Na Uy đang tiến rất gần đến việc đạt được mục tiêu chỉ bán ô tô điện hoàn toàn trong năm 2025. Các số liệu cũng cho thấy, gần 96% xe được bán ra hầu hết là ô tô điện.
Ông Oyvind Solberg Thorsen, Giám đốc Liên đoàn đường bộ Na Uy (OFV), cho biết: "Chúng tôi chưa từng thấy điều này trước đây. Nếu phần còn lại của năm tiếp diễn như thế này, Na Uy sẽ sớm tiến gần đến mục tiêu 100% doanh số bán ra chỉ có ô tô điện. Do đó, chính quyền cần phải tiếp tục duy trì các ưu đãi giúp việc lựa chọn ô tô điện trở nên có lợi hơn so với các mẫu xe khác".
Na Uy không cấm bán xe có động cơ đốt nhiên liệu. Thay vào đó, Na Uy đưa ra nhiều ưu đãi về thuế cho các nhà sản xuất và chủ sở hữu ô tô điện. Ngược lại, xe chạy bằng xăng bị đánh thuế rất cao.
Ví dụ, chủ sở hữu ô tô điện tại Na Uy không phải trả phí cầu đường và được đỗ xe miễn phí tại các bãi đỗ công cộng. Xe điện cũng được phép sử dụng một số làn đường dành cho phương tiện giao thông công cộng. Na Uy cũng có một mạng lưới trạm sạc siêu nhanh rộng khắp cả nước.
Theo giới phân tích, ô tô điện hoàn toàn không phát thải khí nhà kính hay các chất gây ô nhiễm trong quá trình vận hành. Khi tất cả xe cộ trong thành phố đều là xe điện, không khí sẽ trở nên trong lành hơn đáng kể.
Ô tô điện vận hành rất êm ái, gần như không phát ra tiếng ồn động cơ ở tốc độ thấp. Khi không còn tiếng động cơ gầm rú, tiếng còi xe inh ỏi, thành phố sẽ trở nên yên tĩnh hơn.
Nhu cầu năng lượng lớn từ xe điện sẽ tạo động lực mạnh mẽ để đầu tư vào các nguồn năng lượng tái tạo như điện mặt trời, điện gió. Điều này giúp giảm sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch, góp phần chống biến đổi khí hậu toàn cầu.
Tiến sĩ Daisy Kanagasapapathy, Đại học RMIT cho biết, Việt Nam đang có những bước đi táo bạo hướng tới tương lai đô thị xanh. Trong khi Hà Nội đẩy nhanh kế hoạch cấm xe máy xăng trong khu vực nội đô, TP.HCM cũng đang cân nhắc cách thức chuyển đổi toàn diện giao thông đô thị.
Gần đây, thành phố đã đưa ra một số đề xuất lớn nhằm thúc đẩy giao thông xanh, từ loại bỏ dần xe máy xăng cho tài xế công nghệ và giao hàng, đến phát triển mạng lưới sạc xe điện trên toàn thành phố và chuyển đổi toàn bộ xe buýt công cộng sang sử dụng năng lượng xanh.
“Nếu triển khai đúng cách, TP.HCM có thể trở thành đối tác quan trọng trong việc hiện thực hóa tầm nhìn giao thông đô thị xanh của toàn quốc, hỗ trợ vai trò đầu tàu của Hà Nội và đảm bảo sự đồng bộ giữa chính sách quốc gia và thực tiễn địa phương” - tiến sĩ Daisy Kanagasapapathy nói.
Theo Giáo sư Jago Dodson, Đại học RMIT, lợi ích của việc chuyển đổi sang xe máy điện bao gồm giảm ô nhiễm từ khí thải, bụi từ phanh xe và lốp bị mòn, cũng như giảm tiếng ồn từ các phương tiện sử dụng động cơ đốt trong. Tùy thuộc vào giá điện, người dân cũng có thể tiết kiệm chi phí. Các doanh nghiệp sản xuất xe máy điện cũng sẽ hưởng lợi từ nhu cầu mới này.
Nhìn nhận về bức tranh tổng thể, tiến sĩ Kanagasapapathy đề xuất, TP.HCM nên nỗ lực dẫn đầu quá trình chuyển đổi với các mô hình thử nghiệm linh hoạt, do cộng đồng dẫn dắt. Thành phố có thể trở thành nơi thử nghiệm cho các chính sách kết hợp mục tiêu môi trường với tình hình kinh tế thực tế, đặc biệt là cho người lao động có thu nhập thấp và phi chính thức.
“Muốn đạt được cam kết khí hậu, các đô thị lớn tại Việt Nam phải cùng hành động. Quy mô và cấu hình đô thị phức tạp có thể biến TP.HCM trở thành hình mẫu về cách làm thế nào một siêu đô thị có thể chuyển mình xanh hơn mà vẫn không bỏ lại ai phía sau. Quá trình chuyển đổi sẽ không dễ dàng nhưng cái giá của việc không hành động còn lớn hơn rất nhiều” - vị chuyên gia Đại học RMIT đánh giá.
PHƯƠNG MINH. Ảnh: PM