Đề xuất giám sát việc phát hành trái phiếu chính quyền địa phương

2 giờ trướcBài gốc

Kiểm soát bội chi ngân sách địa phương

Đại biểu Trần Hoàng Ngân- đoàn TP. Hồ Chí Minh bày tỏ sự tán thành với báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế và Tài chính về dự thảo Luật Quản lý nợ công (sửa đổi). Ông đánh giá báo cáo dài 15 trang đã phân tích đầy đủ và sâu sắc các vấn đề đặt ra trong dự thảo luật.

Liên quan đến điểm a, khoản 1, Điều 53 quy định về “Tổ chức vay, trả nợ của chính quyền địa phương”, đại biểu cho biết: trong 5 năm qua, nhờ nỗ lực lớn của Chính phủ và ngành Tài chính, đặc biệt trong việc chống thất thu thuế từ thương mại điện tử và giao dịch bất động sản, nguồn thu ngân sách đã được cải thiện đáng kể.

Đại biểu Trần Hoàng Ngân - đoàn TP Hồ Chí Minh. Ảnh: QH

Dự toán thu ngân sách giai đoạn 2021–2025 chỉ 8,3 triệu tỷ đồng nhưng thực tế đã đạt 9,6 triệu tỷ đồng. Nhờ vậy, vốn đầu tư phát triển tăng từ 2,9 triệu tỷ lên 3,4 triệu tỷ đồng, giúp củng cố kết cấu hạ tầng. Đáng chú ý, nợ công duy trì ở mức an toàn 36% GDP, bội chi ngân sách chỉ 3,2% GDP.

Đại biểu cũng nhấn mạnh Quốc hội vừa thông qua dự toán ngân sách năm 2026 với tỷ lệ tán thành rất cao, thể hiện sự đồng lòng ủng hộ chính sách tài khóa thúc đẩy tăng trưởng. Theo dự báo, năm 2026 kinh tế có thể tăng trưởng tới hai con số. “Bội chi ngân sách dự kiến của năm 2026 lên tới hơn 605.000 tỷ đồng, tương đương 4,2% GDP (GDP dự kiến khoảng 14,3 triệu tỷ đồng). Nghĩa vụ trả nợ trực tiếp của Chính phủ dự kiến gần 1 triệu tỷ đồng, tuy vẫn trong giới hạn pháp lệnh nhưng là con số rất lớn”- đại biểu bày tỏ băn khoăn.

Trong bối cảnh sửa đổi luật mở rộng phân cấp, trao quyền cho Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trong việc phát hành trái phiếu chính quyền địa phương, đại biểu đồng tình và coi đây là xu thế hợp lý.

Tuy nhiên, ông đề nghị cần rà soát, kiểm soát, yêu cầu báo cáo chặt chẽ. Mặc dù bội chi của ngân sách địa phương theo dự toán chỉ là 22.100 tỷ đồng, con số này vẫn cần được kiểm soát chặt khi đặt trong bức tranh tổng thể bội chi lớn. Ông đề nghị, bên cạnh việc phân cấp đó cần phải yêu cầu có báo cáo để theo dõi tình hình và kịp thời rà soát để tránh vượt dự toán.

Nếu không kiểm soát tốt, việc phân cấp này có thể khiến bội chi vượt dự toán, đẩy gánh nặng lên thị trường tài chính, dẫn đến tăng lãi suất – điều đang khiến doanh nghiệp gặp khó khăn.

Điều chỉnh chỉ tiêu nợ công

Góp ý vào dự thảo Luật Quản lý nợ công (sửa đổi) liên quan đến kế hoạch vay và trả nợ công 5 năm đại biểu Trần Anh Tuấn – đoàn TP. Hồ Chí Minh cho rằng việc hoạch định kế hoạch vay và trả nợ công hiện nay còn thiếu sự phù hợp với thực tiễn.

Đại biểu Trần Anh Tuấn - đoàn TP. Hồ Chí Minh. Ảnh: QH

Đại biểu phân tích, trong khi các khoản vay cho dự án có thời gian trả nợ khác nhau có thể là 5 năm, 10 năm hoặc 15 năm thì kế hoạch vay và trả nợ công trình Quốc hội chỉ tính trong khung 5 năm. Sự chênh lệch này dẫn đến việc dồn nợ vào các kỳ kế hoạch sau, làm sai lệch bức tranh thực tế về nhiệm vụ trả nợ.

“Cần tính toán lại theo phương pháp “trung bình có trọng số”, giúp phản ánh chính xác hơn thời gian trả nợ thực tế của các khoản vay, đồng thời vẫn đảm bảo phù hợp với kỳ kế hoạch 5 năm”- đại biểu đề nghị.

Liên quan chỉ tiêu an toàn nợ công được quy định tại Điều 21, trong số 5 chỉ tiêu an toàn nợ công, đại biểu đặc biệt lưu ý chỉ tiêu thứ năm: “Nghĩa vụ trả nợ nước ngoài theo kim ngạch xuất khẩu”.

Theo đại biểu Trần Anh Tuấn, đây là chỉ tiêu chưa phù hợp, bởi kim ngạch xuất khẩu phần lớn thuộc sở hữu của doanh nghiệp, nhất là khối FDI (chiếm khoảng 70%). Dù Nhà nước quản lý ngoại hối, nhưng quyền sở hữu thu nhập vẫn thuộc về doanh nghiệp. Do đó, cần thay thế chỉ tiêu này bằng căn cứ vào “dự trữ ngoại hối quốc gia” để phản ánh khả năng trả nợ một cách chủ động và chính xác hơn.

Thu Hường

Nguồn Công Thương : https://congthuong.vn/de-xuat-giam-sat-viec-phat-hanh-trai-phieu-chinh-quyen-dia-phuong-430944.html