Chùa Am Trạch (Am Trạch tự) hay còn có tên gọi khác là Lỗi Sơn (theo tên làng) nằm ở xã Gia Phong (Ninh Bình) là ngôi chùa cổ thờ Thành Hoàng làng, Thánh Mẫu có công lập làng, lập chùa, các vị anh hùng có công với nước.
Nơi đây, ngày 19/8/1945, trung đội giải phóng quân của tỉnh, các trung đội tự vệ và quần chúng cách mạng đã tập trung ở chùa Lỗi Sơn tiến về giành chính quyền ở huyện Gia Viễn và sau đó tiến về giành chính quyền ở tỉnh lỵ Ninh Bình vào sáng 20/8/1945.
Chùa Am Trạch Di tích lịch sử cấp quốc gia khu căn cứ cách mạng Quỳnh Lưu.
Chùa Am Trạch được nhà nước công nhận là Di tích lịch sử quốc gia khu căn cứ cách mạng Quỳnh Lưu không chỉ là nơi sinh hoạt tôn giáo, tín ngưỡng của nhân dân mà còn là minh chứng lịch sử cách mạng hào hùng của người dân địa phương nói riêng và đất nước nói chung.
Theo thời gian, hiện nay di tích xuống cấp trầm trọng, nguy cơ đổ sập rất lớn nếu không được tu bổ, tôn tạo kịp thời.
Chùa Am Trạch thờ Thành Hoàng làng, Thánh Mẫu có công lập làng, lập chùa, các vị anh hùng có công với nước.
Ghi nhận của VietNamNet, tại khu vực tam quan, nhiều cột gỗ chính bằng gỗ lim bị hư hỏng, mục nát, mái ngói tụt xuống, khu vực bên trong cung thờ, tường xây nhiều đoạn tường của ngôi chùa bị nứt toác, ngói lợp cũng bị tụt xuống, những cột gỗ bị mục nát, hư hỏng...
Theo thời gian di tích xuống cấp trầm trọng.
Thầy Thích Đàm Thuận (70 tuổi), trụ trì chùa Am Trạch, cho biết chùa xuống cấp nhiều năm nay khi tường nứt nhiều chỗ, ngói vỡ, gỗ nhiều nơi bị mối ăn và mục nát và tường đốc của chùa bị nghiêng và tách hoàn toàn khỏi mái và cột trụ. Trời mưa thì nhà chùa phải dùng chậu để hứng nước tạm thời, nhiều hiện vật trong chùa bị ướt, ẩm mốc.
Cũng theo thầy Thuận, nhà chùa cùng nhân dân địa phương mong chính quyền và cơ quan chức năng sớm có phương án sửa chữa, tu bổ để cứu di tích trước sự xuống cấp, có nguy cơ sụp đổ bất kỳ lúc nào.
Tường của chùa nứt toác.
Trao đổi với VietNamNet, một lãnh đạo Sở Văn hóa và Thể thao Ninh Bình thông tin: “Chùa Am Trạch trước đây đã được hỗ trợ 2 lần từ nguồn ngân sách để tu bổ chống xuống cấp. Cách đây mấy năm có một đơn vị xin tu bổ bằng nguồn xã hội hóa, sở cũng đã hướng dẫn đơn vị làm hồ sơ cũng như yêu cầu họ cam kết nguồn vốn. Tuy nhiên, sau khi hoàn tất hồ sơ nhưng đợi mãi không thấy đơn vị này cam kết nguồn vốn nên di tích chưa được tu bổ".
Cũng theo vị lãnh đạo này, vì di tích ở trong khu căn cứ cách mạng nên sở đã thống kê, đưa vào danh mục đề nghị tu bổ chống xuống cấp bằng nguồn đầu tư trung hạn và đang đợi giải ngân để nâng cấp, tu bổ.
Mái ngói bị tụt, hư hỏng vào những hôm trời mưa nhà chùa phải mang chậu hứng nước.
Cột của chùa bị mốt mọt.
Chùa có nguy cơ đổ sập bất kỳ lúc nào nếu không được sửa chữa, tu bổ.
Mối làm tổ trên cả xà, mè lợp ngói.
Tường đốc của chùa bị nghiêng và tách hoàn toàn khỏi mái, cột trụ.
Trần Nghị