Túc trực, đeo bám…
Sáng 19/4, trước cửa tây - chợ Bến Thành (Q1), chúng tôi tận mắt chứng kiến nhiều người bán hàng rong trụ tập, tìm cách đeo bám, mời chào mỗi khi có du khách qua đây. Hai người phụ nữ với giỏ hàng trên tay, vừa đi theo vừa lấy quạt giấy ra phe phẩy liên tục trước mặt mấy người nước ngoài chào mời. Dù khách đã lịch sự từ chối, nhưng họ vẫn cố bám theo một đoạn dài để nài nỉ, đến khi các vị khách phải xua tay rồi cúi mặt bước nhanh thì cả hai mới chịu bỏ đi nơi khác.
Theo quan sát của chúng tôi, khu vực quanh chợ Bến Thành đang có khoảng vài chục người bán hàng rong kiểu này. Họ bán đủ thứ từ nước dừa, quạt giấy, đồ lưu niệm, mắt kính... Bên cạnh đó còn có thêm đội ngũ đông đảo những người đánh giày, bế trẻ xin ăn, bán hàng thường xuyên hoạt động. Dường như đây là nỗi ám ảnh của du khách nước ngoài khi đi qua khu vực này, bởi họ bị đeo bám, chào mời rất khó chịu và luôn phải tìm cách né tránh.
Khu vực quanh dinh Thống Nhất, nhà thờ Đức Bà, Bưu điện thành phố (Q1) cũng luôn có một "đội quân" bán hàng rong, đánh giày túc trực. Ngoài những người buôn bán đàng hoàng, theo quan sát của chúng tôi, trong ngày 19/4, có một số trường hợp luôn đi theo chèo kéo, giở trò "móc túi" người đi đường. Với những du khách nước ngoài, các đối tượng này thường níu kéo, đi theo một đoạn khá dài, chỉ khi du khách tỏ ý bực bội thật sự thì họ mới chịu dừng lại. Không chỉ thế, những người này còn giở chiêu cúi xuống giữ chân khách giữa đường để đánh giày, hoặc tự đặt gánh hàng lên vai du khách chụp hình.
"Đội quân" hàng rong luôn túc trực ở khu vực chợ Bến Thành
Nhiều vị khách chỉ nghĩ đó là hoạt động vui tính, đùa giỡn của người địa phương, nhưng khi bị yêu cầu trả phí thì mới vỡ lẽ là bị lừa và đành trả tiền cho yên chuyện. Đi kèm theo "dịch vụ” này là mức giá "chặt chém" du khách quá thể. Chúng tôi đã chứng kiến nhiều khách nước ngoài phải trả đến 200 ngàn đồng cho công đánh đôi giày và tương tự như thế cho một quả dừa xiêm với giá thật chỉ 20 ngàn đồng. Có thể du khách sẽ không nhận ra điều này, nhưng có trường hợp khi biết bị "chém đẹp", họ đã bày tỏ sự bất bình và ngán ngẩm về một thành phố mà họ đang muốn khám phá.
Ghi nhận tại khu vực phố Tây - các tuyến đường Bùi Viện, Phạm Ngũ Lão, Đề Thám (Q1), tình trạng buôn bán hàng rong chèo kéo du khách nước ngoài cũng nở rộ. Theo quan sát của chúng tôi, "đội quân" ở đây thuộc loại đông nhất tại các điểm du lịch trong thành phố và luôn có kiểu bán hàng khiến nhiều du khách khó chịu, bực tức. Ngoài các mặt hàng thông thường dành cho du khách như: đồ dùng, đồ lưu niệm, nơi đây có thêm cả đồ ăn vặt, trái cây, kẹo cao su, khô mực... Việc có quá nhiều người bán rong với đủ thứ hàng không chỉ khiến nơi đây không những trông nhếch nhác mà còn gây phiền phức cho khách.
Cần xử lý triệt để
Theo ngành du lịch TPHCM, từ đầu năm đến nay đã phối hợp với lực lượng trật tự du lịch thuộc Thanh niên xung phong Thành phố tiếp nhận và giải quyết hơn 1.000 vụ hàng rong, ăn xin chèo kéo, đeo bám, ăn chặn du khách; các vụ việc mất cắp liên quan đến tài sản của khách...
Lãnh đạo ngành du lịch nhận định, việc chèo kéo, "chặt chém" du khách là vấn đề nan giải gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến ngành du lịch và hình ảnh Thành phố. Mặc dù việc này đã được các đơn vị chức năng vào cuộc với động thái tích cực, tuy nhiên nó vẫn tồn tại, gây tâm lý lo lắng, bất an cho du khách khi đến đây du lịch. Vấn đề này tồn tại hàng chục năm qua, nhưng rất khó để xử lý triệt để. Bởi các hành động chèo kéo, "chặt chém" du khách thường diễn ra chóng vánh, không có chứng cứ; chưa kể một số du khách nước ngoài vì không muốn rắc rối nên đã bỏ qua, không trình báo và vì thế cơ quan chức năng cũng không có cơ sở để xử lý...
Được biết, trong nhiều năm qua, sự phối hợp giữa ngành du lịch với lực lượng Thanh niên xung phong tăng cường tại các điểm có đông khách du lịch tham quan nhằm hướng dẫn, hỗ trợ và bảo vệ du khách, góp phần giữ gìn an ninh trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn; tạo môi trường thân thiện, lành mạnh và đem lại sự yên tâm cho du khách khi đến thành phố. Và để chấn chỉnh tình hình hiện nay, thành phố đang đẩy nhanh tiến độ triển khai hoạt động của các trạm thông tin hỗ trợ du lịch, đồng thời tăng cường kiểm tra tuyến điểm nhằm phát hiện và ngăn chặn những vụ việc lợi dụng du lịch để gây rối trật tự xã hội.
Bên cạnh đó, việc tăng cường phối hợp với lực lượng Công an và UBND các quận trung tâm để theo dõi, kiểm tra những khu vực tập trung đông khách du lịch quốc tế thường có hoạt động chèo kéo khách du lịch, nhằm kịp thời phát hiện, ngăn chặn các hành vi vi phạm, Sở Du lịch, Thanh tra TP cũng đã đề xuất UBND TP yêu cầu các quận trung tâm lắp đặt biển báo cấm buôn bán hàng rong tại các điểm tham quan để làm cơ sở hỗ trợ các lực lượng chức năng thực hiện nhiệm vụ; khuyến khích các quận, huyện lắp đặt camera giám sát; thành lập lực lượng tình nguyện viên, tổ phản ứng nhanh để hỗ trợ cho du khách và phối hợp giải quyết các vấn đề về an ninh trật tự xảy ra trên địa bàn.
Nhằm bảo đảm an ninh trật tự và mỹ quan đô thị, UBND TPHCM cũng vừa có văn bản chỉ đạo các sở, ban, ngành, quận, huyện và TP.Thủ Đức tăng cường xử lý tình trạng người lang thang, ăn xin, bán hàng rong, "chặt chém", chèo kéo du khách. Theo đó, Chủ tịch UBND TPHCM yêu cầu các địa phương khẩn trương rà soát, thống kê và lập danh sách các đối tượng có hành vi vi phạm, đặc biệt là tại các khu vực công cộng và điểm du lịch. Các lực lượng chức năng sẽ được huy động để phối hợp xử lý dứt điểm tình trạng này.
Hy vọng các động thái tích cực trên sẽ giúp ngành du lịch thành phố nhanh chóng dẹp bỏ nạn hàng rong biến tướng, để luôn giữ được hình ảnh của một thành phố tốt đẹp trong lòng du khách quốc tế, nhất là trong dịp lễ kỷ niệm 50 Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025).
HỒNG CHÂU