Bộ Công an vừa xây dựng dự thảo nghị quyết của Chính phủ về phát triển công dân số, trong đó xuất nhiều chính sách ưu đãi, tạo động lực cho công dân tích cực tham gia các dịch vụ trên môi trường số.
Cụ thể, dự thảo đưa ra 3 mức ưu đãi thuế mạnh mẽ với công dân số khi làm thủ tục hành chính online, gồm miễn 100%, giảm 50% và giảm 10%.
Để được hưởng cơ chế miễn, giảm thuế, công dân số trước hết phải là người Việt Nam được định danh, xác thực trên môi trường số; có khả năng sử dụng dịch vụ công và dịch vụ số an toàn, hợp pháp; đóng góp dữ liệu và tham gia các hoạt động chuyển đổi số quốc gia. Công dân số có các quyền và trách nhiệm với việc sử dụng danh tính, dữ liệu, ứng xử trực tuyến...
Ông Đinh Hoàng Kiên, nhà sáng lập Công ty TNHH VedaX, nhận xét đề xuất ưu đãi thuế, phí gắn với khái niệm "công dân số" là bước đi táo bạo, thể hiện sự đổi mới mạnh mẽ trong tư duy quản lý nhà nước.
"Thay vì áp đặt, nhà nước lựa chọn cách khuyến khích người dân tham gia chuyển đổi số bằng các lợi ích cụ thể, tương tự cách doanh nghiệp công nghệ thu hút và giữ chân người sử dụng dịch vụ. Cách làm này cho thấy sự chuyển dịch từ tư duy quản lý sang tư duy phục vụ, lấy người dân làm trung tâm, đồng thời có thể tạo tác động dài hạn đến hành vi và thói quen sử dụng dịch vụ số" - nhà sáng lập VedaX đánh giá.
Ông Kiên góp ý việc triển khai theo lộ trình, quy mô và phạm vi phù hợp là cần thiết với một chính sách mới, có ảnh hưởng rộng như phát triển công dân số, qua đó có cơ sở đánh giá và điều chỉnh.
Về các tiêu chí công dân số, ông Kiên cho rằng những yêu cầu như định danh, xác thực, sử dụng an toàn dịch vụ số hay tham gia chuyển đổi số không hề chung chung.
"Đây là những thước đo rõ ràng để thúc đẩy người dân nâng cao nhận thức và năng lực số. Khi quyền lợi gắn liền với mức độ tham gia và hiểu biết, người dân sẽ chủ động học hỏi, thích nghi, qua đó tạo nền tảng cho việc hình thành Chính phủ số" - ông nói.
"Công dân số" phải là người Việt Nam được định danh, xác thực trên môi trường số; có khả năng sử dụng dịch vụ công và dịch vụ số an toàn, hợp pháp... Ảnh: Hoàng Triều
Trong khi đó, đại diện một doanh nghiệp công nghệ tại TP HCM cho rằng để phát triển công dân số hiệu quả, cần xây dựng bộ tiêu chí có thể lượng hóa, thậm chí triển khai các bài kiểm tra, chấm điểm trực tiếp trên nền tảng số.
Cụ thể, người dân hoàn tất các yêu cầu, đạt mức đánh giá nhất định sẽ được công nhận là công dân số và hưởng các quyền lợi tương ứng. Khi quyền lợi gắn với kết quả cụ thể, người dân sẽ có động lực học hỏi, nâng cao kỹ năng số và chủ động tham gia dịch vụ công trực tuyến.
"Việc tích hợp tiêu chí, đánh giá và ưu đãi ngay trên VNeID cũng sẽ giúp ứng dụng này nhanh chóng phát triển thành "siêu ứng dụng" quốc gia. Về lâu dài, cách làm này không chỉ thúc đẩy chuyển đổi số mà còn góp phần hình thành đời sống số hiện đại, thông minh và thuận tiện hơn cho người dân" - đại diện doanh nghiệp này nhận định.
Lê Tỉnh