Đồ uống có đường và nước ngọt cho người ăn kiêng đều làm tăng nguy cơ mắc bệnh gan

2 giờ trướcBài gốc

Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, hay NAFLD, là tình trạng mỡ tích tụ trong gan ở những người uống ít hoặc không uống rượu. Tổn thương này có thể tương tự như ở người nghiện rượu nặng và dẫn đến xơ gan, sẹo gan tiến triển cũng như ung thư gan.

Tình trạng này, còn được gọi là bệnh gan nhiễm mỡ liên quan đến rối loạn chuyển hóa, hay MASLD, là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ung thư gan. Người ta ước tính rằng NAFLD đã tăng 50% ở Mỹ trong ba thập kỷ qua và hiện nay, khoảng 38% dân số mắc bệnh này.

"Đồ uống có đường (SSB) từ lâu đã bị giám sát chặt chẽ, trong khi các lựa chọn thay thế được dán nhãn là thức uống 'ăn kiêng' (diet) thường được coi là lựa chọn lành mạnh hơn" - tác giả chính của nghiên cứu, Lihe Liu, hiện là nghiên cứu sinh tại khoa Tiêu hóa tại Bệnh viện Liên kết số 1 thuộc Đại học Tô Châu, Trung Quốc cho biết.

"Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy LNSSB (đồ uống ít đường hoặc không đường) thực sự có liên quan đến nguy cơ mắc MASLD cao hơn, ngay cả ở mức tiêu thụ khiêm tốn như một lon mỗi ngày" - Liu cho biết trong một tuyên bố.

Theo bản tóm tắt dài một trang của bài báo trước khi được bình duyệt và xuất bản trên tạp chí, việc tiêu thụ đồ uống được dán nhãn diet (tức đồ uống ít đường hoặc không đường được các công ty quảng cáo) cũng có liên quan đến nguy cơ tử vong do bệnh gan cao hơn. Nghiên cứu đã được trình bày hôm 6/10 tại Berlin tại Tuần lễ Tiêu hóa Châu Âu, một hội nghị thường niên của Hiệp hội Nội soi tiêu hóa Châu Âu tổ chức.

Việc uống thức uống có đường lẫn ít đường (được dán nhãn diet) đều làm tăng nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu - Ảnh: Getty

"Những phát hiện này thách thức nhận thức phổ biến rằng những đồ uống này (đồ uống diet) là vô hại và nhấn mạnh sự cần thiết phải xem xét lại vai trò của chúng đối với chế độ ăn uống và sức khỏe gan, đặc biệt là khi MASLD đang nổi lên như một mối lo ngại về sức khỏe toàn cầu" – nghiên cứu sinh Liu cho biết. Nghiên cứu đã theo dõi gần 124.000 người không mắc bệnh gan tham gia UK Biobank, một nghiên cứu y sinh học quy mô lớn theo dõi người dân tại Vương quốc Anh. Loại và tần suất tiêu thụ đồ uống được đánh giá bằng bảng câu hỏi về chế độ ăn uống 24 giờ tại nhiều thời điểm khác nhau trong suốt 10 năm nghiên cứu.

Ngoài mối liên hệ giữa nước ngọt được dán nhãn diet và nước ngọt có đường với bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, nghiên cứu còn phát hiện ra rằng những người tham gia thay thế việc uống chúng bằng nước lọc đã giảm gần 13% nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ so với khi sử dụng đồ uống có đường và hơn 15% nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ khi sử dụng đồ uống diet. Việc chuyển từ đồ uống có đường sang đồ uống ăn được dán nhãn diet trong khi đó không giúp làm giảm nguy cơ.

Nghiên cứu này đã cung cấp bằng chứng trực tiếp về hành vi ăn uống ảnh hưởng đến MASLD và mâu thuẫn với một phân tích trước đó cho thấy đồ uống được dán nhãn diet có thể thay thế nước lọc, theo Sajid Jalil, phó giáo sư lâm sàng về tiêu hóa và gan mật tại Trường Y Đại học Stanford ở California (Mỹ) nhận định. Ông không tham gia vào nghiên cứu này.

"Nghiên cứu cho thấy cả nước ngọt thông thường và nước ngọt được dán nhãn diet đều có thể gây hại cho gan theo thời gian, trong khi việc lựa chọn nước lọc hoặc nước ngọt không đường có thể giúp bảo vệ gan" – Jalil chia sẻ với CNN. "Đối với tôi, nghiên cứu này có giá trị hơn nhiều so với các nghiên cứu trước đây nhờ thiết kế triển vọng, bao gồm số lượng lớn đối tượng, xét nghiệm được xác nhận để chẩn đoán MASLD và thời gian theo dõi dài" – Jalil cho biết.

Trong đồ uống có đường, hàm lượng đường cao hơn gây ra sự tăng đột biến nhanh chóng lượng đường trong máu và insulin, có thể thúc đẩy tăng cân, Liu cho biết. Lượng đường dư thừa cũng có thể thúc đẩy tích tụ mỡ trong gan.

Mặc dù ít calo, đồ uống được dán nhãn diet vẫn có thể ảnh hưởng đến sức khỏe gan thông qua một số con đường. "Chúng có thể thay đổi hệ vi sinh vật đường ruột, ảnh hưởng đến cảm giác no, tăng sở thích ăn đồ ngọt và thậm chí kích thích tiết insulin. Tuy nhiên, nước lọc giúp cung cấp nước cho cơ thể mà không ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất, giúp no lâu và hỗ trợ chức năng trao đổi chất tổng thể. Đó là lý do tại sao việc giảm nguy cơ vẫn như nhau bất kể loại đồ uống có đường nào được thay thế. Điều này cho thấy nước lọc là thức uống mặc định lành mạnh nhất” – Jalil chỉ ra.

Anh Duy

Nguồn CA TP.HCM : http://congan.com.vn/doi-song/suc-khoe/do-uong-co-duong-va-nuoc-ngot-cho-nguoi-an-kieng-deu-lam-tang-nguy-co-mac-benh-gan_184061.html