Bộ Xây dựng đề xuất: Đầu máy, toa xe chở khách niên hạn sử dụng không quá 60 năm
Bộ Xây dựng cho biết, việc xây dựng Thông tư quy định về quản lý, khai thác vận tải đường sắt và các biện pháp để tổ chức, hướng dẫn thi hành Luật Đường sắt nhằm tiếp tục thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước về chính sách phát triển đường sắt hiện đại, đồng bộ, bền vững, có trọng tâm, trọng điểm, phù hợp với điều kiện và kế hoạch, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội và an ninh quốc phòng của đất nước; rà soát, điều chỉnh, hợp nhất các quy định hiện hành trong lĩnh vực quản lý, khai thác vận tải đường sắt, khắc phục những tồn tại, bất cập về thể chế, tạo động lực mới cho sự phát triển của ngành đường sắt, thúc đẩy tính cạnh tranh của phương thức vận tải đường sắt; nâng cao hiệu quả phục vụ nhu cầu đi lại của nhân dân, cũng như công tác quản lý nhà nước về hoạt động vận tải đường sắt.
Sửa đổi quy định về niên hạn sử dụng phương tiện giao thông đường sắt
Tại dự thảo, Bộ Xây dựng đề xuất sửa đổi, bổ sung quy định về niên hạn sử dụng phương tiện giao thông đường sắt như sau:
Đối với đầu máy, toa xe chở khách: từ 40 năm lên không quá 60 năm.
Đối với toa xe chở hàng: từ 45 năm lên không quá 65 năm.
Bộ Xây dựng cho biết, đề xuất này căn cứ theo báo cáo của Tổng công ty Đường sắt Việt Nam tại công văn số 2702/ĐS-ĐMTX ngày 01/8/2025 về tình hình thực tế khai thác, sử dụng phương tiện của Tổng công ty và quy định tại Điều 19 Nghị định 65/2018/NĐ CP ngày 12/5/2018 của Chính phủ (đã được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định 01/2022/NĐ-CP và Nghị định 91/2023/NĐ-CP), trong đó cho phép các phương tiện hết niên hạn sử dụng được phép hoạt động đến hết ngày 31/12/2030.
Trên thực tế, đến 31/12/2030, nhiều loại phương tiện của doanh nghiệp sẽ có thời gian khai thác trên 60 năm: Đầu máy D9E do Mỹ chế tạo từ năm 1963 sử dụng động cơ CAT D398A, toa xe P chế tạo từ những năm 1963… đến thời điểm hiện tại các phương tiện này đã sử dụng được 62 năm và tính đến hết năm 2030 là 67 năm vẫn hoạt động an toàn. Theo số liệu thống kê của Tổng công ty Đường sắt Việt Nam trước đây và sau khi Nghị định 91/2023/NĐ-CP có hiệu lực, các sự cố kỹ thuật phát sinh trong quá trình khai thác vận dụng chủ yếu xảy ra đối với các chi tiết hao mòn tự nhiên và có thể thay thế trong quá trình bảo dưỡng, sửa chữa như: lò xo, guốc hãm, xéc măng, gioăng hệ thống hãm, ….. Không có sự cố kỹ thuật đầu máy toa xe phát sinh về nứt, gẫy do ảnh hưởng của thời gian về độ bền và độ bền mỏi của một số kết cấu của phương tiện đầu máy toa xe (giá chuyển hướng của bộ phận chạy, bệ xe, thùng xe).
Về phương tiện không áp dụng niên hạn, tại dự thảo, Bộ Xây dựng đề xuất bổ sung mới "toa xe thành cao mở đáy chở đá (Hmđ)" theo đề nghị của Tổng công ty Đường sắt Việt Nam, đây là các toa xe chỉ chở đá để phục vụ sửa chữa nội ngành, vận dụng tốc độ thấp, quãng đường ngắn từ mỏ đá đến điểm thi công, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp dùng các toa xe này vận chuyển đã phục vụ sửa chữa công trình đường sắt nội bộ của Tổng công ty.
Mời bạn đọc xem toàn văn dự thảo và góp ý tại đây.