Đề xuất làm hồ ngầm dưới sân bóng đá, công viên, quảng trường... để chống ngập ở TP.HCM

4 giờ trướcBài gốc

Nhằm ứng phó với tình trạng ngập úng ngày càng nghiêm trọng, đặc biệt tại khu vực Thủ Đức, mới đây cơ quan chức năng đã đề xuất thí điểm xây dựng hồ điều tiết ngầm chống ngập tại khu vực sân bóng đá Linh Tây (số 16 Trần Văn Nửa). Đây được kỳ vọng là bước đi tiên phong, mở ra hướng tiếp cận cụ thể cho công tác chống ngập đô thị tại TP.HCM.

Ngập ở TP.HCM ngày càng nghiêm trọng.

Hồ ngầm chống ngập – Kỳ vọng lớn giữa nhiều trở ngại

Mặc dù ý tưởng về hồ điều tiết chống ngập đã được TP.HCM đưa vào quy hoạch từ hàng chục năm qua, nhưng đến nay vẫn nhiều lần được "nâng lên đặt xuống" mà chưa được thực hiện.

Chị Lê Thu Hằng, người dân sống trên đường Tô Ngọc Vân, phường Tam Bình, TP.HCM cho biết mỗi lần mưa lớn là nước dâng lên tới cửa, mưa nhỏ thì ngập tới vỉa hè.

"Ngập úng ngày càng gia tăng khiến đời sống người dân gặp khó khăn. Người dân chỉ mong dù với giải pháp nào thì phải phát huy được hiệu quả. Thực tế đã triển khai biết bao công trình giảm ngập cho chợ Thủ Đức nhưng đến nay vẫn chưa giải quyết triệt để", chị Hằng nói.

Người dân ngăn nước tràn vào nhà.

Đại diện Trung tâm Phát triển hạ tầng kỹ thuật TP Thủ Đức cho biết, để giảm ngập cho khu vực này, đơn vị đã đề xuất nhiều giải pháp mang tính căn cơ, trong đó có triển khai xây dựng hệ thống hồ ngầm phân tán trên địa bàn nhằm hình thành không gian nước nhân tạo, đáp ứng yêu cầu thoát nước trong điều kiện thiếu hụt hồ điều tiết tự nhiên tại các khu vực trọng điểm, đặc biệt là khu vực Chợ Thủ Đức.

Trước mắt, đơn vị kiến nghị cho phép thực hiện công trình hồ điều tiết ngầm tại khu đất Câu lạc bộ Bóng đá Linh Tây để đánh giá hiệu quả, làm cơ sở nhân rộng trong thời gian tới.

Theo kế hoạch, hồ ngầm sẽ được bố trí ngay bên dưới sân thể thao hiện hữu, tận dụng không gian ngầm để trữ và điều tiết nước mưa, trong khi mặt đất bên trên vẫn phục vụ hoạt động thể thao và sinh hoạt cộng đồng. Vị trí này nằm gần các tuyến đường trọng điểm như Kha Vạn Cân, Phạm Văn Đồng và cách chợ Thủ Đức không xa – khu vực thường xuyên đối mặt với ngập nặng vào mùa mưa.

Khu vực sân bóng đá Linh Tây.

Khu vực nằm lọt thỏm, thấp hơn nhiều so với các tuyến đường lân cận.

Theo TS Võ Kim Cương – nguyên Phó Kiến trúc sư trưởng TP.HCM, một trong những nguyên nhân chính dẫn đến ngập ở Thủ Đức không phải do nền đất lún, mà do hệ thống thoát nước lạc hậu và quá tải. “Cống rãnh ở khu vực này được thiết kế cho dân số vài ngàn người. Sau năm 1975, dân cư tăng vọt, nhưng hạ tầng lại không được nâng cấp tương xứng, thậm chí nhiều tuyến kênh rạch còn bị lấn chiếm khiến khả năng thoát nước suy giảm nghiêm trọng”, ông Cương nói.

Bên cạnh đó, ông cũng chỉ ra rằng, việc triển khai hồ điều tiết hiện nay vướng mắc do quy hoạch tổng thể chống ngập của TP.HCM chưa hoàn thiện. Trong khi hệ thống đê bao, thành phần thiết yếu để quản lý và phân vùng chống ngập vẫn chưa được xây dựng đồng bộ, thì các hồ điều tiết riêng lẻ sẽ khó phát huy hiệu quả tối đa.

Khu vực Thủ Đức ngập ngày càng phức tạp.

Còn TS Vũ Thị Hồng Nhung (Khoa Kinh doanh, Đại học RMIT) cho biết đã cùng TS Phan Thanh Chung nghiên cứu về vấn đề làm hệ thống công viên trữ nước cho TP.HCM - Bình Dương - Vũng Tàu.

Sau khi hợp nhất cùng Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu, bài toán ngập càng trở nên phức tạp hơn khi nước mưa từ thượng lưu Bình Dương đổ xuống gặp triều dâng từ hạ lưu Vũng Tàu, khiến TP.HCM rơi vào thế “kẹt giữa” dòng nước.

TP.HCM cần thay đổi tư duy trong việc quản lý nước đô thị, từ "chống nước" sang "sống chung với nước" và nên học tập các mô hình thành công trên thế giới. Thay vì chỉ dựa vào những công trình đê bao và cống ngăn triều cường vốn tốn kém và khó theo kịp biến đổi khí hậu, TP.HCM mới có thể tận dụng chính không gian sẵn có như công viên, quảng trường, bãi đỗ xe để biến chúng thành các hồ trữ nước tạm thời, vừa giúp giảm ngập, vừa bổ sung mảng xanh và nâng cao chất lượng sống.

TP.HCM cần "sống chung với nước"

Ở quảng trường Benthemplein ở Rotterdam (Hà Lan) với ba hồ chứa có độ sâu khác nhau, giữ nước mưa từ cả khu vực lân cận. Khi khô ráo, đây là sân thể thao và nơi sinh hoạt cho thanh thiếu niên; khi mưa, nước được dẫn qua rãnh thép xuống hồ chứa.

Ở Singapore, chương trình “Nước chủ động - đẹp - sạch” đã biến kênh bê tông Bishan - Ang Mo Kio thành công viên sinh thái với sông uốn lượn và bãi ngập, kết hợp chức năng chống ngập và không gian cộng đồng.

Thủ đô Copenhagen (Đan Mạch) triển khai kế hoạch quản lý mưa cực đoan, biến đường phố và công viên thành hệ thống thoát nước mặt có kiểm soát, kết hợp bể ngầm ở những vị trí cần thiết, giúp thành phố ứng phó hiệu quả với mưa lớn.

TP Seoul (Hàn Quốc) đã khôi phục dòng suối Cheonggyecheon dài 5,8 km, thay thế đường cao tốc bằng công viên ven sông, vừa giảm ngập, vừa cải thiện chất lượng không khí và vi khí hậu.

Tokyo (Nhật Bản) với hệ thống kênh xả lũ ngầm dài 6,3 km và bể điều tiết khổng lồ dưới lòng đất có khả năng xả 200 m³/s, bảo vệ hàng triệu dân khỏi lũ lụt.

Tại Trung Quốc, mô hình “Thành phố bọt biển” được triển khai từ năm 2014, kết hợp hạ tầng xanh và xám để hấp thụ và tái sử dụng tới 70-80% lượng nước mưa đô thị.

TS Vũ Thị Hồng Nhung và TS Phan Thanh Chung

Hai chuyên gia đề xuất, tại Thủ Thiêm, thành phố có thể xây dựng một quảng trường ven sông cải tạo theo mô hình Benthemplein, gồm ba bậc trũng có tổng sức chứa từ 5.000 đến 10.000 m³ nước. Khi khô, đây là sân thể thao và không gian tổ chức sự kiện; khi mưa lớn, toàn bộ khu vực trở thành hồ chứa tạm thời, giúp giảm ngập cho các tuyến ven sông Sài Gòn.

Ở Thủ Đức, có thể cải tạo sân thể thao trong trường học hoặc công viên bằng cách hạ thấp nền khoảng 0,5 m để tạo hồ trữ mưa mô-đun, lấy cảm hứng từ kế hoạch Cloudburst của Copenhagen. Hệ thống van một chiều sẽ ngăn triều cường, đảm bảo an toàn cho khu vực xung quanh.

Chuyên gia đề xuất làm hồ trữ nước để giảm ngập.

TS Phạm Viết Thuận, Viện trưởng Viện Kinh tế tài nguyên và môi trường TP.HCM, cho rằng thành phố cần sớm đánh giá lại toàn diện hiệu quả các công trình chống ngập hiện tại, đồng thời chuyển sang tiếp cận theo hướng “thuận thiên” - hài hòa giữa thiên nhiên và hạ tầng kỹ thuật.

Ông Thuận đề xuất TP.HCM cần đẩy mạnh xây dựng hồ điều tiết tại các khu đất trống, khơi thông hệ thống kênh rạch, mở thêm mương thoát nước, áp dụng vật liệu lát vỉa hè có khả năng thấm nước cao....

NHƯ NGỌC

Nguồn PLO : https://plo.vn/de-xuat-lam-ho-ngam-duoi-san-bong-da-cong-vien-quang-truong-de-chong-ngap-o-tphcm-post870081.html