Đề xuất thành lập Quỹ phát triển nhà ở xã hội quốc gia

3 ngày trướcBài gốc

Theo dự thảo, Quỹ này sẽ do Chính phủ thành lập, với nguồn vốn ban đầu từ ngân sách nhà nước và các nguồn vốn hợp pháp khác. Mục tiêu của Quỹ không chỉ là tạo nguồn lực đầu tư hình thành quỹ nhà ở xã hội, mà còn hỗ trợ lãi suất vay ưu đãi không yêu cầu thế chấp cho các đối tượng chính sách và doanh nghiệp tham gia lĩnh vực này. Chính phủ sẽ quy định cụ thể cơ chế quản lý và sử dụng quỹ, đảm bảo hiệu quả, minh bạch và đúng đối tượng thụ hưởng.

Hiện cả nước có 42 quỹ đầu tư đang hoạt động, trong đó có 40 quỹ đầu tư phát triển địa phương, một quỹ do doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước nắm giữ và một quỹ phát triển đất. Nhiều quỹ trong số này đã từng tham gia vào lĩnh vực NOXH, bước đầu mang lại kết quả tích cực.

Chẳng hạn, Quỹ Phát triển nhà ở TP.HCM, hoạt động từ năm 2005, đã giải ngân hơn 2.800 tỷ đồng cho hơn 5.500 người thu nhập thấp vay mua nhà. Một số quỹ khác ở Lào Cai, Thái Bình, Hà Tĩnh, Đắk Lắk cũng đã trực tiếp đầu tư xây dựng 1.345 căn hộ NOXH với tổng vốn hơn 743 tỷ đồng.

Tuy nhiên, điểm nghẽn lớn nhất hiện nay là việc các quỹ này không được bổ sung vốn điều lệ, khiến năng lực tài chính ngày càng hạn chế. Trong khi đó, nhu cầu vốn ưu đãi để phát triển NOXH là rất lớn và mang tính dài hạn, bền vững.

Không chỉ thiếu vốn, các dự án NOXH còn gặp vướng mắc trong việc giải phóng mặt bằng, đầu tư hạ tầng kỹ thuật - xã hội, cũng như thiếu cơ chế hỗ trợ cho thuê, thuê mua và cho vay không tài sản đảm bảo. Những khó khăn này đang cản trở nghiêm trọng mục tiêu nhân rộng loại hình nhà ở thiết yếu cho người thu nhập thấp.

Cùng với đề xuất lập quỹ, Bộ Xây dựng cũng đưa ra một cơ chế mới nhằm tháo gỡ nút thắt trong thủ tục đầu tư dự án NOXH: Cho phép UBND cấp tỉnh chỉ định thầu đối với nhà đầu tư dự án nhà ở xã hội, thay vì bắt buộc tổ chức đấu thầu như hiện nay.

Theo phân tích của Bộ, việc đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư dự án NOXH hiện phải mất từ 6-12 tháng cho hàng loạt thủ tục hành chính. Ngay cả khi dự án đã được quy hoạch và đưa vào danh mục sử dụng đất, nhà đầu tư vẫn cần khoảng 300 ngày để hoàn thành đầy đủ các bước pháp lý. Tại TP.HCM, nơi có khả năng xử lý hồ sơ nhanh hơn, con số này vẫn lên tới gần 200 ngày.

Với cơ chế thí điểm mới, nếu sau 30 ngày công khai thông tin dự án chỉ có một doanh nghiệp đăng ký đáp ứng điều kiện, Sở Xây dựng sẽ báo cáo UBND tỉnh giao doanh nghiệp này làm chủ đầu tư. Trường hợp có từ hai doanh nghiệp trở lên, tỉnh sẽ ưu tiên doanh nghiệp có kinh nghiệm, năng lực tài chính tốt, phương án giải phóng mặt bằng khả thi và tiến độ rõ ràng. Nếu các yếu tố ngang nhau, tiêu chí "đăng ký sớm hơn" sẽ được áp dụng.

Ngoài ra, đối với các dự án nhà ở xã hội dành cho lực lượng vũ trang, thẩm quyền chọn chủ đầu tư sẽ thuộc Bộ Quốc phòng và Bộ Công an. Với nhà ở cho công nhân, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam sẽ là cơ quan được giao trách nhiệm.

Trong bối cảnh nhu cầu nhà ở xã hội ngày càng bức thiết, nhất là tại các đô thị lớn và khu công nghiệp, việc thành lập một quỹ phát triển NOXH ở cấp quốc gia được xem là bước đi đúng hướng. Quỹ này không chỉ giúp đa dạng hóa nguồn lực đầu tư, mà còn là công cụ quan trọng hỗ trợ tiếp cận tín dụng ưu đãi, tháo gỡ ách tắc về tài chính và thủ tục cho cả người dân lẫn doanh nghiệp.

Nếu được triển khai đồng bộ với cơ chế chỉ định thầu, chính sách mới sẽ góp phần rút ngắn thời gian triển khai dự án, tăng tốc độ cung ứng quỹ nhà ở xã hội và hiện thực hóa chiến lược “an cư lạc nghiệp”, một trụ cột trong phát triển xã hội bền vững.

Tính đến tháng 3 năm 2025, TP.HCM đã hoàn thành và đưa vào sử dụng 6 dự án nhà ở xã hội với tổng cộng gần 6.000 căn hộ. Hiện tại, Thành phố đang thi công 4 dự án khác với quy mô 2.874 căn hộ.

Trong năm 2025, dự kiến sẽ hoàn thành thêm 4 dự án với 2.874 căn và khởi công 8 dự án mới, cung cấp gần 8.000 căn hộ. Các dự án này tập trung tại quận 6, quận 10, TP. Thủ Đức, quận 12, quận Bình Thạnh, quận Bình Tân và huyện Bình Chánh, nhằm đáp ứng nhu cầu nhà ở cho người lao động có thu nhập thấp và công nhân tại các khu công nghiệp.

Hùng Nguyễn

Nguồn DNSG : https://doanhnhansaigon.vn/de-xuat-thanh-lap-quy-phat-trien-nha-o-xa-hoi-quoc-gia-316963.html