Đề xuất mới về chính sách nhập, trở lại quốc tịch Việt Nam

7 giờ trướcBài gốc

Sáng 17-5, tại Kỳ họp 9, Quốc hội đã nghe Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh trình bày Tờ trình dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc tịch Việt Nam.

Dự thảo Luật gồm 3 điều, trong đó sửa đổi, bổ sung nội dung của 19/44 điều và bãi bỏ 1 điều của Luật Quốc tịch Việt Nam liên quan đến nhập quốc tịch Việt Nam, trở lại quốc tịch Việt Nam, thôi quốc tịch Việt Nam…

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh. Ảnh: QH

Hai chính sách về việc nhập/trở lại quốc tịch Việt Nam

Dự thảo đưa ra hai chính sách cụ thể. Chính sách 1, sửa đổi, bổ sung một số quy định liên quan đến việc nhập quốc tịch Việt Nam nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các trường hợp có cha đẻ hoặc mẹ đẻ hoặc ông nội và bà nội hoặc ông ngoại và bà ngoại là công dân Việt Nam; nhà đầu tư, nhà khoa học, chuyên gia nước ngoài... được nhập quốc tịch Việt Nam.

Chính sách 2, sửa đổi, bổ sung một số quy định liên quan đến việc trở lại quốc tịch Việt Nam nhằm tạo điều kiện cho các trường hợp đã mất quốc tịch Việt Nam được trở lại quốc tịch Việt Nam.

Về nội dung cụ thể, dự luật sửa đổi, bổ sung một số nội dung theo hướng Việt Nam chỉ công nhận quốc tịch Việt Nam đối với công dân Việt Nam đồng thời có quốc tịch nước ngoài trong quan hệ với cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam, trừ trường hợp điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên có quy định khác.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh, việc sửa đổi quy định này nhằm khẳng định chủ quyền của Việt Nam đối với công dân Việt Nam; đề cao vai trò, ý nghĩa và giá trị của quốc tịch Việt Nam; bảo đảm sự thống nhất về việc áp dụng pháp luật đối với công dân Việt Nam đồng thời có quốc tịch nước ngoài.

Cùng với đó, sửa đổi quy định liên quan đến vấn đề xác minh nhân thân trong trình tự giải quyết hồ sơ quốc tịch. Bộ Công an có trách nhiệm xác minh nhân thân đối với tất cả các hồ sơ xin nhập/xin trở lại, xin thôi quốc tịch Việt Nam được tiếp nhận tại cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài.

Ngoài ra, dự luật cũng sửa đổi, bổ sung quy định nhằm bảo đảm quyền có quốc tịch Việt Nam của trẻ em có cha hoặc mẹ là công dân Việt Nam. Cụ thể, trẻ em sinh ra có cha hoặc mẹ là công dân Việt Nam còn người kia là công dân nước ngoài thì có quốc tịch Việt Nam, nếu cha mẹ thỏa thuận lựa chọn quốc tịch Việt Nam cho con vào thời điểm thực hiện thủ tục về khai sinh tại cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam theo hướng dẫn của Chính phủ.

Việc bổ sung quy định này, theo Bộ Tư pháp, nhằm phù hợp với chính sách “nới lỏng" quy định liên quan đến việc nhập quốc tịch Việt Nam, tạo điều kiện thuận lợi cho các trường hợp có cha đẻ hoặc mẹ đẻ là công dân Việt Nam.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng. Ảnh: QH

Một số chức danh phải là người chỉ có 1 quốc tịch Việt Nam

Đáng chú ý, dự luật đã bổ sung quy định với người ứng cử, được bầu cử, phê chuẩn, bổ nhiệm giữ chức vụ, chức danh theo nhiệm kỳ; người được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh vào các cơ quan Nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội ở trung ương và địa phương; người được tuyển dụng theo vị trí việc làm, làm việc tại các đơn vị sự nghiệp công lập; người làm việc trong tổ chức cơ yếu, người tham gia lực lượng vũ trang của Việt Nam.

“Họ phải là người chỉ có một quốc tịch là quốc tịch Việt Nam và phải thường trú tại Việt Nam (trừ trường hợp có lợi cho Nhà nước Việt Nam, không làm phương hại đến lợi ích quốc gia của Việt Nam)” – tờ trình nêu rõ và cho hay Chính phủ quy định chi tiết nội dung này.

Một trong những lý do được Chính phủ đưa ra là nhằm bảo đảm vấn đề an ninh, lợi ích quốc gia cũng như tính trung thành, trách nhiệm của công dân Việt Nam đồng thời có quốc tịch nước ngoài đối với Nhà nước Việt Nam khi tham gia vào các cơ quan dân cử, các cơ quan của hệ thống chính trị, tham gia lực lượng vũ trang, cơ yếu...

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho hay cơ quan này nhất trí với đề xuất nêu trên của Chính phủ. Tuy nhiên, theo cơ quan thẩm tra, có ý kiến đề nghị cân nhắc thận trọng quy định này.

"Trường hợp đặc biệt chỉ nên xem xét, áp dụng đối với đối tượng được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh vào các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội ở trung ương và địa phương; người được tuyển dụng theo vị trí việc làm, làm việc tại các đơn vị sự nghiệp công lập ở những vị trí mà cần phải thu hút, tạo điều kiện để tuyển dụng nhân tài" - ý kiến này nêu.

Những trường hợp đề xuất bỏ quy định về phiếu lý lịch tư pháp

Dự thảo Luật cũng bỏ quy định về Phiếu Lý lịch tư pháp do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp trong thành phần hồ sơ xin nhập/xin trở lại xin thôi quốc tịch Việt Nam nhằm đơn giản hóa thủ tục hành chính.

Nêu lý do, Chính phủ cho hay dự thảo Luật đã quy định cơ quan công an có trách nhiệm xác minh nhân thân đối với tất cả các trường hợp xin nhập/xin trở lại xin thôi quốc tịch Việt Nam.

Riêng đối với Phiếu lý lịch tư pháp do cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài cấp trong thời gian cư trú ở nước ngoài, người yêu cầu vẫn phải nộp trong hồ sơ xin nhập/xin trở lại quốc tịch Việt Nam để chứng minh có nhân thân tốt, đáp ứng điều kiện không làm phương hại đến lợi ích quốc gia của Việt Nam.

Tuy nhiên, Chính phủ đề xuất đổi tên “Phiếu lý lịch tư pháp do cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài cấp" thành “Giấy tờ chứng minh thông tin lý lịch tư pháp do cơ quan có thẩm quyền nước ngoài cấp phù hợp với pháp luật của nước đó" để bảo đảm tính linh hoạt, tạo thuận lợi cho người yêu cầu.

*****

Cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài hiện có khoảng 6 triệu người, sinh sống tại hơn 130 quốc gia, vùng lãnh thổ. Tính đến tháng 3-2025, có 229.336 người được Chủ tịch nước cho thôi quốc tịch Việt Nam.

Thời gian qua, một số nước thay đổi chính sách pháp luật quốc tịch, cho phép công dân có thể mang 2 quốc tịch. Điều này dẫn đến các trường hợp trước đây đã xin thôi quốc tịch Việt Nam để nhập quốc tịch nước ngoài bày tỏ nguyện vọng xin trở lại quốc tịch Việt Nam mà vẫn giữ quốc tịch nước ngoài có dấu hiệu tăng.

Chủ tịch nước đã cho trở lại quốc tịch Việt Nam đối với 311 trường hợp, trong đó có 20 trường hợp được trở lại quốc tịch Việt Nam đồng thời giữ quốc tịch nước ngoài; cho nhập quốc tịch Việt Nam đối với 7.014 trường hợp, trong đó có 60 trường hợp được nhập quốc tịch Việt Nam đồng thời giữ quốc tịch nước ngoài.

NHÓM PHÓNG VIÊN

Nguồn PLO : https://plo.vn/video/de-xuat-moi-ve-chinh-sach-nhap-tro-lai-quoc-tich-viet-nam-post850227.html