Đề xuất thí điểm cho vay thế chấp bằng tài sản số, tín chỉ carbon trong 3-5 năm

6 giờ trướcBài gốc

Tài sản số, tín chỉ carbon ngày càng được chấp nhận rộng rãi, nhất là đầu năm nay Thủ tướng đã ban hành Quyết định số 232 phê duyệt Đề án thành lập và phát triển thị trường carbon tại Việt Nam. Theo kế hoạch, đến năm 2028, sàn giao dịch thí điểm tín chỉ carbon được thành lập.

Cùng với đó, Bộ Tài chính phối hợp với Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cũng đang xây dựng khung pháp lý về tài sản số, tiền kỹ thuật số. Đây là một bước quan trọng nhằm tạo hành lang pháp lý rõ ràng, minh bạch cho lĩnh vực này, đồng thời thúc đẩy đổi mới sáng tạo và đảm bảo môi trường đầu tư an toàn.

Ngày 28/4, phát biểu tại Hội thảo “Tài sản bảo đảm ngân hàng - Những vấn đề quan tâm hiện nay”, các chuyên gia cho rằng hiện nay giao dịch về tài sản số, tín chỉ carbon phổ biến, nhưng do thiếu khung pháp lý khiến các ngân hàng không chỉ e dè trong việc nhận tài sản số làm tài sản bảo đảm, mà còn gây khó khăn cho việc xác định giá trị, xử lý tài sản khi phát sinh rủi ro. Do vậy, việc sớm hoàn thiện pháp luật để công nhận và điều chỉnh tài sản số, tín chỉ carbon trong hoạt động tín dụng ngân hàng được xem là yêu cầu cấp bách.

Toàn cảnh hội thảo.

Theo TS. Lê Thị Giang, Trường Đại học Luật Hà Nội, khung pháp lý cho tài sản số vẫn đang trong quá trình xây dựng. Tuy nhiên, một số quy định hiện hành đã manh nha định hướng rất rộng về tài sản bảo đảm.

Điển hình tại điểm 8, Nghị định số 21/2021/NĐ-CP của Chính phủ hướng dẫn Bộ luật Dân sự về bảo đảm thực hiện nghĩa vụ quy định tài sản bảo đảm bao gồm tài sản hiện có và tài sản hình thành trong tương lai trừ tài sản đang bị cấm mua bán, cấm chuyển nhượng, cấm chuyển giao. Nếu đối chiếu với quy định này, có thể thấy Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 đã trực tiếp đề cập đến tín chỉ carbon. Hiện nay, tại Việt Nam, hoạt động giao dịch tín chỉ carbon đang ngày càng phổ biến và không bị cấm mua bán, chuyển nhượng.

“Do đó, có thể hiểu rằng việc nhận bảo đảm bằng tài sản là tín chỉ carbon là hoàn toàn khả thi. Tuy nhiên, việc triển khai trên thực tế lại là một bài toán vô cùng khó đối với các ngân hàng. Với tài sản truyền thống như đất đai, nhà ở, các ngân hàng đã có nhiều kinh nghiệm nghiệp vụ, thì tín chỉ carbon còn là một loại tài sản rất mới mẻ, nên việc nhận tài sản bảo đảm là tín chỉ carbon sẽ là thách thức không nhỏ đối với những ngân hàng tiên phong trong lĩnh vực này”, bà Giang phân tích.

TS. Luật sư Vũ Văn Tính đề nghị, trong giai đoạn trước mắt có thể ban hành quy chế thử nghiệm sandbox cho phép một số ngân hàng hoặc tổ chức tài chính thí điểm cho vay thế chấp bằng tài sản số trong 3-5 năm. Đánh giá kết quả thí điểm để điều chỉnh khung pháp lý, đảm bảo cân bằng giữa đổi mới và kiểm soát rủi ro. Ưu tiên các tài sản số có tính thanh khoản cao trong giai đoạn thử nghiệm. Cùng với đó, xem xét thành lập cơ quan chuyên trách giám sát thị trường tài sản số, đảm bảo tuân thủ quy định về vốn, quản trị rủi ro, và chống rửa tiền.

"Một trong những nội dung là cần triển khai chương trình giáo dục người dân về rủi ro của tài sản số và cách sử dụng an toàn các nền tảng thế chấp số, xây dựng hệ thống cảnh báo và hỗ trợ pháp lý cho nhà đầu tư gặp rủi ro trong giao dịch tài sản số", ông Tính nêu.

Chia sẻ kinh nghiệm quốc tế, ông Giacomo Merello, Chủ tịch Hội đồng Thúc đẩy Kinh doanh tài sản Kỹ thuật số Antigua & Barbuda, Đặc phái viên Kinh tế đặc biệt của Thủ tướng Antigua & Barbuda tại Singapore cho hay, trên thế giới, một số nước đã cho phép sử dụng tài sản số nói chung, tiền mã hóa nói riêng làm tài sản thế chấp tại các ngân hàng.

Thông thường, các loại tiền mã hóa được sử dụng để thế chấp tại ngân hàng là stablecoin (một loại tiền điện tử được tạo ra để theo dõi giá trị của một tài sản hoặc đồng tiền khác, thường tính theo đơn vị USD hoặc Euro, đơn cử như USDT, USDC...) hoặc một số loại tiền điện tử có giá trị lớn như bitcoin, ethereum. Đơn cử, Thụy Sĩ cho phép các ngân hàng cung cấp khoản vay được bảo lãnh bằng tiền mã hóa, song dịch vụ này chủ yếu cung cấp cho các quỹ đầu tư, các doanh nghiệp lớn, không áp dụng cho cá nhân nhỏ lẻ.

Ông Giacomo Merello cho biết đến đến cuối năm 2024, Việt Nam có khoảng 17 triệu người Việt nắm giữ tài sản kỹ thuật số, với giá trị thị trường hơn 100 tỷ USD. Việt Nam đứng thứ 5 toàn cầu về mức độ quan tâm đến crypto và đứng thứ 3 về sử dụng sàn giao dịch, cho thấy nhu cầu nội địa rất mạnh.

Vì vậy, chuyên gia này cho rằng: "Chỉ khi hành lang pháp lý rõ ràng, minh bạch và cập nhật kịp thời với xu thế công nghệ thì mới có thể khai thác tối đa tiềm năng của tài sản số và tín chỉ carbon trong lĩnh vực ngân hàng, đồng thời kiểm soát được các rủi ro liên quan".

Thanh Hoa

Nguồn Vnbusiness : https://vnbusiness.vn//tien-te/de-xuat-thi-diem-cho-vay-the-chap-bang-tai-san-so-tin-chi-carbon-trong-3-5-nam-1106445.html