Tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc về tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội (NOXH) tổ chức chiều 6-3, đại diện Tổng Công ty Đầu tư phát triển nhà và đô thị (HUD) cho biết, đến nay HUD đã hoàn thành bàn giao, đưa vào sử dụng khoảng 3.500 căn hộ.
Từ nay đến năm 2026, Tổng công ty triển khai các dự án NOXH với 2.800 căn hộ và hướng tới mục tiêu 17.500 căn hộ NOXH đến năm 2030.
Đề xuất áp dụng phương thức chỉ định thầu
Tổng công ty HUD cũng nêu những khó khăn và đề xuất các giải pháp. Cụ thể, đại diện HUD cho biết vướng mắc khi áp dụng cơ chế ưu đãi miễn tiền sử dụng đất đối với các dự án NOXH được phê duyệt trước Luật Nhà ở số 27/2023-QH15.
Do đó, HUD kiến nghị Chính phủ cho phép áp dụng quy định về miễn tiền sử dụng đất tại Luật Đất đai số 31 và Luật Nhà ở số 27 đối với các dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư trước ngày Luật Nhà ở số 27 có hiệu lực.
Đại diện HUD cũng đề xuất trong trường hợp địa phương chưa xác định được tiền sử dụng đất tại dự án, cho phép nhà đầu tư chủ động tính toán và tạm so sánh với giá trị tiền sử dụng đất tạm tính theo bảng giá đất công bố của địa phương ở thời điểm tính toán làm cơ sở để chấp thuận giá bán nhà ở hình thành trong tương lai của dự án.
Khi đó, khi quyết toán dự án, chủ đầu tư có thể cam kết nếu lợi nhuận từ phần 20% đất thương mại thấp hơn so với giá trị tiền sử dụng đất phải nộp theo quy định thì nhà đầu tư sẽ chịu phần tổn thất chi phí này.
HUD cũng cho biết quy định về trình tự thủ tục, thời gian để phát triển 1 dự án NOXH là khá lớn. Vì vậy, HUD kiến nghị Chính phủ xem xét việc rút ngắn các trình tự thủ tục, thời gian thực hiện.
Ví dụ, áp dụng phương thức chỉ định thầu đối với các dự án đã có nhà đầu tư đáp ứng đầy đủ điều kiện hoặc rút ngắn quy trình đấu thầu bằng cách nâng cao năng lực, trách nhiệm bên mời thầu. Ngoài ra, HUD cũng cho biết quá trình xét duyệt phương án kinh doanh cũng như xét duyệt hồ sơ đối tượng được hưởng ưu đãi về chính sách NOXH còn kéo dài.
Đại diện Tổng Công ty Đầu tư phát triển nhà và đô thị đề xuất áp dụng phương thức chỉ định thầu với nhà đầu tư đủ điều kiện. Ảnh: VGP
Bên cạnh đó, đại diện HUD cũng chỉ ra loạt vướng mắc trong cơ chế thực hiện và quản lý quỹ đất để xây dựng NOXH. Đơn cử, nhiều địa phương còn hạn chế về nguồn lực, vướng mắc thủ tục đầu tư nên việc đưa quỹ đất trên vào sử dụng rất chậm. Trong khi đó, doanh nghiệp phát triển khu nhà ở, khu đô thị có quỹ đất hoàn toàn có đủ năng lực và mong muốn tham gia đầu tư.
HUD kiến nghị Chính phủ chỉ đạo các Bộ ngành, địa phương rà soát các quỹ đất thuộc diện bàn giao để xây dựng NOXH; xem xét nếu Chủ đầu tư có quỹ đất đủ năng lực và có nguyện vọng đầu tư NOXH thì tổ chức điều chỉnh để giao cho Chủ đầu tư triển khai xây dựng.
Song, HUD cũng kiến nghị Chính phủ xem xét ban hành cơ chế đặc thù lựa chọn, giao nhiệm vụ cho các doanh nghiệp nhà nước có đủ năng lực, chủ động sử dụng nguồn vốn và đề xuất thực hiện đầu tư các dự án NOXH tại các địa bàn có nhu cầu cao để đẩy mạnh nguồn cung.
Vingroup đăng ký xây dựng 500.000 căn nhà ở xã hội
Đưa ý kiến tại hội nghị, đại diện Tập đoàn Vingroup kiến nghị Thủ tướng cho phép các địa phương được chỉ định thầu, chỉ định nhà đầu tư.
Ngoài ra, cho phép các địa phương rút ngắn thủ tục hoặc cho làm song song. Ví dụ, cùng lúc có thể vừa làm quy hoạch, vừa làm thủ tục đầu tư xây dựng. "Nếu chúng ta làm xong quy hoạch rồi đến khâu đầu tư, tài chính sẽ tạo ra nhiều thủ tục hành chính"- đại diện Tập đoàn Vingroup nói.
Tập đoàn Vingroup đã đăng ký từ nay đến năm 2030 xây dựng 500.000 căn nhà ở xã hội. Ảnh: VGP
Tập đoàn Vingroup cũng khẳng định sẵn sàng hoàn thành mọi nhiệm vụ mà Chính phủ, Thủ tướng giao trong lĩnh vực NOXH. Tập đoàn này cho biết đã đăng ký từ nay đến năm 2030 xây dựng 500.000 căn hộ.
Còn đại diện Becamex kiến nghị cần sớm xây dựng quỹ nhà ở quốc gia gắn với cơ sở dữ liệu về dân số, thu nhập. Từ đó có sự chuẩn bị về kế hoạch xây dựng, phát triển, tránh sự bị động. Và phải làm sao thủ tục pháp lý đơn giản nhất với cơ chế một cửa.
Một điểm nữa được đại diện Becamex đưa ra là nên kéo dài chương trình cho vay ưu đãi với thời gian dài và lãi suất cố định. "100% các quốc gia thành công trong xây dựng nhà ở xã hội đều có chính sách cho vay 25 năm với lãi suất cố định" - đại diện Becamex ví dụ.
Cùng với đó, đại diện Becamex đề xuất đưa toàn bộ dự án nhà ở xã hội trong quy hoạch phát triển chung của quy hoạch tỉnh, quy hoạch vùng để thiết lập hệ thống giao thông công cộng, đường sắt đô thị.
MINH TRÚC