Định hướng phát triển công nghiệp hỗ trợ có trọng tâm, tạo điều kiện tối đa cho doanh nghiệp

9 giờ trướcBài gốc

Tọa đàm “Thu hút đầu tư vào công nghiệp hỗ trợ: Đòn bẩy từ chính sách” do Tạp chí Công Thương thực hiện được phát trực tuyến trên các nền tảng sáng 13/10/2025

Nhiều hoạt động hỗ trợ đi vào chiều sâu, phù hợp với nhu cầu thực tiễn của doanh nghiệp

Xác định rõ vai trò của ngành công nghiệp hỗ trợ, Chính phủ và các Bộ, ngành Việt Nam đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách làm cơ sở để triển khai mạnh mẽ hơn nữa các chính sách, hoạt động khuyến khích, thu hút đầu tư, trợ giúp doanh nghiệp trong lĩnh vực này.

Trong đó, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 68/QĐ-TTg ngày 18/1/2017 phê duyệt Chương trình phát triển công nghiệp hỗ trợ từ năm 2016 đến năm 2025 và Quyết định số 71/QĐ-TTg ngày 17/1/2024 về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Quyết định số 68/QĐ-TTg. Đây được xem là dấu mốc quan trọng, khi lần đầu tiên, một chương trình cấp quốc gia đặt mục tiêu đồng bộ: nâng cao năng lực sản xuất công nghiệp hỗ trợ, tạo nền tảng cho doanh nghiệp Việt Nam tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Chương trình đã triển khai trên phạm vi cả nước với nhiều nhóm giải pháp: hỗ trợ kỹ thuật và chuyển giao công nghệ cho doanh nghiệp, xây dựng các trung tâm hỗ trợ phát triển công nghiệp, thúc đẩy liên kết giữa doanh nghiệp trong nước và các tập đoàn FDI, ưu đãi tín dụng và đào tạo nhân lực chuyên sâu.

Tại Tọa đàm “Thu hút đầu tư vào công nghiệp hỗ trợ: Đòn bẩy từ chính sách” do Tạp chí Công Thương thực hiện, các chuyên gia đánh giá, việc triển khai Chương trình trong các năm vừa qua đã bước đầu đem lại những kết quả khả quan và tạo tác động, lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng doanh nghiệp và các thành phần kinh tế - xã hội. Các hoạt động của Chương trình ngày càng phong phú, đa dạng, đi vào chiều sâu, có tính ứng dụng cao và phù hợp với nhu cầu thực tiễn của doanh nghiệp.

Có khoảng hơn 2.000 doanh nghiệp được tham gia các khóa đào tạo. Bên cạnh đó, khoảng gần 700 doanh nghiệp được tham gia học hỏi những mô hình mới và được chuyển giao công nghệ từ những nước tiên tiến. Bộ Công Thương và các bên liên quan cũng tổ chức khoảng trên 86 hội thảo để chia sẻ kinh nghiệm, kiến thức với sự tham gia của hơn 13.000 thành viên tham dự, một con số thể hiện vai trò và sức lan tỏa của chương trình công nghiệp hỗ trợ trong thời gian vừa qua.

Định hướng tập trung cho giai đoạn mới

Tuy nhiên, ông Phạm Văn Quân cũng thẳng thắn nhìn nhận những hạn chế về công nghiệp hỗ trợ của giai đoạn trước: tham vọng quá lớn khiến các chương trình hỗ trợ bị dàn trải, mục tiêu cải tiến hàng trăm doanh nghiệp chưa đạt được, trong khi phần lớn ưu đãi lại rơi vào doanh nghiệp FDI.

Ông Phạm Văn Quân - Phó Cục trưởng Cục Công nghiệp

Bà Bùi Thị Hồng Hạnh - Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ Việt Nam, Giám đốc Công ty NC Network Việt Nam phân tích, năng lực kỹ thuật, R&D của doanh nghiệp trong nước còn hạn chế, không đồng đều, dẫn đến khó tham gia vào chuỗi cung ứng theo cụm.

Ngoài ra, bà Hạnh cũng đặt vấn đề, doanh nghiệp hiện vẫn khó tiếp cận bất động sản công nghiệp và vốn vay ưu đãi để đầu tư máy móc thiết bị, đồng thời thiếu nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ sản xuất những sản phẩm có giá trị gia tăng cao.

Đại diện Hiệp hội kiến nghị cơ quan quản lý chung tay hỗ trợ bằng hành động quyết liệt; giải quyết vấn đề quỹ đất và nguồn vốn cho doanh nghiệp; liên kết chặt chẽ với Hiệp hội và địa phương; phát triển thêm triển lãm kết nối cung cầu khu vực phía Nam... Đặc biệt, kiến nghị Bộ Công Thương xem xét cho Hiệp hội Doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ Việt Nam tham gia vào quá trình thẩm định hồ sơ đăng kí của doanh nghiệp để tạo điều kiện hỗ trợ "đúng, trúng" cho các doanh nghiệp đáp ứng tiêu chuẩn được ưu đãi, giảm thiểu các khâu rà soát tiếp theo.

Để phát huy những kết quả đã đạt được và hóa giải những thách thức mà bối cảnh thương mại toàn cầu có nhiều biến động đang đặt ra, ngoài sự cố gắng của doanh nghiệp, cần sự hỗ trợ quyết liệt, đồng bộ và dài hạn của Nhà nước. Trong đó, cần bố trí đủ nguồn lực để triển khai các hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp nhằm nâng cao năng lực các doanh nghiệp công nghiệp và công nghiệp hỗ trợ đạt trình độ khu vực và toàn cầu trong quá trình phát triển, rút ngắn thời gian tiếp cận trình độ sản xuất toàn cầu. Các chính sách hỗ trợ cần được xây dựng đồng bộ và theo đuổi kiên trì, dài hạn, đầu tư nguồn lực thích đáng để gấp rút nâng cao năng lực của các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ thông qua các chương trình có mục tiêu cụ thể.

Bà Bùi Thị Hồng Hạnh - Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ Việt Nam, Giám đốc Công ty NC Network Việt Nam

Thông tin cụ thể về vấn đề này, ông Phạm Văn Quân - Phó Cục trưởng Cục Công nghiệp cho biết, giai đoạn tới Bộ Công Thương sẽ xây dựng lại chính sách theo hướng tập trung phát triển có định hướng chiến lược; tháo gỡ khó khăn cho hoạt động khoa học công nghệ; tuyên truyền hướng dẫn doanh nghiệp cụ thể hơn và số hóa thủ tục hành chính; trao quyền cho địa phương để tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp.

“Trong giai đoạn sắp tới chúng tôi sẽ có những chương trình tuyên truyền, hướng dẫn và xây dựng những tiêu chí cụ thể hơn, làm sao lan tỏa hơn. Thứ hai là quy trình để đạt ưu đãi cũng sẽ thuận tiện hơn, doanh nghiệp hoàn toàn có thể đạt mức độ cấp 4, có nghĩa là doanh nghiệp có thể nộp hồ sơ online và có thể cấp chứng chỉ online luôn để thuận tiện cho doanh nghiệp”, ông Phạm Văn Quân cho biết.

Phó Cục trưởng Cục Công nghiệp cũng nhấn mạnh, Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị (về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia) đã mở đường cho doanh nghiệp mạnh dạn đổi mới công nghệ. Bộ Công Thương kỳ vọng trong 10 năm tới, cùng với cơ chế quản lý linh hoạt hơn, chương trình công nghiệp hỗ trợ sẽ được triển khai cụ thể, thực chất và sát nhu cầu của doanh nghiệp.

Theo đó, Bộ Công Thương đang rà soát, hoàn thiện hệ thống cơ chế, chính sách nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ. Trọng tâm là chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm, giảm tối đa thủ tục hành chính, tăng cường phân cấp cho địa phương. Bộ cũng đang đề xuất thành lập Quỹ hỗ trợ phát triển công nghiệp với quy mô tương đương 1% GDP để tập trung nguồn lực hỗ trợ doanh nghiệp.

Song song với đó, Bộ Công Thương cũng đang xây dựng dự thảo Luật Công nghiệp trọng điểm, trong đó công nghiệp hỗ trợ được xác định là một trong năm ngành công nghiệp chiến lược, cùng với vật liệu mới và hóa chất. Đây sẽ là bước đi quan trọng để công nghiệp hỗ trợ Việt Nam chuyển mình từ "phụ trợ" sang "nền tảng" của nền sản xuất quốc gia.

Các chuyên gia nhấn mạnh, Chương trình phát triển công nghiệp hỗ trợ bao gồm các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp giải quyết các khó khăn của doanh nghiệp về thị trường, kết nối chuỗi giá trị, đào tạo, phát triển công nghệ, chuyển đổi số, phát triển bền vững… cần được duy trì và triển khai hiệu quả trong giai đoạn tới để có thể giúp doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ thực sự chuyển mình, nâng cao năng lực cạnh tranh để có thể tham gia sâu hơn nữa vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Ngọc Châm

Nguồn Tạp chí Công thương : https://tapchicongthuong.vn/dinh-huong-phat-trien-cong-nghiep-ho-tro-co-trong-tam--tao-dieu-kien-toi-da-cho-doanh-nghiep-278910.htm