Quang cảnh thảo luận tổ.
Có chính sách đột phá về nhân lực và cơ sở vật chất
Thảo luận về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về các cơ chế, chính sách nhằm thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 72-NQ/TW ngày 9/9/2025 của Bộ Chính trị về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân, ĐBQH Nguyễn Văn Mạnh cho rằng, hệ thống trạm y tế xã hiện còn nhiều bất cập, trước hết là về đội ngũ bác sĩ. Dù dự thảo đặt mục tiêu đến năm 2027 mỗi trạm có 4 - 5 bác sĩ và hàng năm điều động khoảng 1.000 bác sĩ về tuyến xã, nhưng thực tế nhiều trạm chỉ có 1 - 2 bác sĩ, trình độ không phải đa khoa hay chuyên khoa sâu. Đại biểu nhấn mạnh, nếu không có chủ trương, kế hoạch và giải pháp đủ mạnh để đào tạo, thu hút bác sĩ về cơ sở thì rất khó bảo đảm năng lực của trạm y tế trong các năm tới, nhất là khi đây là lực lượng nòng cốt của y tế dự phòng và ứng phó dịch bệnh.
ĐBQH Nguyễn Văn Mạnh phát biểu thảo luận
Bên cạnh đó, cơ sở vật chất của trạm y tế ở vùng sâu, vùng xa, miền núi còn rất khó khăn, trong khi dự thảo nghị quyết chưa đưa ra giải pháp đầu tư hạ tầng và trang thiết bị. Đại biểu đề nghị phải có các chính sách mang tính đột phá để củng cố đội ngũ và hoàn thiện cơ sở vật chất, bảo đảm trạm y tế thực sự đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
Theo đại biểu Nguyễn Văn Mạnh, hệ thống y tế hiện vận hành theo mô hình 3 cấp từ tỉnh, khu vực đến trạm y tế, trong đó Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) giữ vai trò chủ lực trong y tế dự phòng. Tuy nhiên, hướng dẫn sáp nhập các đầu mối thành một trung tâm CDC cấp tỉnh sẽ làm bộ máy xa dân, khó đáp ứng kịp thời khi dịch bệnh diễn biến phức tạp. Đại biểu đề nghị tiếp tục kiện toàn mô hình 3 cấp, giữ vững mạng lưới trung tâm để bảo đảm năng lực phòng dịch chủ động và hiệu quả hơn.
Ngoài ra, đại biểu Nguyễn Văn Mạnh cho rằng, quy định về phụ cấp ưu đãi nghề cho những người “thường xuyên, trực tiếp làm chuyên môn y tế tại trạm y tế” cần được làm rõ để bảo đảm công bằng. Đại biểu đề nghị, cơ quan soạn thảo cần phải nêu rõ những người “làm việc thường xuyên và trực tiếp làm việc chuyên môn y tế tại trạm y tế”, qua đó bảo đảm bổ sung đội ngũ nhân viên y tế thôn, bản, tổ dân phố và cộng tác viên dân số vào diện được hưởng chính sách, tạo sự bình đẳng với nhân viên y tế đang làm việc tại trạm y tế xã, phường.
Đại biểu Thái Quỳnh Mai Dung (Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Thọ) nhấn mạnh, thời gian qua ngành y tế đã xảy ra nhiều vụ gian lận đấu thầu, đặc biệt ở các gói thầu dịch vụ thiết yếu như giặt là, thiết bị y tế, thuốc. Những sai phạm này không chỉ phơi bày kẽ hở trong quản lý đấu thầu mà còn đặt ra nghi vấn về tính minh bạch, công bằng trong sử dụng tài chính công và chất lượng dịch vụ y tế cung cấp cho người dân.
ĐBQH Thái Quỳnh Mai Dung phát biểu thảo luận
Đại biểu cho rằng gian lận đấu thầu không chỉ là hành vi vi phạm pháp luật mà còn là “tảng băng chìm” phản ánh sự buông lỏng giám sát, quản lý. Trong lĩnh vực y tế, nơi từng chi tiết nhỏ có thể ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng con người, việc sử dụng hồ sơ giả để trúng thầu không chỉ gây thiệt hại tài chính mà còn đe dọa sức khỏe cộng đồng. Khi nhà thầu không đủ năng lực vẫn trúng thầu nhờ hồ sơ giả, chất lượng dịch vụ sẽ không bảo đảm, có thể dẫn đến sự cố y tế nghiêm trọng, từ dụng cụ y tế không đạt chuẩn đến dịch vụ bảo vệ, vệ sinh, giặt là bệnh viện kém chất lượng.
Cần cơ chế đột phá để thúc đẩy xã hội hóa giáo dục
Cho ý kiến vào dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về những cơ chế, chính sách đặc thù để thực hiện Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22/8/2025 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo, Đại biểu Nguyễn Thành Nam (Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Thọ) nhấn mạnh, dự thảo Nghị quyết hiện chưa đề cập giải pháp khắc phục tình trạng thừa, thiếu biên chế giáo viên trong hệ công lập, một thực trạng nghiêm trọng tại hầu hết địa phương. Đại biểu đề nghị dự thảo cần tính toán kỹ lưỡng để bảo đảm đủ biên chế cho tất cả các cấp học, đồng thời ngân sách Trung ương phải hỗ trợ các địa phương khi triển khai tuyển dụng giáo viên để bảo đảm chất lượng đội ngũ.
ĐBQH Nguyễn Thành Nam phát biểu thảo luận
Đại biểu Nguyễn Thành Nam cho rằng, để giảm gánh nặng ngân sách và thúc đẩy phát triển giáo dục, cần đẩy mạnh xã hội hóa nhưng hiện nay chính sách còn thiếu tính đột phá, đặc biệt là cơ chế cụ thể về đất đai và sử dụng cơ sở vật chất dôi dư cho giáo dục. Điều quan trọng nhất để xã hội hóa giáo dục phát triển là bảo đảm các cơ sở giáo dục tư thục được tiếp cận quỹ đất, có mặt bằng ổn định và được hưởng chính sách ưu đãi về thuê đất. Cùng với đó, địa phương cần có chính sách ổn định, dài hạn về tuyển sinh công lập để nhà đầu tư có cơ sở tính toán, bởi hiện các trường công lập được ưu đãi nhiều, trong khi trường tư gần như không có hỗ trợ.
Theo đó, đại biểu đề nghị cần bổ sung cơ chế đặc thù về đất đai và sự ổn định trong tuyển sinh, tuyển dụng, vừa giúp giải quyết tình trạng thiếu giáo viên công lập, vừa tạo điều kiện cho khu vực tư nhân yên tâm đầu tư, qua đó thực sự thúc đẩy xã hội hóa giáo dục.
ĐB Cầm Hà Chung (Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Thọ) nêu quan điểm, việc tuyển dụng, sử dụng và quản lý nhân lực ngành giáo dục là vấn đề phân cấp, phân quyền thuộc thẩm quyền của UBND tỉnh. Do đó, Quốc hội chỉ nên đề ra nguyên tắc phân cấp, phân quyền trong Hiến pháp và pháp luật, còn quy định chi tiết nên giao Chính phủ hướng dẫn và UBND tỉnh triển khai thực hiện.
ĐBQH Cầm Hà Chung phát biểu thảo luận
Đại biểu Cầm Hà Chung cũng nhấn mạnh, Bộ Tài chính, Bộ Nội vụ và Bộ Giáo dục và Đào tạo cần thống nhất cơ chế. Theo đó, các tỉnh phải nhận cân đối ngân sách cần được bảo đảm khung biên chế tối thiểu, bảo đảm nguồn lực cho hoạt động giáo dục; những tỉnh có điều kiện có thể bổ sung thêm biên chế sự nghiệp. Đồng thời, các vấn đề liên quan đến tự chủ giáo dục tư thục nên thuộc quản lý, điều hành của địa phương.
Cần rà soát, sử dụng hiệu quả hệ thống kho dự trữ quốc gia
Góp ý kiến về Dự án Luật Dự trữ quốc gia (sửa đổi) trong đó có quy định về thời gian bảo quản hàng hóa dự trữ quốc gia, Đại biểu Trần Văn Tiến (Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Thọ) cho rằng quy định tại Mục 3, Chương III mới nêu nguyên tắc bảo quản nhưng chưa làm rõ yêu cầu, trách nhiệm bảo quản và trách nhiệm trong quản lý dự trữ quốc gia. Đặc biệt, dự thảo chưa quy định thời gian bảo quản tối đa cho từng loại hàng hóa. Việc kéo dài thời gian vượt quá giới hạn cho phép sẽ khiến hàng hóa giảm chất lượng. Để bảo đảm chất lượng hàng dự trữ quốc gia, đại biểu đề nghị cần quy định cụ thể thời gian bảo quản tối đa đối với từng loại hàng hóa, hoặc giao Chính phủ hướng dẫn chi tiết nội dung này nhằm tránh tình trạng hàng hóa bị xuống cấp.
ĐBQH Trần Văn Tiến phát biểu thảo luận
Về hệ thống kho dự trữ quốc gia (Điều 28), đại biểu cho rằng dù dự thảo đã đề cập nội dung quy hoạch và đầu tư xây dựng kho dự trữ, nhưng thực tế tại nhiều địa phương cho thấy số lượng kho hiện có quá lớn, nhiều kho không được sử dụng, bị bỏ hoang, dẫn đến tài sản xuống cấp và lãng phí quỹ đất. Tại tỉnh Phú Thọ, đại biểu ghi nhận có hàng chục kho dự trữ không sử dụng, thậm chí cho thuê hoặc bỏ không. Đại biểu đề nghị Bộ Tài chính và Chính phủ cần rà soát tổng thể hệ thống kho dự trữ quốc gia, xác định nhu cầu thực tế, bảo đảm sử dụng hiệu quả tài sản và đất đai, tránh để tình trạng kho bỏ hoang, xuống cấp và không khai thác được nguồn lực tài chính từ đất như hiện nay.
Liên quan đến giải thích từ ngữ tại Điều 3, Đại biểu Vũ Tuấn Anh (Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Thọ) đề nghị cần rà soát kỹ vì dự thảo hiện đang đưa ra hai khái niệm: dự trữ quốc gia và dự trữ chiến lược. Theo đại biểu, cách sử dụng thuật ngữ như hiện nay dễ gây hiểu nhầm, bởi “dự trữ quốc gia” đang bao hàm cả hai nội dung, trong khi luật lại quy định riêng về hàng dự trữ quốc gia và hàng dự trữ chiến lược. Để bảo đảm rõ ràng và thuận lợi trong áp dụng thực tiễn, đại biểu đề nghị sử dụng cụm từ phân biệt rõ ràng hơn, tránh để hiểu rằng hàng dự trữ quốc gia là một bộ phận của hàng dự trữ chiến lược. Vì vậy, phần khái niệm trong dự thảo cần được điều chỉnh theo hướng tách bạch, rành mạch.
ĐBQH Vũ Tuấn Anh phát biểu thảo luận
Liên quan đến chế độ, chính sách đối với người làm công tác dự trữ quốc gia, đại biểu cho rằng, quy định tại khoản 2 Điều 12 về việc hưởng phụ cấp thâm niên và phụ cấp ưu đãi do Chính phủ quy định là chưa thật sự phù hợp. Theo đại biểu, các chính sách về tiền lương và thu nhập cần được quy định thống nhất trong hệ thống pháp luật, tránh việc xây dựng một cơ chế ưu đãi riêng cho lực lượng làm công tác dự trữ quốc gia trong luật này. Đại biểu đề nghị thực hiện thống nhất chính sách tiền lương, bảo đảm sự đồng bộ và tránh chồng chéo trong quy định về chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức.
Bùi Hiển
Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh