổi) đã được Quốc hội thảo luận tại hội trường vào cuối tuần qua.

Với Luật Chuyển giao công nghệ, theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, mục tiêu chính của sửa đổi lần này là hình thành thị trường công nghệ một cách thực chất, chuyển giao công nghệ trở thành cơ chế lan tỏa và thương mại hóa nhằm đưa công nghệ vào sản xuất nhanh hơn và mạnh hơn.

Mục tiêu sửa luật còn nhằm chuyển từ kiểm soát chuyển giao sang thúc đẩy đổi mới sáng tạo, giảm thủ tục hành chính, chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm, tạo cơ chế thông thoáng, phát triển các tổ chức trung gian để doanh nghiệp nhanh chóng nhập công nghệ mới, làm chủ và đổi mới công nghệ. Chuyển từ tư duy công nghệ là máy móc, thiết bị sang công nghệ là tri thức, dữ liệu, thuật toán, phần mềm, trí tuệ nhân tạo và coi tất cả đều là đối tượng chuyển giao như nhau.

Còn với Luật Công nghệ cao, lần sửa đổi này thiết kế lại hệ thống các chính sách và đối tượng hưởng chính sách ưu tiên, ưu đãi, hỗ trợ đầu tư, khuyến khích phát triển hệ sinh thái công nghệ cao, bổ sung quy định về các mô hình khu công nghệ cao, đô thị công nghệ cao…

Sau phiên thảo luận tổ, cơ quan soạn thảo đã có các dự thảo luật mới phục vụ phiên thảo luận toàn thể, điều này được các vị đại biểu Quốc hội đánh giá cao.

Tuy nhiên, vẫn còn khá nhiều quy định cần được làm rõ, hoàn thiện hơn, ở cả hai dự thảo, theo góp ý của đại biểu.

Đại biểu Phạm Trọng Nhân (TP.HCM) nêu một thiếu sót mà theo ông là “khá lớn”, đó là chưa có cơ chế bắt buộc chuyển giao công nghệ trong thu hút FDI, vấn đề được nói rất nhiều trong thời gian qua.

Qua rà soát dự thảo, ông Nhân kiến nghị, ưu đãi FDI chỉ áp dụng khi có cam kết và lộ trình chuyển giao công nghệ rõ ràng, đặc biệt với công nghệ chiến lược.

Hai là, dự án FDI muốn hưởng ưu đãi tối đa phải có đối tác Việt Nam trong nghiên cứu phát triển hoặc trong làm chủ công nghệ lõi. “Điều này đã nói rất nhiều, nhưng tôi đề nghị cần luật hóa”, ông Nhân nhấn mạnh.

Kiến nghị tiếp theo của vị đại biểu TP.HCM là, công nghệ chuyển giao phải đáp ứng chuẩn tiên tiến, không phải là thiết bị lạc hậu. Nếu không ràng buộc chuyển giao công nghệ với khu vực FDI thì 2 luật không thể tạo một động lực tăng trưởng mới cho quốc gia trong giai đoạn hiện nay, ông Nhân nhìn nhận.

Tạo hành lang pháp lý đột phá cho trí tuệ nhân tạo

Cuối tuần qua, Quốc hội cũng đã thảo luận tại tổ về Dự thảo Luật Trí tuệ nhân tạo, nhằm tạo hành lang pháp lý đột phá cho trí tuệ nhân tạo, kiến tạo môi trường pháp lý thuận lợi để thúc đẩy đổi mới sáng tạo, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Dự thảo thiết lập cơ chế quản lý theo mức độ rủi ro, bảo đảm việc phát triển, ứng dụng và sử dụng trí tuệ nhân tạo được an toàn, minh bạch, có thể kiểm soát và có trách nhiệm giải trình. Đồng thời, luật đảm bảo tính linh hoạt, hiệu quả và khuyến khích đổi mới sáng tạo, theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng.

Góp ý về quy định góp vốn bằng công nghệ tại Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chuyển giao công nghệ, đại biểu Nguyễn Văn Huy (Hưng Yên) cho rằng, cần cân nhắc thêm quy định tổ chức, cá nhân được tự quyết định giá trị công nghệ góp vốn. Vì, quy định đó chưa phù hợp với nguyên tắc định giá tài sản góp vốn tại Luật Doanh nghiệp và Luật Đầu tư, đồng thời tiềm ẩn nhiều rủi ro về thổi giá công nghệ, chuyển giá, gây thất thoát tài sản, đặc biệt là trong các dự án có yếu tố nước ngoài.

Theo đại biểu Huy, việc không xác định cơ chế thẩm định giá, trách nhiệm của các bên và tiêu chí đánh giá dễ dẫn đến tranh chấp và ảnh hưởng đến tính minh bạch của thị trường công nghệ.

Do đó, đại biểu Huy đề nghị cơ quan soạn thảo cần sửa đổi lại quy định trên theo hướng là việc định giá công nghệ góp vốn phải do các bên thỏa thuận hoặc thông qua tổ chức định giá độc lập để bảo đảm tính khách quan, minh bạch và phù hợp với pháp luật về sở hữu trí tuệ, doanh nghiệp và chuyển giao công nghệ. Bên góp vốn phải thực hiện đầy đủ việc bàn giao công nghệ bảo đảm giá trị và hiệu quả công nghệ, đồng thời tuân thủ các nghĩa vụ liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ và thuế.

Ngoài những nội dung trên, các đại biểu còn góp ý hoàn thiện thêm quy định về tiêu chí xác định công nghệ cao, phân định cụ thể giữa công nghệ cao và công nghệ chiến lược, khuyến khích ươm tạo doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ cao, góp phần đưa Việt Nam trở thành một quốc gia khởi nghiệp…

Bổ sung 4 mũi đột phá, thể hiện tư tưởng về khoa học, công nghệ

Báo cáo giải trình sau khi nghe 11 ý kiến đại biểu góp ý, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nêu rõ, Luật Công nghệ cao xác định các loại công nghệ và sản phẩm công nghệ cần được ưu tiên phát triển. Còn Luật Chuyển giao công nghệ là điều chỉnh hoạt động chuyển giao, thương mại hóa và quản trị công nghệ, bao gồm cả công nghệ cao.

“Hai luật có mối quan hệ phân vai rõ ràng. Luật Công nghệ cao là luật xác định đối tượng để có các chính sách ưu tiên phát triển. Luật Chuyển giao công nghệ là luật điều chỉnh hoạt động. Mục tiêu sửa đổi 2 luật lần này là giúp Việt Nam thực sự có công nghệ cao và tạo ra thị trường công nghệ”, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Về Luật Công nghệ cao, theo Bộ trưởng, công nghệ cao không chỉ là lĩnh vực ưu đãi đầu tư, mà còn là trụ cột chiến lược về kinh tế, quốc phòng, an ninh và năng lực cạnh tranh quốc gia, công nghệ cao còn là chủ quyền quốc gia. “Đây là thay đổi nhận thức của Đảng ta, Việt Nam đã công bố danh mục 11 nhóm công nghệ chiến lược mà Việt Nam phải làm chủ. Đây cũng là tuyên ngôn về tự chủ, tự cường của Việt Nam về công nghệ”, Bộ trưởng nói.

Nêu rõ Luật Công nghệ cao được sửa đổi nhằm thể chế hóa các quan điểm trên, Bộ trưởng cho hay, Dự thảo đã phân ra các loại công nghệ cao, công nghệ chiến lược, công nghệ lõi để quản lý phát triển.

Công nghệ cao là để phát triển đất nước, công nghệ chiến lược là ưu tiên quốc gia để tự chủ, cần có chính sách đặc biệt. Công nghệ lõi là cái chúng ta phải làm và giữ lấy, theo lời Bộ trưởng.

Đại diện cơ quan soạn thảo cũng cho biết Luật Công nghệ cao được sửa đổi theo hướng bổ sung 4 mũi đột phá, thể hiện tư tưởng mới của Đảng về khoa học, công nghệ.

Một, thêm khái niệm công nghệ chiến lược. “Chúng tôi sẽ quan tâm xử lý tốt mối quan hệ giữa công nghệ cao và công nghệ chiến lược (công nghệ lõi) như ý kiến của đại biểu”, ông Hùng hồi âm.

Hai, bổ sung các chính sách ưu đãi nhằm tăng tỷ lệ nội địa hóa, tăng hàm lượng công nghệ của Việt Nam. Chuyển từ gia công, lắp ráp sang nghiên cứu, thiết kế và sáng tạo sản phẩm công nghệ cao tại Việt Nam.

Ba, hướng vào các mục tiêu và chiến lược quốc gia như tăng trưởng 2 con số, năng suất lao động, tự chủ công nghệ.

Bốn, hình thành khu đô thị công nghệ cao là nơi sống, làm việc, sáng tạo trong môi trường công nghệ cao.

Về một số nội dung cụ thể, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng làm rõ, các cơ chế, chính sách đối với công nghệ cao tại luật hiện hành sẽ tiếp tục được duy trì và tăng thêm các ưu đãi nếu FDI tăng tỷ lệ nội địa hóa chuyển giao công nghệ có hoạt động nghiên cứu phát triển tại Việt Nam.

“Luật Công nghệ cao sửa đổi cũng sẽ xây dựng các chính sách đặc biệt để thúc đẩy mạnh mẽ tự chủ công nghệ chiến lược, như giao nhiệm vụ trực tiếp, cơ chế đặc thù trong giải mã, mua bí quyết công nghệ, thiết lập khu thí nghiệm đặc biệt riêng cho công nghệ chiến lược và mua sắm đặc biệt công nghệ chiến lược và sản phẩm chiến lược như ý kiến của đại biểu”, Bộ trưởng hồi âm.

Theo nghị trình, Luật Chuyển giao công nghệ sửa đổi và Luật Công nghệ cao sửa đổi sẽ được Quốc hội bấm nút vào ngày 10/12.

Dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi) ra nghị trường

Hôm nay (24/11), Quốc hội bắt đầu tuần làm việc thứ sáu, dành buổi chiều thảo luận ở hội trường về Dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi). Trước đó, khi thảo luận tại tổ, nhiều đại biểu đã góp ý để hoàn thiện quy định mới đáng chú ý của lần sửa đổi này. Đó là quy định về nguồn thu mới của cơ quan báo chí, gồm thu từ bán quyền xem, nghe tác phẩm báo chí, thu từ cho phép khai thác, sử dụng tác phẩm báo chí; thu từ liên kết trong hoạt động báo chí; thu từ cung cấp dịch vụ sự nghiệp công do cơ quan nhà nước có thẩm quyền giao nhiệm vụ, đặt hàng, đấu thầu và thu từ người có nhu cầu đăng bài nghiên cứu khoa học để có kinh phí phản biện, hoàn thiện, nâng cao chất lượng bài viết.

Nguyễn Lê

Nguồn Đầu Tư : https://baodautu.vn/de-viet-nam-thuc-su-co-cong-nghe-cao-d439068.html