Đề xuất lộ trình tiêu chuẩn khí thải mới cho ô tô: Hà Nội và TP.HCM đi trước

2 giờ trướcBài gốc

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang xây dựng lộ trình áp dụng quy chuẩn khí thải mới đối với ô tô đang lưu hành, với mục tiêu kiểm soát ô nhiễm không khí và hướng đến phát triển giao thông bền vững. Theo đề xuất được Bộ báo cáo cho Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà vào chiều ngày 11/11 vừa qua, Hà Nội và TP.HCM sẽ là hai địa phương tiên phong triển khai trước khi áp dụng trên phạm vi toàn quốc.

Lộ trình triển khai cho ô tô theo năm sản xuất

Theo lộ trình được Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất, việc áp dụng tiêu chuẩn khí thải cho xe ô tô sẽ được chia theo năm sản xuất và khu vực:

- Xe sản xuất trước năm 1999: Áp dụng Mức 1 (tương đương tiêu chuẩn Euro 1) ngay khi quyết định có hiệu lực.

- Xe sản xuất giai đoạn năm 1999–2016: Áp dụng Mức 2 (Euro 2) kể từ thời điểm quy định ban hành.

- Xe sản xuất từ năm 2017–2021: Trên phạm vi toàn quốc áp dụng Mức 3 (Euro 3) từ ngày 1/1/2026, trong khi Hà Nội và TP.HCM sẽ áp dụng Mức 4 (Euro 4) từ ngày 1/1/2027.

- Xe sản xuất từ năm 2022 trở đi: Toàn quốc áp dụng Mức 4 từ 1/1/2026; riêng hai đô thị lớn sẽ tiến lên Mức 5 (Euro 5) sớm hơn từ ngày 1/1/2028.

- Từ năm 2029, tại Hà Nội và TP.HCM, mọi phương tiện lưu thông bắt buộc phải đạt tối thiểu Mức 2 trở lên.

Các kiểu loại xe sản xuất và lắp ráp theo giấy chứng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đã được cấp trước ngày 1/1/2022 cho đến thời điểm hết hiệu lực, sẽ triển khai mức khí thải tương tự ô tô sản xuất trong giai đoạn năm 2017-2021 (Mức 3).

Tiếp tục nghiên cứu tác động đến kinh tế – xã hội

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh nguyên tắc “thống nhất, đồng bộ” giữa các nhóm xe, gồm cả xe sản xuất trong nước, xe nhập khẩu đến xe đang lưu hành. Các bộ, ngành phải phối hợp chặt chẽ để đảm bảo không xảy ra tình trạng “lệch chuẩn” hoặc tạo ra sự bất công giữa các nhóm phương tiện.

Cùng với đó, Phó Thủ tướng yêu cầu đánh giá kỹ lưỡng tác động kinh tế – xã hội, đặc biệt là đối với nhóm doanh nghiệp vận tải và người dân có thu nhập trung bình. Việc áp dụng tiêu chuẩn cao hơn đồng nghĩa với chi phí bảo dưỡng, thay thế hoặc đổi xe mới sẽ tăng lên. Theo thống kê từ Bộ Xây dựng, hiện có khoảng 16% số xe sản xuất giai đoạn 2017–2021 tại Hà Nội và TP.HCM chưa đạt chuẩn Euro 4, chủ yếu là xe tải và xe đầu kéo.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất nhiều giải pháp hỗ trợ như: Khuyến khích đổi xe cũ sang xe mới, hỗ trợ kỹ thuật nâng cấp thiết bị xử lý khí thải, đảm bảo nguồn cung nhiên liệu đạt chuẩn Euro 5, đồng thời phát triển mạnh hệ thống giao thông công cộng xanh như xe buýt điện, xe hybrid và các tuyến metro nội đô.

Tuy nhiên, việc nâng tiêu chuẩn khí thải đặt ra nhiều thách thức cho hệ thống kiểm định hiện nay, khi phải đầu tư và nâng cấp thiết bị đo đạt chuẩn quốc tế. Ngoài ra, các nhà cung ứng nhiên liệu cũng phải đảm bảo khả năng tương thích với động cơ để có thể đạt chuẩn khí thải mức cao (Mức 4 và 5).

Với các phương tiện cũ, đặc biệt là xe kinh doanh vận tải, việc buộc ngừng hoạt động đột ngột có thể gây xáo trộn lớn, ảnh hưởng đến đời sống của người dân. Do đó, các chuyên gia khuyến nghị nên áp dụng cơ chế khuyến khích thay vì ép buộc, kết hợp hỗ trợ tài chính hoặc cho vay ưu đãi để người dân có thể đổi xe đạt chuẩn.

Việt Nam hiện có hơn 5 triệu ô tô lưu hành, với phần lớn tập trung tại hai đô thị lớn là Hà Nội và TP.HCM. Tỷ lệ phương tiện cũ, phát thải cao vẫn còn khá nhiều , đặc biệt là xe tải, xe khách, đầu kéo và xe con đời cũ. Việc nâng tiêu chuẩn khí thải ô tô được giới chuyên môn đánh giá là bước đi tất yếu, phù hợp với chiến lược tăng trưởng xanh và cam kết giảm phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 của Chính phủ Việt Nam.

CTV Hoàng Phúc/VOV.VN

Nguồn VOV : https://vov.vn/o-to-xe-may/o-to/de-xuat-lo-trinh-tieu-chuan-khi-thai-moi-cho-o-to-ha-noi-va-tphcm-di-truoc-post1245736.vov