Ảnh minh họa.
Theo báo cáo, tuyến đường sắt có tổng chiều dài 175,2 km, đi qua 5 địa phương gồm: TP HCM, Tây Ninh, Đồng Tháp, Vĩnh Long và TP Cần Thơ. Tuyến bắt đầu tại ga An Bình (phường Dĩ An, TP HCM) và kết thúc tại ga Cần Thơ (phường Hưng Phú, tỉnh Cần Thơ).
Dự án được quy hoạch là tuyến đường đôi khổ tiêu chuẩn 1.435 mm. Trong giai đoạn 1, tuyến sẽ được đầu tư theo quy mô đường đơn, điện khí hóa, khai thác hỗn hợp giữa tàu khách và tàu hàng, với tốc độ thiết kế tối đa 160 km/h.
Toàn tuyến dự kiến có 12 nhà ga chính và 4 ga tương lai, cùng 3 khu depot đặt tại An Bình, Tân Kiên và Cần Thơ. Đáng chú ý, khoảng 56% chiều dài tuyến là công trình cầu vượt để đảm bảo đi qua các đô thị, kênh rạch, trong đó có 3 cầu vượt sông lớn (sông Sài Gòn, Vàm Cỏ Đông, Vàm Cỏ Tây) và 2 cầu vượt sông đặc biệt lớn (sông Tiền và sông Hậu).
Tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 16,97 triệu USD/km (tương đương hơn 430 tỷ đồng/km), sử dụng vốn đầu tư công từ ngân sách Nhà nước. Báo cáo cũng đề xuất áp dụng một số cơ chế đặc thù, trong đó có việc miễn thẩm định khả năng cân đối vốn theo quy định tại Luật Đầu tư công.
Việc đầu tư tuyến đường sắt TPHCM - Cần Thơ được kỳ vọng sẽ hình thành trục giao thông mới, hiện đại, góp phần thực hiện các mục tiêu phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đồng bộ, thúc đẩy liên kết vùng và phát triển bền vững hành lang kinh tế phía Nam.
Dự báo đến năm 2040, nhu cầu vận tải trên hành lang TPHCM - Cần Thơ có thể đạt khoảng 140.000 hành khách và 690.000 tấn hàng hóa/ngày. Trong khi đó, năng lực của các phương thức vận tải hiện nay mới chỉ đáp ứng được khoảng 124.000 hành khách và 631.000 tấn hàng/ngày. Việc xây dựng tuyến đường sắt sẽ giúp tăng cường năng lực vận tải, giảm áp lực cho quốc lộ và các tuyến cao tốc hiện hữu.
Trúc Ninh