Mã hóa các dự án bất động sản
Bộ Xây dựng đang chủ trì xây dựng và lấy ý kiến dự thảo Nghị định về xây dựng, quản lý cơ sở dữ liệu về nhà ở và thị trường bất động sản. Dự thảo gồm 6 chương và 47 điều, trong đó bổ sung thêm quy định về thông tin sở hữu nhà ở.
Theo đó, Bộ Xây dựng đề xuất tạo mã số bất động sản và quản lý trên hệ thống thông tin. Mỗi dự án bất động sản sẽ gắn tự động một mã số duy nhất, bảo đảm tính định danh và không thay đổi trong suốt vòng đời dữ liệu.
Cơ quan chuyên môn cấp tỉnh sẽ khởi tạo mã số này trên địa bàn tại thời điểm dự án được chấp thuận, phê duyệt, đồng thời tiếp tục liên kết, cập nhật dữ liệu với từng sản phẩm trong dự án đó.
Trường thông tin cấu thành mã số dự án bất động sản gồm chủ đầu tư, vị trí, quy mô, tổng vốn đầu tư, thời hạn hoạt động, tiến độ cùng các văn bản pháp lý (chấp thuận đầu tư, lựa chọn nhà đầu tư, quy hoạch chi tiết, giấy phép xây dựng...).
Bên cạnh nhóm nhà ở thương mại, nhà xã hội, dữ liệu này còn gồm nhiều loại hình đặc thù như nhà lưu trú công nhân trong khu công nghiệp, nhà ở công vụ, nhà tái định cư, nhà ở cho lực lượng vũ trang, nhà cho thuê do hộ gia đình hoặc doanh nghiệp đầu tư và nhà ở bán cho tổ chức, cá nhân nước ngoài.
Về lộ trình triển khai, Bộ Xây dựng đề xuất giai đoạn chuẩn bị từ quý IV năm nay, triển khai thí điểm tại 5 thành phố gồm Hà Nội, TP.HCM, Hải Phòng, Đà Nẵng và Cần Thơ.
Tổ chức, cá nhân sẽ phải cung cấp số lượng bất động sản sở hữu?
Hai quý đầu năm 2026 là giai đoạn triển khai kỹ thuật và cập nhật dữ liệu. Cơ quan quản lý sẽ tích hợp dữ liệu để đồng bộ với Hệ thống thông tin quốc gia về nhà ở và thị trường bất động sản. Việc thu thập thông tin, cập nhật và lưu trữ dữ liệu sẽ được triển khai trong giai đoạn này, đảm bảo tính kịp thời và bảo mật.
Từ quý III/2026, hệ thống thông tin dự kiến được vận hành thử nghiệm trong phạm vi nội bộ và vận hành chính thức từ quý IV năm sau. Cơ quan quản lý sẽ đánh giá định kỳ kết quả triển khai, hoàn thiện và duy trì hệ thống từ 2027 trở đi.
Phải đăng ký số lượng bất động sản sở hữu
Bộ Xây dựng đề xuất, dự kiến từ năm 2026, các tổ chức, cá nhân Việt Nam và nước ngoài sẽ phải cung cấp trường dữ liệu gồm thông tin nhận diện (họ tên, số định danh, giấy tờ pháp lý); loại hình nhà sở hữu, địa chỉ, diện tích, số lượng; thời hạn và hình thức sở hữu; tình trạng pháp lý…
Dự thảo Nghị định cũng bổ sung thông tin về thụ hưởng chính sách, hỗ trợ nhà ở gồm thông tin định danh, loại hình thụ hưởng (nhà xã hội, nhà ở cho người có công, nhà cho người nghèo, cận nghèo...), số lượng và thời gian thụ hưởng. Người dân thuộc nhóm được mua nhà xã hội cần cung cấp thông tin định danh cá nhân, hình thức đăng ký (mua, thuê, thuê mua) và dự án sẽ đăng ký.
Với nhà ở thuộc tài sản công, tổ chức, cá nhân sẽ cung cấp số lượng tài sản, diện tích, mục đích sử dụng, tình trạng quản lý và đơn vị được giao quản lý.
Trước đó, Nghị định 94 về cơ sở dữ liệu về nhà ở và thị trường bất động sản chưa có quy định chi tiết về thông tin sở hữu nhà của tổ chức, cá nhân.
Lý giải đề xuất này, Bộ Xây dựng cho biết quy định mới giúp nâng cao chất lượng dữ liệu được thu thập, từ đó làm minh bạch thông tin, điều tiết thị trường, đáp ứng nhu cầu chính đáng của xã hội.
Hiện, nội dung dự thảo Nghị định đang nhận ý kiến góp ý, Bộ Xây dựng sẽ tiếp thu, bổ sung chỉnh sửa trước khi trình Chính phủ theo quy định.
Trước đó, Cục Quản lý đất đai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đã có hướng dẫn các địa phương chỉnh lý cơ sở dữ liệu đất đai theo chính quyền 2 cấp sau sáp nhập và gắn mã định danh thửa đất tại địa bàn có dữ liệu địa chính.
Luật Đất đai hiện hành và các văn bản hướng dẫn chưa quy định cụ thể về thông tin sở hữu nhà ở hay mã định danh bất động sản. Tuy nhiên, nhiều quy định đột phá về quản lý dữ liệu và thông tin đất đai được nêu trong luật, triển khai số hóa và liên thông dữ liệu quốc gia.
Ngân Tuyền