Theo đại biểu Phạm Trọng Nghĩa (Lạng Sơn), Đảng đã xác định “Bộ tứ trụ cột”. Cùng các chủ trương, chính sách về an sinh xã hội, “bộ tứ” đã hình thành khung lý luận để đưa đất nước bước vào công cuộc đổi mới lần hai với cải cách sâu và rộng trên nhiều lĩnh vực.
Đây là cơ hội lớn để xác định lại động lực và mô hình tăng trưởng. Từ đó, tăng cường năng lực nội sinh và phát triển nền kinh tế Việt Nam tự chủ, tự cường.
Tránh tư tưởng “người địa phương”, “tỉnh này, tỉnh kia”
Từ đó, đại biểu kiến nghị đến Chính phủ 3 vấn đề, trong đó có việc bảo vệ và phát triển nguồn nhân lực. Trong phát triển nguồn nhân lực thì con người là yếu tố quyết định sự tự chủ, tự cường của nền kinh tế.
Vì vậy, ông đề nghị Chính phủ sớm ban hành chiến lược hoặc chương trình mục tiêu phát triển nguồn nhân lực, để nguồn nhân lực thực sự là một đột phá chiến lược cho giai đoạn tới, đồng bộ với thể chế và hạ tầng.
Đại biểu đề nghị Chính phủ sớm trình Quốc hội giảm giờ làm việc bình thường cho người lao động trong khu vực tư từ 48 giờ xuống 44 giờ một tuần, thực hiện từ năm 2026, và tiến tới còn 40 giờ một tuần, thực hiện từ năm 2030.
Đại biểu Phạm Trọng Nghĩa. Ảnh: Quốc hội
Ở khu vực công hiện nay theo quy định giờ làm việc 40 giờ mỗi tuần (8 giờ/ngày, 5 ngày/tuần). Điều này nhằm tăng hiệu quả công việc hành chính, tiết kiệm chi phí điện nước, chi trả ngân sách và giúp công chức, viên chức có thêm thời gian nghỉ ngơi, tái tạo sức lao động.
Trong khi đó, đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) cho rằng cần từng bước sàng lọc, bố trí lại tổ chức bộ máy sau sắp xếp, phát huy nguồn nhân lực chất lượng cao từ Trung ương đến địa phương.
Việc bổ nhiệm cán bộ phải công tâm, khách quan, chọn người có năng lực, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, có tinh thần hy sinh vì lợi ích chung. Cần tránh tư tưởng “người địa phương”, “tỉnh này, tỉnh kia”, đảm bảo sự hài hòa trong bố trí cán bộ giữa các vùng miền.
Đại biểu Phạm Văn Hòa. Ảnh: Quốc hội
Đồng thời, ông cũng lưu ý việc ổn định tư tưởng cho cán bộ, công chức, viên chức khi làm việc tại các cơ quan hợp nhất – bởi việc thay đổi nơi ở, công việc ít nhiều tạo ra tâm tư.
Đại biểu tỉnh Đồng Tháp đề nghị có chính sách vượt trội hỗ trợ đội ngũ cán bộ không chuyên trách ở xã, phường sau khi nghỉ việc.
Không nhất thiết cứ cán bộ cấp trên về là giỏi hơn cấp cơ sở
Đại biểu Hoàng Đức Thắng (Quảng Trị) chia sẻ, đất nước đang ở vào thời khắc lịch sử khi nỗ lực thúc đẩy công cuộc đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy, trong đó có cắt giảm biên chế và sắp xếp lại nhân sự.
Đáng chú ý là một bộ phận cán bộ, công chức giỏi có trình độ chuyên môn cao, năng lực tốt xin nghỉ việc hoặc chuyển ra khu vực tư. Đáng báo động nhiều cán bộ vùng dân tộc thiểu số được đào tạo khá bài bản xin nghỉ việc.
Theo đại biểu Thắng, việc mất đi nguồn nhân lực có trình độ cao và giàu kinh nghiệm sẽ khiến bộ máy khó đạt được mục tiêu theo đúng định hướng cải cách.
Ông cho hay "những cuộc chia ly trong thời bình", không chỉ là vấn đề trước mắt mà còn tác động lâu dài cần được nhận diện đầy đủ.
Ngoài ra, nhiều gia đình cán bộ, công chức sẽ phải sống trong trạng thái đặc biệt, phải làm việc xa nhà, sống cách xa nhau hàng trăm cây số; con cái phải gửi cho ông bà hoặc người thân chăm sóc mà không phải ai cũng có điều kiện như vậy.
Vấn đề nhà trọ, nhà công vụ cùng với sự trăn trở cơm áo gạo tiền và những xáo trộn, khó khăn khác đang là vấn đề đặt ra với nhiều cán bộ, công chức.
Ông Thắng cho rằng, nếu không còn những biện pháp kịp thời, mạnh mẽ và đồng bộ thì rất khó để hoàn thành được công việc chung và nguy cơ bị tổn thương, suy yếu từ bên trong.
Đại biểu đề xuất để giữ chân người có tài, cán bộ công chức có năng lực chuyên môn giỏi cần giải quyết hài hòa các nhóm vấn đề về chế độ đãi ngộ, môi trường làm việc, sự đánh giá, ghi nhận và cơ hội thăng tiến. Trong đó, chế độ đãi ngộ là trung tâm với hạt nhân là tiền lương và phúc lợi nhằm đảm bảo tính cạnh tranh với khu vực tư, đặc biệt với các vị trí đòi hỏi trình độ chuyên môn cao.
Đại biểu Hoàng Đức Thắng. Ảnh: Quốc hội
Vì vậy, cần quyết liệt cải cách chính sách tiền lương, bổ sung các chính sách phúc lợi khác và tiền thưởng dựa trên hiệu suất công việc.
Ngoài ra, xây dựng môi trường làm việc chuyên nghiệp và thúc đẩy đổi mới sáng tạo để người lao động được đánh giá, ghi nhận tài năng, đóng góp xứng đáng. Xây dựng và thực hiện cơ chế hợp đồng đặc thù cho phép mời gọi chuyên gia về làm việc tại khu vực công với đãi ngộ, cạnh tranh linh hoạt.
Ông cũng đề nghị tiếp tục phân cấp, trao quyền mạnh mẽ cho địa phương trong lãnh đạo quản lý, tuyển dụng, sử dụng và chính sách đối với cán bộ, công chức.
Trong quá trình sáp nhập, đại biểu lưu ý cần việc đánh giá, sắp xếp cán bộ, công chức phải hài hòa, công tâm, khách quan, phải căn cứ vào chất lượng, hiệu quả công việc thực tế chứ không nhất thiết cứ cán bộ cấp trên về là giỏi hơn cấp cơ sở, sắp xếp vị trí cao hơn cán bộ cơ sở...
Đại biểu kiến nghị với Chính phủ cần khẩn trương ban hành chính sách, chế độ kịp thời nhằm hỗ trợ bù đắp những thiệt thòi, khó khăn cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động phải đi công tác xa nhà, nhất là chính sách về nhà ở, lưu trú, phương tiện đi lại.
Chính sách này cần được thống nhất trong cả nước, không nên giao cho địa phương tùy điều kiện giải quyết sẽ gây khó khăn và thiếu sự công bằng...
Trần Thường