Lợi ích của việc bổ sung vitamin C và sắt cùng nhau
Lợi ích tiềm năng chính của việc bổ sung sắt và vitamin C cùng lúc là vitamin C giúp cải thiện sự hấp thụ sắt không heme, loại sắt có trong các thực phẩm như rau bina. Điều này có thể đặc biệt quan trọng đối với những người chủ yếu bổ sung sắt từ các nguồn không phải thịt.
Sắt không heme không được hấp thụ tốt như sắt heme có trong các sản phẩm động vật. Do đó, một số người có thể khó bổ sung đủ sắt trong chế độ ăn uống của mình, đặc biệt là những người đang trong kỳ kinh nguyệt.
Việc bổ sung vitamin C cùng với sắt có thể hiệu quả hơn trong điều trị thiếu máu do thiếu sắt - tình trạng không có đủ tế bào hồng cầu khỏe mạnh - so với chỉ bổ sung sắt đơn thuần. Tuy nhiên, một thử nghiệm ngẫu nhiên năm 2020 trên hơn 400 người không cho thấy việc bổ sung vitamin C cùng với sắt có hiệu quả hơn so với chỉ bổ sung sắt đơn thuần.
Một số người cũng có lợi khi bổ sung cả vitamin C và sắt nếu họ không thể hấp thụ đủ một trong hai chất này chỉ qua chế độ ăn uống. Ví dụ, điều này có thể áp dụng cho người mắc bệnh lý ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng.
Sắt và vitamin C là những yếu tố thiết yếu mà cơ thể cần cho nhiều chức năng khác nhau.
Lợi ích của sắt
Thiếu sắt nghiêm trọng có thể dẫn đến các biến chứng vì sắt đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển thể chất và não bộ. Nó cũng giúp tổng hợp một số hormone và hỗ trợ hệ miễn dịch. Các biến chứng có thể đặc biệt nghiêm trọng đối với trẻ em bị thiếu sắt nặng.
Bổ sung thêm sắt có thể có lợi với người bị thiếu máu do thiếu sắt. Bạn có thể hỏi ý kiến bác sĩ để kiểm tra nồng độ sắt của mình thông qua xét nghiệm máu và nhận lời khuyên về lượng sắt cần bổ sung. Đối với những người không nhận đủ sắt từ chế độ ăn uống, bổ sung sắt thông qua vitamin tổng hợp hàng ngày cũng có thể giúp ngăn ngừa thiếu máu.
Lợi ích của vitamin C
Vitamin C có nhiều lợi ích quan trọng cho sức khỏe. Nó giúp tạo ra protein cấu trúc collagen, tổng hợp một số hormone, điều chỉnh một số gene, hỗ trợ một số bộ phận của hệ miễn dịch và bảo vệ chống lại tổn thương tế bào như một chất chống oxy hóa.
Thiếu hụt vitamin C nghiêm trọng gây ra bệnh scurvy, một tình trạng nghiêm trọng có thể dẫn đến các triệu chứng như chảy máu quá nhiều và xương giòn. Thực tế, không khó để mọi người có thể nhận đủ vitamin C từ chế độ ăn uống của mình.
Ở liều lượng cao hơn, vitamin C có thể mang lại những lợi ích như:
Tăng cường sức khỏe miễn dịch: Vitamin C giúp điều hòa hệ miễn dịch. Một số nghiên cứu cho thấy việc bổ sung vitamin C có thể giúp rút ngắn thời gian mắc cảm lạnh thông thường, nhưng chưa rõ liệu điều này có thực sự mang lại lợi ích hay không.
Giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch: Việc tiêu thụ nhiều trái cây và rau quả giàu vitamin C có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh tim mạch thấp hơn. Tuy nhiên, nghiên cứu chưa chứng minh được rằng vitamin C giúp ngăn ngừa bệnh tim mạch hoặc các biến chứng của nó, chẳng hạn như đau tim.
Ngăn ngừa sự tiến triển của thoái hóa điểm vàng do tuổi tác: Khi dùng cùng với các chất chống oxy hóa khác như vitamin E, vitamin C bổ sung có thể giúp ngăn ngừa sự tiến triển của thoái hóa điểm vàng do tuổi tác (một bệnh về mắt tiến triển khiến mọi thứ trở nên mờ ở trung tâm tầm nhìn).
Vitamin C giúp cơ thể hấp thụ sắt tốt hơn.
Cách sử dụng kết hợp sắt và vitamin C
Sắt và vitamin C thường được dùng dưới dạng viên nén nhưng đôi khi bạn cũng có thể tìm thấy chúng ở các dạng khác, như dạng bột. Bạn có thể dùng chúng riêng lẻ nhưng một số chế phẩm kết hợp cả hai. Một số loại vitamin tổng hợp cũng chứa sắt và vitamin C, thường ở liều lượng thấp. Một số người thích uống sắt sau khi ăn vì điều này có thể làm giảm nguy cơ đau bụng.
Nếu bạn bổ sung sắt và vitamin C để điều trị thiếu máu, có thể mất vài tuần hoặc lâu hơn bạn mới bắt đầu nhận thấy sự cải thiện.
Liều lượng
Hiện chưa có liều lượng lý tưởng nào được xác định khi dùng sắt và vitamin C cùng nhau. Một số sản phẩm kết hợp 20 miligam (mg) sắt với 200 mg vitamin C. Các sản phẩm khác lại chứa liều lượng sắt cao hơn nhiều, điều này có thể không an toàn cho tất cả mọi người.
Phụ nữ có kinh nguyệt bị mất máu và sắt, vì vậy họ cần lượng sắt tương đối nhiều hơn trong chế độ ăn uống hoặc từ thực phẩm bổ sung. Ví dụ, lượng sắt khuyến nghị hàng ngày (RDA) - bao gồm cả nguồn thực phẩm và thực phẩm bổ sung:
8 mg sau mãn kinh
18 mg nếu bạn đang có kinh nguyệt (dưới 51 tuổi)
27 mg mỗi ngày trong suốt thời kỳ mang thai
Nhiều loại thực phẩm chức năng không cần kê đơn (OTC) có chứa sắt với liều lượng cao hơn mức khuyến nghị hàng ngày (RDA) cho hầu hết mọi người. Thậm chí một số loại vitamin tổng hợp cũng có thể chứa nhiều sắt hơn mức lý tưởng.
Khuyến nghị là không quá 45 mg sắt mỗi ngày từ thực phẩm và thực phẩm chức năng kết hợp. Bạn có thể cần dùng liều cao hơn tạm thời nếu bị thiếu sắt, hoặc nếu bạn nhận được phần lớn lượng sắt từ thực phẩm không có nguồn gốc động vật. Do đó, việc bổ sung vitamin C cùng với sắt có thể có lợi.
Đối với vitamin C, lượng khuyến nghị hàng ngày (RDA) là 75-90 mg, mặc dù phụ nữ mang thai và cho con bú cần lượng cao hơn một chút. Vì hút thuốc có thể làm giảm lượng vitamin C, nên RDA cao hơn 35 mg đối với người hút thuốc.
Uống sắt và vitamin C cùng lúc có an toàn không?
Nếu bạn không thể bổ sung đủ sắt và vitamin C qua chế độ ăn uống, việc kết hợp cả hai thường an toàn đối với hầu hết mọi người. Tuy nhiên, đặc biệt là đối với sắt, tốt nhất nên tham khảo ý kiến chuyên gia y tế để đảm bảo việc bổ sung là lựa chọn tốt nhất. Ngộ độc sắt là một nguy cơ có thể xảy ra, vì vậy hãy tránh bổ sung quá liều lượng cần thiết dựa trên các yếu tố như tuổi tác, giới tính, chế độ ăn uống và các bệnh lý khác.
Nên thận trọng khi sử dụng vitamin C cho người mắc các bệnh về máu, như bệnh thiếu máu hồng cầu hình liềm, hoặc những người dễ bị sỏi thận. Những người mắc các bệnh lý có thể dẫn đến thừa sắt, như bệnh nhiễm sắc tố sắt, không nên bổ sung thêm sắt.
Nếu bạn mua thực phẩm chức năng không cần kê đơn, hãy kiểm tra nhãn sản phẩm xem có chứng nhận kiểm định của bên thứ ba, ví dụ như USP hoặc NSF hay không. Điều này giúp đảm bảo sản phẩm an toàn và chất lượng cao.
Tương tác thuốc tiềm ẩn
Sắt và vitamin C đều có thể tương tác với một số loại thuốc nhất định, thường làm giảm hiệu quả của thuốc hoặc tăng nguy cơ tác dụng phụ.
Ví dụ, bạn có thể không muốn bổ sung thêm vitamin C nếu đang dùng thuốc statin như Zocor (simvastatin) để giảm cholesterol, vì nó có thể làm giảm hiệu quả của các loại thuốc này.
Vitamin C cũng có thể tương tác với các liệu pháp điều trị ung thư, bao gồm xạ trị và hóa trị. Một số bằng chứng cho thấy vitamin C có thể làm giảm hiệu quả của các phương pháp điều trị này, mặc dù dữ liệu chưa rõ ràng. Luôn luôn thảo luận về việc bổ sung vitamin C với bác sĩ chuyên khoa ung thư (bác sĩ chuyên về điều trị ung thư), đặc biệt nếu bạn đang dùng hoặc dự định dùng liều cao.
Sắt có thể tương tác với nhiều loại thuốc. Hãy hỏi ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ nếu bạn đang dùng một trong những loại thuốc sau đây để xem liệu bạn có thể sử dụng sắt một cách an toàn hay không:
Các loại thuốc điều trị bệnh Parkinson (ví dụ: Sinemet) có chứa levodopa. Levothyroxine, dùng để điều trị suy giáp (tuyến giáp hoạt động kém). Thuốc ức chế bơm proton (PPI), chẳng hạn như Prilosec (omeprazole) dùng để điều trị trào ngược axit. Một số loại kháng sinh, chẳng hạn như Sumycin (tetracycline) và Cipro (ciprofloxacin)
Bạn có thể cần uống những loại thuốc này vào thời điểm khác trong ngày so với khi uống thuốc bổ sung sắt.
Liệu có thể dùng quá nhiều sắt hoặc vitamin C không?
Việc bổ sung quá nhiều sắt là điều hoàn toàn có thể xảy ra, bởi vì nhiều người đã nhận đủ lượng sắt cần thiết từ chế độ ăn uống hàng ngày và cơ thể không thể dễ dàng loại bỏ lượng sắt dư thừa. Ngược lại, rất khó để bổ sung quá nhiều vitamin C vì cơ thể rất hiệu quả trong việc loại bỏ nó nếu bạn bổ sung nhiều hơn mức cần thiết.
Có thể dẫn đến tử vong do dùng quá nhiều sắt - ví dụ, nếu trẻ em vô tình nuốt phải quá nhiều. Tình trạng quá liều có thể xảy ra nếu bạn dùng quá nhiều sắt cùng một lúc hoặc dùng nhiều hơn mức cần thiết trong thời gian dài. Ngộ độc sắt cũng có thể gây ra các triệu chứng như tổn thương gan, đau khớp và mệt mỏi.
Tác dụng phụ khi dùng kết hợp sắt và vitamin C
Chưa rõ liệu việc uống sắt cùng với vitamin C có làm thay đổi tác dụng phụ hay không. Tuy nhiên, vitamin C đôi khi có thể gây tiêu chảy và đầy hơi ở liều cao. Ở liều cực cao, nó có thể gây ra các triệu chứng như đau đầu, đỏ mặt hoặc buồn nôn. Liều cao cũng làm tăng nguy cơ sỏi thận.
Sắt được biết đến là nguyên nhân gây ra các triệu chứng như buồn nôn, đau bụng, táo bón và nôn mửa. Các tác dụng phụ này dễ xảy ra hơn nếu bạn dùng liều cao.
Khánh Ly