Đỉnh ngàn Nưa (Thanh Hóa): Đất thiêng hút khách

4 giờ trướcBài gốc

Du khách đổ về Đền Am Tiên ngày đầu năm mới.

Đền Nưa - Am Tiên là Di tích lịch sử văn hó la Quốc gia, tọa lạc trên đỉnh núi Ngàn Nưa ở thị trấn Nưa, huyện Triệu Sơn, Thanh Hóa.

Truyền thuyết ngàn Nưa

Đền Nưa - Am Tiên là Di tích lịch sử văn hóa Quốc gia, tọa lạc trên đỉnh núi Ngàn Nưa ở thị trấn Nưa, huyện Triệu Sơn, Thanh Hóa. Theo sử sách, nơi đây là vùng đất thiêng gắn với tên tuổi Bà Triệu - người dấy binh khởi nghĩa đánh quân xâm lược Đông Ngô năm 248.

Quần thể khu di tích này bao gồm “Núi Nưa - Đền Nưa - Am Tiên”, được quy hoạch với tổng diện tích 100ha. Đỉnh ngàn Nưa có đền Am Tiên là ngọn núi cao nhất trong vùng với độ cao 538m so với mực nước biển.

Theo sử sách, năm 248, Triệu Thị Trinh (tức Bà Triệu) cùng người anh trai Triệu Quốc Đạt, một huyện lệnh có thế lực trong vùng, đã tập hợp nghĩa sĩ, chọn núi Nưa làm căn cứ để luyện tập võ nghệ, dấy binh khởi nghĩa, đánh đuổi quân Đông Ngô xâm lược.

Cuộc khởi nghĩa sau đó tuy đã thất bại, nữ tướng phải tuẫn tiết ở núi Tùng (xã Triệu Lộc, huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa ngày nay) nhưng câu nói của bà: “Tôi muốn cưỡi cơn gió mạnh, đạp luồng sóng dữ, chém cá kình ở Biển Đông, đánh đuổi giặc Ngô giành lại giang sơn, cởi ách nô lệ, chứ không chịu khom lưng làm tỳ thiếp người ta” nhiều đời sau vẫn còn lưu truyền mãi.

Trải qua hàng ngàn năm, dấu tích trên ngọn núi này đã bị xóa mờ theo thời gian, nhưng những câu chuyện về giếng tiên, bàn cờ tiên, vườn thuốc tiên, động am tiên… vẫn còn được kể và lưu truyền đến tận ngày nay.

Theo ông Lê Bật Sơn - Thủ từ đền Am Tiên, trên đỉnh ngàn Nưa, ngoài Am Tiên - là nơi thờ Thánh Mẫu, thờ Phật… còn có nhiều địa điểm kỳ bí như bàn cờ Tiên - tương truyền là nơi các tiên ông thấy cảnh đẹp thường lui tới thượng cờ, ngồi ngắm núi sông làng mạc, cho đến bây giờ dấu tích bàn cờ tiên vẫn đang còn.

Hay chuyện giếng Tiên không bao giờ cạn dù nhiều năm quanh vùng khô cạn nhưng giếng vẫn đầy nước và trong xanh, ai tới giếng cầu xin nước về uống sẽ gặp được nhiều may mắn. Rồi chuyện về vườn đào Tiên, vườn thuốc Tiên… Vì thế mà đến ngày nay, dưới đỉnh Am Tiên vẫn còn lưu truyền nhiều câu chuyện thần tiên, như các tiên ông xuống chợ, chuyện về những cây cổ thụ ngàn năm tuổi dùng để cột voi…

Minh chứng cho ngọn núi thiêng còn ghi rất rõ trong sách Đại Nam nhất thống chí của Quốc sử quán triều Nguyễn rằng: “Ở Tinh Mễ, xã Quần Ngọc phía Tây của huyện Nông Cống (nay là xã Tân Ninh, huyện Triệu Sơn) có tên gọi là khu Na Sơn (núi đuổi ma).

Tương truyền núi có nhiều ma quỷ nhưng rồi một vị sơn tăng đến đây đọc chú, dần dần ma quỷ biến mất đi nên có tên gọi như thế. Mạch núi vốn được bắt nguồn từ huyện Lôi Dương (nay thuộc huyện Thọ Xuân) đổ lại, từng dãy liên tiếp, dài suốt mười mấy dặm. Nơi đây có 4 ngọn nước đổ dồn, nhà phong thủy nói bảy phiến long, bảy phiến hổ tức là nơi này. Trên ngọn cao chót vót của dãy núi có một ngôi chùa cổ, tục gọi là Am Tiên…”.

Du khách có mặt ở huyệt đạo thiêng để cầu xin những điều may mắn.

Huyệt đạo linh thiêng

Điểm chính giữa đỉnh Ngàn Nưa được dân gian quan niệm là một trong ba “huyệt đạo thiêng” của Việt Nam, bên cạnh núi Đá Chông (Ba Vì, Hà Nội) và núi Bà Đen (Tây Ninh) - nơi đất trời giao hòa, linh khí tụ hội, du khách đến đây có thể cảm nhận được sự chuyển động của vũ trụ.

Tương truyền, thời nhà Đường có tướng Cao Biền được cử sang cai trị nước ta, thấy nơi đây có hình sông, thế núi linh thiêng, long mạch rất vượng, nên muốn phá đi. Cao Biền thường mặc áo phù thủy, cưỡi diều giấy đi khắp nơi để xem địa thế, hoặc giả lập đàn cúng tế lừa thần bản địa đến rồi dùng kiếm báu chém đầu, xong đào hào, chôn kim khí để triệt long mạch. Khi bay đến Ngàn Nưa, Cao Biền đã tìm cách trấn yểm huyệt đạo này nhưng thất bại.

Hay câu chuyện được viết trong “Truyền kỳ mạn lục” của Nguyễn Dữ, thế kỷ thứ XVII về người tiều phu ở chân núi Nưa. Cảm thấy người tiều phu là một nhân tài nên nhà Hồ đã nhiều lần mời ông về phò tá nhưng ông đều không nhận lời.

Theo truyền thuyết, khoảng năm 1400, nhà Hồ đã sai quân lên đốt núi Nưa. Núi Nưa bị cháy, mây đen vần vũ, chỉ có tiếng hạc kêu thất thanh trên không trung. Sau đám cháy, thấy trên vách núi một đôi câu đối: “Kỳ La hải khẩu ngâm hồn đoạn/Cao Vọng sơn đầu khách tứ sầu” (dịch nghĩa: Kỳ La cửa bể hồn thơ đứt/Cao Vọng đầu non dạ khách buồn).

Ứng với vận mệnh của nhà Hồ về sau, năm 1407 khi giặc Minh xâm lược nước ta, chúng đã đốt thành Tây Giai, bắt Hồ Quý Ly. Tướng quân Hồ Nguyên Trừng bị bắt tại cửa biển Kỳ La, Hồ Hán Thương bị bắt ở núi Cao Vọng.

Ngày 27/3/2009, Quần thể di tích lịch sử Núi Nưa - Am Tiên đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng di tích, danh thắng cấp Quốc gia. Đặc biệt, năm 2023, hàng cây xà cừ dọc hai bên đường vào Đền Nưa - Am Tiên được công nhận là hàng cây di sản Việt Nam, khiến cho khung cảnh của quần thể càng trở nên đẹp đẽ và độc đáo.

Ngày nay, Ngàn Nưa đã trở thành điểm du lịch tâm linh nổi tiếng ở Thanh Hóa, mỗi năm thu hút hàng nghìn du khách trong và ngoài tỉnh đến tham quan, đặc biệt là vào ngày mồng 9 âm lịch hàng năm chính là ngày mở cửa trời.

Theo ông Lê Bật Sơn, dù ngày đó trời có mưa gió, bão bùng thì có một thời khắc nhất định núi Nưa sẽ quang đãng, hanh thông, đất trời như rộng mở. Hay mỗi lần đất nước có sự đổi thay nào đó, đêm đến người dân quanh vùng lại thấy có một vệt sáng trên đỉnh ngàn Nưa.

Nguyễn Thùy

Nguồn GD&TĐ : https://giaoducthoidai.vn/dinh-ngan-nua-thanh-hoa-dat-thieng-hut-khach-post718559.html