Trước khi Israel tấn công Iran hôm 13-6, cơ quan an ninh của Tel Aviv đã phát hiện mạng lưới toàn công dân Israel làm gián điệp cho Tehran - quy mô lớn tới mức khiến giới chức nước này ngạc nhiên.
Từ những nhiệm vụ nhỏ...
Kể từ tháng 4-2024, hơn 30 người Israel bị buộc tội hợp tác với tình báo Iran, Guardian đưa tin. Trong nhiều trường hợp, hai bên bắt đầu bằng những tin nhắn ẩn danh đề nghị thực hiện các hoạt động nhỏ. Sau đó, số tiền lớn dần tỉ lệ thuận với độ nguy hiểm của nhiệm vụ.
Theo các tài liệu của tòa án, hoạt động gián điệp của Iran tại Israel trong những năm qua chưa đạt như kỳ vọng, trong đó có mong muốn ám sát quan chức cấp cao Israel.
Tuy nhiên, rất nhiều người Israel sẵn sàng thực hiện các nhiệm vụ quy mô nhỏ. Nhờ vậy, chiến dịch do thám này có thể đã thành công trên khía cạnh thu thập dữ liệu cộng đồng về các địa điểm chiến lược quan trọng, những nơi sau này trở thành mục tiêu của tên lửa đạn đạo Iran.
Viện Khoa học Weizmann tại Israel sau đòn tên lửa của Iran hôm 19-6. Ảnh: AP
Mọi việc thường bắt đầu bằng tin nhắn văn bản từ người gửi ẩn danh. Ví dụ, một người gửi tự xưng đến từ “hãng thông tấn”, với nội dung: “Bạn có biết thông tin gì về chiến tranh không? Chúng tôi sẵn sàng trả tiền”.
Tin nhắn gửi kèm liên kết đến ứng dụng Telegram và hai bên sẽ bắt đầu cuộc hội thoại mới, cùng lời đề nghị trả tiền cho những hoạt động tưởng chừng đơn giản. Nếu người nhận bày tỏ quan tâm, họ sẽ được yêu cầu cài đặt PayPal và một ứng dụng nhận tiền mã hóa.
Trong trường hợp của một nghi phạm bị bắt hôm 29-9-2024, nhiệm vụ đầu tiên là đến công viên và kiểm tra xem có chiếc túi đen bị chôn ở một vị trí nhất định hay không, với tiền công gần 1.000 USD. Không có túi nào ở đó, và nghi phạm đã quay video làm bằng chứng. Sau đó, anh được giao phát tờ rơi, treo áp phích tuyên truyền hoặc phun sơn.
Giai đoạn tiếp theo là chụp ảnh. Một người Israel gốc Azeri được thuê chụp ảnh các cơ sở nhạy cảm. Anh thậm chí còn nhờ người thân chụp ảnh các cảng ở Haifa (bị tên lửa Iran tấn công hồi tháng 6), căn cứ không quân Nevatim ở Negev (bị tấn công hồi tháng 10-2024), các tổ hợp phòng thủ tên lửa Vòm Sắt trên khắp đất nước, cùng trụ sở tình báo quân sự Glilot phía Bắc Tel Aviv.
...Đến yêu cầu ám sát
Người được giao nhiệm vụ tìm túi đen còn được yêu cầu chụp nhà của một nhà khoa học hạt nhân làm việc tại Viện Weizmann - trung tâm khoa học hàng đầu Israel. Iran đã tấn công Viện Weizmann bằng tên lửa đạn đạo hồi tháng 6, song nỗ lực ám sát chuyên gia Israel bất thành.
Khi đã hoàn thành những nhiệm vụ đơn giản như dán áp phích tuyên truyền hay chụp ảnh, các tân binh sẽ được giao việc phức tạp hơn. Một người, sau khi chụp ảnh nhà của một nhà khoa học từ Viện Weizmann, được đề nghị 60.000 USD để giết ông và gia đình, đồng thời phải đốt nhà họ.
Theo cáo trạng, người này đã chấp thuận và thuê 4 xã hội đen làm cùng. Đêm 15-9-2024, nhóm sát thủ “tay ngang” xuất hiện trước cổng Viện Weizmann nhưng không qua được nhân viên bảo vệ nên đành lặng lẽ rời đi.
Ngày hôm sau, anh ta quay lại Viện Weizmann để chụp thêm ảnh. Với lợi thế là người Do Thái Israel, anh ta khéo léo nói chuyện với nhân viên bảo vệ và quay phim được chiếc xe của nhà khoa học. Người này được trả 709 USD và được hỏi có nhận gắn thiết bị GPS vào xe không nhưng từ chối.
Phong cách làm việc này lặp đi lặp lại trong các bản cáo trạng khác. Mặc dù Iran thành công tìm kiếm nhiều người Israel sẵn sàng chụp ảnh và phát tờ rơi tuyên truyền, họ dường như có cách tiếp cận quá nóng vội. Ví dụ, chỉ vài ngày sau khi hoàn thành nhiệm vụ đầu tiên, một số người đột ngột được hỏi liệu họ có muốn ám sát các quan chức cấp cao hay không.
Trong khi cơ quan tình báo Israel Mossad dựa vào việc cài cắm đặc vụ được huấn luyện bài bản vào Iran, tình báo Iran lại thử xem những tân binh "chân ướt chân ráo" sẵn sàng đi xa đến đâu. Theo lời một quan chức Shin Bet - cơ quan an ninh nội địa Israel, cách tiếp cận này dựa trên vận may, nhằm phát triển số ít tân binh chất lượng cao bằng cách đầu tư vào số đông.
Phương Linh