Tại Hồ sơ thẩm định Dự án Luật Quản lý Thuế (thay thế), Bộ Tài chính đề xuất bổ sung 1 điều (Điều 75) về kiểm tra giá giao dịch liên kết với những nội dung quy định Tham vấn, khảo sát, trao đổi thông tin trước khi thực hiện kiểm tra thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết; thời gian kiểm tra thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết; về nguyên tắc kiểm tra giá giao dịch liên kết.
Lý do được Bộ Tài chính đưa ra là việc kiểm tra thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết thường phức tạp và cần thu thập rất nhiều thông tin liên quan đến các bên liên kết của người nộp thuế thuộc đối tượng kiểm tra.
(Ảnh minh họa)
Để kiểm tra thuế có giao dịch liên kết có hiệu quả, Bộ Tài chính đề xuất bổ sung quy định về tham vấn, khảo sát, trao đổi thông tin trước khi thực hiện kiểm tra để thu thập, nắm bắt thông tin kê khai xác định giá giao dịch liên kết, phân tích rủi ro chuyên sâu làm căn cứ xem xét việc xác định giá giao dịch liên kết của người nộp thuế, trong các trường hợp có tính chất phức tạp, nếu cần thiết có thể tiến hành thủ tục tham vấn. Bổ sung thêm quy định về thời hạn cung cấp thông tin, khảo sát tại trụ sở người nộp thuế trước khi thực hiện kiểm tra thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết.
Theo Bộ Tài chính, thời hạn kiểm tra thuế hiện nay còn ngắn, chưa phù hợp với việc phải kiểm tra các nội dung phức tạp và cần thời gian như kiểm tra thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết nêu trên. Vì vậy, cần bổ sung quy định về thời hạn kiểm tra thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết.
Theo quy định tại Luật Thanh tra năm 2022: Cuộc thanh tra do Thanh tra Bộ, Thanh tra Tổng cục, Cục, Thanh tra tỉnh tiến hành không quá 45 ngày; trường hợp phức tạp thì có thể gia hạn một lần không quá 30 ngày.
Do đó, để không gây ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của người nộp thuế, Bộ Tài chính cho rằng, thời gian thực hiện kiểm tra tại trụ sở người nộp thuế nên tương đồng với thời gian thanh tra theo quy định của Luật thanh tra. Vì vậy, đề xuất thời gian kiểm tra đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết không quá 40 ngày làm việc tại trụ sở người nộp thuế và gia hạn một lần không quá 30 ngày làm việc tại trụ sở người nộp thuế.
“Việc kiểm tra giá giao dịch liên kết thường phức tạp và có tính đặc thù, do vậy, phải có nguyên tắc trong việc thực hiện kiểm tra giá giao dịch liên kết phù hợp với nguyên tắc chung trong quản lý thuế (ví dụ đảm bảo tuân thủ theo nguyên tắc giao dịch độc lập và nguyên tắc bản chất hoạt động, giao dịch quyết định nghĩa vụ thuế)”, Bộ Tài chính nêu rõ.
Bên cạnh đó, Bộ Tài chính cũng đề xuất bổ sung nội dung mới tại Điều 73 về Kiểm tra lại trong hoạt động kiểm tra thuế để bảo đảm cơ sở pháp lý để thực hiện và tăng cường tính kỷ luật trong công tác quản lý thuế.
Bộ Tài chính cho hay, trên thực tế phát sinh các trường hợp đã được kiểm tra nhưng có vi phạm như: Có vi phạm nghiêm trọng về trình tự, thủ tục trong quá trình tiến hành kiểm tra; có sai lầm trong việc áp dụng pháp luật khi kết luận và xử lý vi phạm hành chính về thuế; nội dung kết luận, xử lý vi phạm về thuế không phù hợp với những chứng cứ thu thập được trong quá trình kiểm tra hoặc có dấu hiệu rủi ro cao theo tiêu chí đánh giá rủi ro qua phân tích đánh giá rủi ro; người ra quyết định kiểm tra, trưởng đoàn kiểm tra, thành viên đoàn kiểm tra cố ý làm sai lệch hồ sơ vụ việc hoặc cố ý kết luận, xử lý vi phạm về thuế trái pháp luật; có dấu hiệu vi phạm pháp luật nghiêm trọng của đối tượng kiểm tra chưa được phát hiện đầy đủ qua kiểm tra.
Vì vậy, Bộ Tài chính rà soát, sửa đổi Luật Quản lý Thuế theo hướng tăng cường kiểm tra thuế tại trụ sở cơ quan thuế với hóa đơn điện tử, tăng thời hạn kiểm tra thuế để giải quyết các nội dung phức tạp thuộc lĩnh vực quản lý của cơ quan thuế khi không còn chức năng thanh tra thuế; Bổ sung quyền hạn, biện pháp nghiệp vụ để xử lý hành vi trốn thuế cho hoạt động kiểm tra thuế nhằm tăng cường hiệu lực công tác kiểm tra thuế.
T. Phương