Rõ đối tượng chịu và không chịu thuế TTĐB
Theo dự thảo, các loại xe thuộc nhóm hàng hóa, dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt bao gồm: Xe ô tô chở người, xe chở người bốn bánh có gắn động cơ, xe ô tô pick-up chở người, xe pick-up chở hàng cabin kép, và xe tải VAN có từ hai hàng ghế trở lên, có thiết kế vách ngăn cố định giữa khoang chở người và khoang chở hàng.
Ngược lại, một số loại xe sẽ không phải chịu thuế TTĐB, cụ thể là:
- Xe chở người bốn bánh có gắn động cơ được thiết kế chuyên dụng như xe cứu thương, xe chở phạm nhân, xe tang lễ;
- Xe ô tô vừa có chỗ ngồi, vừa có chỗ đứng chở được từ 24 người trở lên;
- Xe ô tô chở người, xe bốn bánh gắn động cơ không đăng ký lưu hành và chỉ hoạt động trong phạm vi khu vui chơi, giải trí, thể thao, di tích lịch sử, bệnh viện, trường học;
- Xe chuyên dùng phục vụ an ninh - quốc phòng do Bộ Công an hoặc Bộ Quốc phòng xác định.
Đề xuất mới về thuế tiêu thụ đặc biệt: Ưu đãi lớn cho xe thân thiện môi trường
Đáng chú ý, đối với xe không đăng ký lưu hành và chỉ chạy trong khu vực giới hạn, tổ chức, cá nhân phải có tài liệu chứng minh phạm vi hoạt động để được miễn thuế TTĐB. Các xe này không được phép tham gia giao thông theo quy định về trật tự an toàn giao thông đường bộ.
Chuyển đổi mục đích sử dụng phải nộp thuế lại
Dự thảo cũng quy định, nếu xe đang thuộc diện không chịu thuế TTĐB nhưng sau đó chuyển đổi mục đích sử dụng, chủ sở hữu phải thực hiện nghĩa vụ nộp thuế theo quy định.
Với xe nhập khẩu, doanh nghiệp hoặc cá nhân khi thay đổi mục đích sử dụng phải kê khai và nộp thuế TTĐB với cơ quan hải quan, thực hiện theo hướng dẫn về kiểm tra, giám sát, và quản lý thuế đối với hàng hóa xuất nhập khẩu.
Với xe sản xuất trong nước, tổ chức hoặc cá nhân kinh doanh sẽ phải nộp thuế TTĐB thay cho đơn vị sản xuất, tính theo giá trị còn lại của xe sau khi trừ khấu hao và kê khai với cơ quan thuế quản lý trực tiếp.
Ưu đãi thuế cho xe thân thiện môi trường
Một điểm nhấn đáng chú ý trong dự thảo là chính sách ưu đãi lớn cho xe sử dụng năng lượng sạch.
Cụ thể, xe ô tô chạy bằng xăng kết hợp năng lượng điện (hybrid) hoặc xe sử dụng năng lượng sinh học sẽ được giảm 30% mức thuế TTĐB so với xe cùng loại sử dụng xăng thuần túy.
Dự thảo cũng quy định, nếu xe đang thuộc diện không chịu thuế TTĐB nhưng sau đó chuyển đổi mục đích sử dụng, chủ sở hữu phải thực hiện nghĩa vụ nộp thuế theo quy định
Theo Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn, để được hưởng ưu đãi này, xe hybrid phải đáp ứng điều kiện: Mức tiêu thụ nhiên liệu (lít xăng/100 km) không vượt quá 70% mức tiêu thụ trung bình của xe cùng loại chạy bằng xăng thông thường, căn cứ theo phân nhóm dung tích xi-lanh tại Biểu thuế TTĐB.
Tương tự, xe chạy bằng xăng kết hợp năng lượng sinh học do nhà sản xuất thiết kế, có tỷ lệ năng lượng từ xăng không vượt quá 70% tổng năng lượng sử dụng, cũng được hưởng mức thuế ưu đãi tương tự.
Để thực hiện chính sách minh bạch, Bộ Xây dựng được giao trách nhiệm phân loại phương tiện giao thông sử dụng năng lượng sạch, năng lượng xanh, đồng thời công bố công khai định mức tiêu thụ xăng trung bình của từng loại xe chạy bằng xăng thuần túy.
Theo quy định, trước ngày 31/3 hằng năm, Bộ Xây dựng sẽ công bố trên Cổng thông tin điện tử giá trị tiêu thụ xăng trung bình của các loại xe cùng dung tích xi-lanh. Lần công bố đầu tiên sẽ diễn ra trước ngày 31/12/2025, làm căn cứ để xác định xe đủ điều kiện hưởng thuế TTĐB ưu đãi.
Theo Thứ trưởng Cao Anh Tuấn, chính sách mới không chỉ bảo đảm rõ ràng về pháp lý và quản lý thuế, mà còn thúc đẩy tiêu dùng xe thân thiện môi trường, giảm phát thải, hướng tới mục tiêu phát triển xanh và bền vững mà Chính phủ đang triển khai.
Việc ưu tiên giảm thuế cho xe hybrid, xe sử dụng năng lượng sinh học hay năng lượng điện được kỳ vọng sẽ tạo động lực cho doanh nghiệp đầu tư công nghệ mới, đồng thời khuyến khích người dân chuyển đổi sang phương tiện xanh, góp phần giảm áp lực ô nhiễm và tiêu hao nhiên liệu hóa thạch.
Tóm lại, dự thảo Nghị định mới của Bộ Tài chính không chỉ làm rõ các đối tượng chịu thuế và miễn thuế tiêu thụ đặc biệt, mà còn thể hiện chính sách ưu đãi mạnh mẽ đối với xe thân thiện môi trường, phù hợp với xu hướng phát triển giao thông xanh, hiện đại của Việt Nam.
Hà Nguyễn