Đề xuất ngừng bắn bị mắc kẹt, người Gaza tuyệt vọng bên bờ vực nạn đói

2 ngày trướcBài gốc

Mỹ đề xuất ngừng bắn 60 ngày tại Gaza

Trong những ngày gần đây, Nhà Trắng đã đưa ra một đề xuất ngừng bắn tại Gaza, nhằm mục đích cho phép viện trợ nhân đạo chảy vào dải đất này giữa bối cảnh áp lực quốc tế kêu gọi chấm dứt giao tranh đang ngày một lên cao.

Hãng tin Reuters cho biết, đề xuất do Mỹ hậu thuẫn kêu gọi Hamas trả tự do 10 trong số khoảng 20 con tin mà Israel tin rằng vẫn còn sống, cùng với thi thể của 18 con tin khác trong vòng 1 tuần đầu tiên của thỏa thuận. Đổi lại, một lệnh ngừng bắn kéo dài 60 ngày sẽ được thiết lập, đi kèm với việc Israel trả tự do cho 1.236 tù nhân Palestine và hài cốt của 180 người Palestine đã chết.

Ông Steve Witkoff (bên phải), Đặc phái viên của Tổng thống Donald Trump đã thuyết phục Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đồng ý với đề xuất ngừng bắn mới.

Đề xuất này được Tổng thống Mỹ Donald Trump cùng với các nhà trung gian hòa giải Ai Cập và Qatar bảo đảm, đồng thời quy định việc gửi viện trợ nhân đạo vào Gaza ngay sau khi Hamas ký kết thỏa thuận ngừng bắn. Viện trợ sẽ được phân phối bởi Liên hợp quốc, Hội Trăng lưỡi liềm đỏ quốc tế và một số kênh phân phối được thống nhất khác. Theo một văn bản được trích dẫn bởi tờ Times of Israel, đề xuất ngừng bắn mới cũng nêu rõ rằng bất kỳ thỏa thuận nào đạt được về viện trợ cho dân thường sẽ được tôn trọng trong suốt quá trình thực hiện thỏa thuận.

Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết, Đặc phái viên của Tổng thống Donald Trump tại Trung Đông, Steve Witkoff, đã gửi đề xuất này cho Hamas và sẵn sàng chủ trì các cuộc đàm phán nếu đôi bên cùng nhất trí. Theo bà Leavitt, phía Israel cũng đã ký vào thỏa thuận này trong khi truyền thông Israel đưa tin Thủ tướng Benjamin Netanyahu nói với gia đình các con tin bị giam giữ ở Gaza rằng Israel đã chấp nhận thỏa thuận do đặc phái viên Trung Đông của Tổng thống Donald Trump là Steve Witkoff đưa ra.

Basem Naim, quan chức cấp cao của Hamas cho biết, tổ chức này muốn một lệnh ngừng bắn vĩnh viễn.

Đề xuất này là một nỗ lực mới nhất nhằm ngăn chặn tình hình giao tranh tiếp tục leo thang tại Gaza sau khi lệnh ngừng bắn trước đó sụp đổ cách đây 2 tháng, khiến số nạn nhân thiệt mạng ở dải đất này lên tới hơn 54.000 người theo ước tính của các cơ quan y tế Palestine. 2 tháng qua, Israel đã dừng đám phán theo hướng chấm dứt hoàn toàn cuộc xung đột và Hamas đã ngừng thả các con tin mà họ đang giam giữ ở Gaza.

Sự đổ vỡ này dẫn đến việc Israel tiếp tục các cuộc không kích và triển khai quân đội trên bộ rộng rãi hơn tại Gaza. Hamas cũng tổn thất nặng nề bởi nhiều tháng chiến tranh và hầu hết các nhà lãnh đạo của tổ chức này đã bị giết. Nhưng, theo Báo Wall Street Journal, tổ chức này đang tiếp tục tuyển dụng lực lượng và vẫn nắm quyền ở Gaza, nơi hiện chưa có bất cứ lực lượng nào đủ khả năng thay thế họ.

Hamas muốn ngừng bắn vĩnh viễn

Đại diện Hamas cho biết họ đã có thông tin về phản ứng của Israel đối với đề xuất ngừng bắn, nhưng tổ chức này cho rằng phản hồi đó “không đáp ứng bất kỳ yêu cầu chính đáng và hợp pháp nào của người dân chúng tôi”, bao gồm cả việc chấm dứt ngay lập tức các hành động thù địch và chấm dứt cuộc khủng hoảng nhân đạo ở Gaza.

Quan chức cấp cao của Hamas là Basem Naim khẳng định rằng phản ứng của Israel "về cơ bản tìm cách củng cố sự chiếm đóng” khi đề xuất mới này không bao gồm các cam kết rõ ràng để chấm dứt chiến tranh hoặc rút quân đội Israel khỏi Gaza, cũng như không đề cập đến việc cho phép viện trợ vào Gaza theo yêu cầu của Hamas.

Phụ nữ Palestine tại Gaza xếp hàng nhận những khẩu phần cứu trợ ít ỏi.

Tuy nhiên, Hamas không từ chối hoàn toàn đề xuất. Hôm 31/5, tổ chức này cho biết họ đã gửi phản hồi có bao gồm một số sửa đổi đối với đề xuất do đặc phái viên Trung Đông của Tổng thống Donald Trump, Steve Witkoff, gửi tới các nhà hòa giải. Trong tuyên bố của mình, Hamas cho biết họ sẵn sàng thả 10 con tin còn sống và 18 thi thể để đổi lấy việc Israel thả các tù nhân Palestine nhưng yêu cầu chấm dứt vĩnh viễn cuộc chiến. Ngoài ra, việc thả các con tin Israel sẽ dàn trải nhiều hơn trong suốt thời gian ngừng bắn 60 ngày, thay vì 2 đợt vào ngày đầu tiên và thứ bảy như đề xuất của Mỹ.

Theo Báo The Guardian, Mỹ và Israel đã bác bỏ những điều chỉnh mà Hamas đưa ra với đề xuất ngừng bắn. Đặc phái viên về Trung Đông của Tổng thống Trump, ông Witkoff hôm 31/5 tuyên bố phản hồi của Hamas là “hoàn toàn không thể chấp nhận được và chỉ đưa chúng ta lùi lại”. Ông Witkoff kêu gọi Hamas chấp nhận khuôn khổ đề xuất ban đầu như là cơ sở để tiến hành các cuộc đàm phán trực tiếp, với hy vọng đạt được thỏa thuận ngừng bắn 60 ngày trong những ngày tới để đưa một nửa số con tin còn sống và một nửa số thi thể về với gia đình.

Trong khi đó, Văn phòng Thủ tướng Netanyahu đưa ra tuyên bố cứng rắn: “Trong khi Israel đã đồng ý với đề cương cập nhật của đặc phái viên Witkoff về việc thả con tin của chúng tôi, Hamas vẫn tiếp tục từ chối... Israel sẽ tiếp tục hành động để đưa con tin của chúng tôi về và đánh bại Hamas”.

Một quan chức cấp cao của Hamas sau đó đã phản bác, khẳng định rằng tổ chức này “không bác bỏ” đề xuất thả con tin và phản ứng của đặc phái viên Witkoff đối với hồi đáp của họ là “không công bằng”, cho thấy “sự thiên vị hoàn toàn” đối với Israel. Những thông điệp kể trên cho thấy sự bất đồng sâu sắc về cách thức diễn giải và chấp nhận các điều khoản của đề xuất từ hai phía, khiến tiến trình đàm phán ngừng bắn tiếp tục rơi vào bế tắc.

Xe tải chở hàng viện trợ đã được phê duyệt vào Gaza từ phía Israel qua cửa khẩu Karem Abu Salem.

Toàn bộ Dải Gaza đối diện nạn đói trầm trọng

Trong bối cảnh ngoại giao bế tắc, tình hình nhân đạo tại Dải Gaza đang trở nên tồi tệ hơn bao giờ hết. Liên hợp quốc mới đây cũng đưa ra những cảnh báo nghiêm trọng về nguy cơ nạn đói và kêu gọi Israel mở rộng cánh cửa cho viện trợ nhân đạo đối với những người Palestine tại dải đất này.

Người phát ngôn Văn phòng Điều phối các vấn đề nhân đạo của Liên hợp quốc (OCHA), Jens Laerke, cho biết: “Hoạt động viện trợ mà chúng tôi sẵn sàng triển khai đang bị đặt vào một chiếc áo bó buộc về mặt hoạt động, khiến nó trở thành một trong những hoạt động viện trợ bị cản trở nhiều nhất, không chỉ trên thế giới hiện nay, mà còn trong lịch sử gần đây”.

Theo ông Laerke, trong số 900 xe tải viện trợ được phê duyệt vào Gaza từ phía Israel qua cửa khẩu Karem Abu Salem (còn gọi là Kerem Shalom), chưa đến 600 xe được dỡ hàng ở Gaza và một lượng viện trợ thấp hơn đã được nhận để phân phối.

Tình trạng thiếu lương thực trầm trọng đã đẩy người dân Gaza vào tình thế tuyệt vọng. Trong một phóng sự từ Gaza City hôm 31/5, phóng viên Hani Mahmoud của đài Al Jazeera cho biết khu vực phía Bắc Dải Gaza là “nơi đói nhất trên Trái đất”, với 85% trẻ em dưới 5 tuổi không ăn gì trong 1 hoặc 2 ngày. Nhà báo này cũng chỉ trích loại hình viện trợ mà các cơ quan Liên hợp quốc được phép đưa vào Gaza: “Chính quyền Israel không cho phép chúng tôi mang vào một bữa ăn sẵn nào. Loại thực phẩm duy nhất được phép là bột mì cho các tiệm bánh. Ngay cả khi được phép với số lượng không giới hạn, điều mà nó không được phép, thì số viện trợ ấy cũng không đủ một chế độ ăn cho bất kỳ ai”.

Người dân Gaza chen chúc tại một điểm phát lương thực cứu trợ.

Phóng viên Hind Khoudary của Al Jazeera, đưa tin từ thị trấn Deir el-Balah ở trung tâm Dải Gaza, cho biết không có nhiều lương thực được đưa vào vùng đất này vì số lượng xe tải và viện trợ mà những xe này mang theo đều rất hạn chế. “Dù các xe tải đã vào trong vài ngày qua, người Palestine cho biết họ thực sự không nhận được bất kỳ thực phẩm nào vì không có điểm phân phối bình thường nào”, phóng viên Khoudary nói, đồng thời cho biết thêm nhiều người đến nhận viện trợ đã phải quay về với những nồi trống rỗng. “Một số phụ huynh nói rằng họ đang cho con cái uống nước chỉ để chúng cảm thấy no. Người dân Gaza dường như sẵn sàng làm bất cứ điều gì để có một túi bột mì hoặc một gói thực phẩm. Họ đang rất tuyệt vọng”.

Cơ quan Liên hợp quốc về cứu trợ người tị nạn Palestine (UNRWA) cho biết, toàn bộ dân số Gaza (khoảng 2,2 triệu người) đang đối mặt với mức độ bất an lương thực nghiêm trọng, với 470.000 người trong số đó có thể đã rơi vào giai đoạn thảm họa. Cơ quan này cũng ghi nhận các kho dự trữ thực phẩm tại Gaza đã cạn kiệt và hơn 1/3 nguồn cung y tế thiết yếu không còn. Tình trạng suy dinh dưỡng cấp tính ở trẻ em đã tăng gấp đôi so với tháng 2/2025. Và, sự hỗn loạn trong việc phân phối viện trợ - khi hàng nghìn người Palestine đổ xô đến các điểm phân phối để giành giật với nhau và buộc các nhà thầu an ninh tư nhân phải rút lui - càng khiến tình hình ở Gaza đứng trước một ngã rẽ nguy hiểm dẫn tới thảm họa nhân đạo nghiêm trọng hơn bao giờ hết.

Trong bối cảnh xung đột tại Gaza kéo dài và tình hình nhân đạo ngày càng tồi tệ, hy vọng về một giải pháp hòa bình vẫn sẽ là tâm điểm của mọi nỗ lực quốc tế. Lệnh ngừng bắn vừa được đề xuất, dù chỉ là tạm thời, có thể mở ra cơ hội để viện trợ nhân đạo đến được tay người dân Gaza, giúp ngăn chặn nguy cơ nạn đói và khôi phục những điều kiện sống cơ bản. Vì thế, các bên liên quan cần tiếp tục đối thoại bởi chỉ thông qua hợp tác và thiện chí, Gaza mới có thể vượt qua khủng hoảng và hướng tới một tương lai ổn định, hòa bình.

Quang Anh

Nguồn ANTG : https://antg.cand.com.vn/su-kien-binh-luan-antg/de-xuat-ngung-ban-bi-mac-ket-nguoi-gaza-tuyet-vong-ben-bo-vuc-nan-doi-i770467/