Dinh dưỡng khoa học - Chìa khóa vàng phòng ngừa tăng huyết áp

16 giờ trướcBài gốc

Thực trạng đáng báo động: Tăng huyết áp không còn của riêng người lớn tuổi

Theo số liệu từ ngành y tế, tăng huyết áp ảnh hưởng đến khoảng 1/4 dân số trưởng thành Việt Nam và có xu hướng trẻ hóa. Điều đáng lo ngại là phần lớn người bệnh không biết mình mắc bệnh do các triệu chứng thường âm thầm, chỉ được phát hiện khi đã có biến chứng tim mạch, đột quỵ hoặc suy thận. PGS.TS. Tạ Mạnh Cường, Phó Viện trưởng, Trưởng khoa Cấp cứu và Hồi sức tích cực tim mạch, Viện Tim mạch Việt Nam – Bệnh viện Bạch Mai, nhấn mạnh: "Nếu thấy mệt mỏi, nặng đầu, chóng mặt hay tim đập nhanh, hãy đo huyết áp ngay. Đừng chủ quan vì tăng huyết áp có thể xuất hiện ở bất kỳ độ tuổi nào, nhất là khi ăn mặn, ít vận động hoặc thường xuyên căng thẳng."

Tăng huyết áp và chế độ dinh dưỡng có mối liên hệ chặt chẽ.

Ông cho biết, thói quen ăn nhiều muối, sử dụng đồ chế biến sẵn và ít vận động là những nguyên nhân phổ biến khiến tỷ lệ tăng huyết áp tại Việt Nam tăng nhanh. Trong khi đó, việc kiểm tra huyết áp định kỳ vẫn chưa được nhiều người quan tâm đúng mức.

Dinh dưỡng – "liều thuốc tự nhiên" kiểm soát huyết áp

Theo PGS.TS. Nguyễn Trọng Hưng, Giám đốc Trung tâm Tư vấn, Phục hồi Dinh dưỡng và Kiểm soát Béo phì – Viện Dinh dưỡng Quốc gia, tăng huyết áp có mối liên hệ chặt chẽ với thừa cân, béo phì và chế độ ăn mất cân đối: "Khi năng lượng nạp vào vượt nhu cầu, cơ thể tích mỡ và hình thành béo phì. Đây là yếu tố nguy cơ hàng đầu gây tăng huyết áp và các bệnh lý tim mạch. Muốn phòng ngừa, cần kiểm soát khẩu phần ăn, duy trì vận động và chọn thực phẩm lành mạnh." Các chuyên gia cho rằng chỉ cần điều chỉnh thói quen ăn uống, người dân hoàn toàn có thể giảm được từ 5–10 mmHg huyết áp tâm thu – hiệu quả tương đương với việc dùng thuốc trong giai đoạn nhẹ.

Những nguyên tắc dinh dưỡng "vàng" để phòng ngừa tăng huyết áp:

- Giảm muối: Mỗi người chỉ nên ăn dưới 5g muối/ngày (khoảng 1 muỗng cà phê). Hạn chế nêm đậm, giảm nước chấm, đồ muối, thực phẩm đóng gói.

- Tăng rau xanh, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt: Giúp bổ sung kali, magie, chất xơ – các yếu tố quan trọng hỗ trợ hạ huyết áp và bảo vệ mạch máu.

- Hạn chế chất béo bão hòa, thịt đỏ, đồ chiên rán: Thay bằng cá, đậu, hạt và dầu thực vật.

- Kiểm soát cân nặng, vận động đều đặn: Mỗi tuần nên duy trì ít nhất 150 phút hoạt động thể lực như đi bộ nhanh, đạp xe, bơi lội.

- Tránh rượu, bia, thuốc lá và stress: Các yếu tố này không chỉ gây tăng huyết áp mà còn thúc đẩy biến chứng tim mạch nặng nề.

Xây dựng lối sống lành mạnh – bảo vệ trái tim từ bữa ăn

PGS.TS. Tạ Mạnh Cường cho rằng điều quan trọng là thay đổi nhận thức của cộng đồng. "Tăng huyết áp không chỉ là bệnh của người già. Ngay cả sinh viên, nhân viên văn phòng, người trẻ tuổi nếu ăn uống thiếu khoa học, lười vận động cũng có thể mắc bệnh."

Chế độ ăn nhiều rau quả tốt cho người bệnh tăng huyết áp.

Trong khi đó, PGS.TS. Nguyễn Trọng Hưng nhấn mạnh vai trò của dinh dưỡng học đường và gia đình:"Mỗi bữa ăn ít muối, nhiều rau xanh không chỉ giúp phòng ngừa tăng huyết áp mà còn giảm nguy cơ tiểu đường, rối loạn mỡ máu và các bệnh tim mạch khác. Phòng bệnh bằng bữa ăn là cách đơn giản và bền vững nhất."

Do đó, việc tuyên truyền và hướng dẫn người dân đọc nhãn dinh dưỡng, lựa chọn thực phẩm phù hợp, thay đổi cách nấu nướng là những bước thiết thực giúp giảm tỷ lệ mắc bệnh trong cộng đồng.

Tăng huyết áp là bệnh lý mạn tính nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa và kiểm soát. Mỗi người dân, bằng việc thay đổi nhỏ trong bữa ăn và thói quen sinh hoạt, có thể góp phần bảo vệ trái tim của chính mình. Như lời PGS.TS. Tạ Mạnh Cường khẳng định: "Kiểm soát huyết áp không chỉ là điều trị bệnh, mà là gìn giữ sức khỏe, kéo dài tuổi thọ và chất lượng cuộc sống."

Chương trình truyền hình trực tuyến "Giải pháp dinh dưỡng hiệu quả ngăn ngừa tăng huyết áp" do Báo Sức khỏe & Đời sống tổ chức, với sự tham gia của hai chuyên gia đầu ngành - PGS.TS. Tạ Mạnh Cường và PGS.TS. Nguyễn Trọng Hưng - đã mang đến cho khán giả nhiều kiến thức bổ ích, dễ áp dụng trong cuộc sống. Báo Sức khỏe & Đời sống trân trọng cảm ơn Herbalife Việt Nam - đơn vị đồng hành cùng chương trình - vì đã góp phần lan tỏa thông điệp "dinh dưỡng hợp lý - nền tảng của sức khỏe bền vững" tới cộng đồng.