Ứng dụng các công nghệ chống hàng giả trên nền tảng số, có khả năng nhận diện, xác thực hàng thật, giả nhanh, truy xuất nguồn gốc và minh bạch thông tin sẽ giúp doanh nghiệp bảo vệ thương hiệu. Nội dung trên được nêu ra tại hội thảo "Chuyển đổi số trong lĩnh vực phòng, chống hàng giả và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ" do Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ), Công ty Cổ phần Phát triển khoa học công nghệ Vi Na (Vina CHG) tổ chức ngày 12/11, tại Thành phố Hồ Chí Minh.
Tiến sỹ Trần Quý, Viện trưởng Viện Phát triển Kinh tế số Việt Nam, báo cáo tại Hội thảo. Ảnh: Tiến Lực - TTXVN
Tiến sỹ Trần Quý, Viện trưởng Viện Phát triển Kinh tế số Việt Nam thông tin, có 3 loại doanh nghiệp bị tác động mạnh mẽ nhất do hàng giả là các nhãn hàng, nhà bán lẻ và nền tảng thương mại điện tử. Hàng giả làm mất niềm tin của người tiêu dùng, mất uy tín thương hiệu, ảnh hưởng tới doanh thu và thị phần. Hàng giả, hàng kém chất lượng chủ yếu trà trộn vào chuỗi cung ứng tại các điểm "chuyển giao" vận tải như cửa khẩu, cảng biển, giữa hai nhà phân phối bằng cách khai thác vấn đề của vận đơn (BOL).
Ông Trần Quý cho rằng, vận đơn vật lý (hợp đồng giấy) ngày càng tỏ ra kém hiệu quả khi dễ dàng sao chép và không an toàn. Do đó, vận đơn thông minh (Smart BOL) sẽ an toàn hơn vì không thể sao chép, sửa đổi, dễ dàng chia sẻ, liên thông trong chuỗi cung ứng; tích hợp với các hệ thống thông tin và IoT để tự động cập nhật dữ liệu… Điều này sẽ nâng cao hiệu quả chuỗi cung ứng, kiểm soát nguồn gốc hàng hóa dễ dàng.
Theo số liệu của Bộ Công Thương, tổng bán lẻ hàng hóa trên môi trường mạng của Việt Nam năm 2021 đạt gần 13,7 tỉ USD, năm 2022 là trên 16 tỉ USD, năm 2023 là 20,5 tỷ USD và các năm tiếp theo dự kiến tăng từ 20% - 25% mỗi năm, kéo theo dịch vụ hậu cần, chuyển phát... phát triển mạnh. Từ đây nhiều công ty chuyển phát lớn có doanh thu chiếm tới 90-95%.
Các chuyên gia đánh giá, bên cạnh sự phát triển vượt bậc của thương mại điện tử ở Việt Nam thì tình trạng hàng giả, kém chất lượng, hàng nhập lậu, không rõ nguồn gốc được rao bán nhiều trên mạng internet, nền tảng giao dịch trực tuyến là vấn đề nhức nhối, ảnh hưởng đến quyền lợi người tiêu dùng, môi trường đầu tư kinh doanh, gây thất thu ngân sách...
Chính phủ đã ban hành Quyết định số 319/QĐ-TTg ngày 29/3/2023 phê duyệt Đề án về chống hàng giả và bảo vệ người tiêu dùng trong thương mại điện tử đến năm 2025. Cùng với sự nỗ lực của cơ quan chức năng, theo các chuyên gia, doanh nghiệp cần có chiến lược bảo vệ thương hiệu như ứng dụng chuyển đổi số trong công tác chống hàng giả, bởi đây vẫn là xu hướng tất yếu có tính hiệu quả cao và tiết kiệm chi phí trong chuỗi cung ứng.
Doanh nghiệp hướng dẫn cách nhận biết hàng thật. Ảnh: Tiến Lực - TTXVN
Tổng Giám đốc Vina CHG Nguyễn Viết Hồng cho biết, chuyển đổi số trong lĩnh vực này không thể thực hiện đơn lẻ mà đòi hỏi sự đầu tư bài bản vào các công nghệ tiên tiến, phối hợp đồng bộ giữa các bên liên quan. Doanh nghiệp cần chú trọng ứng dụng các công nghệ chống giả trên nền tảng số, có khả năng nhận diện, xác thực hàng thật, giả nhanh, độ bảo mật cao, truy xuất nguồn gốc và minh bạch thông tin. Việc này cũng hỗ trợ doanh nghiệp quản trị hàng hóa, quản lý kho, kênh phân phối, định danh, theo dõi và truy vết đường đi sản phẩm.
Theo ông Lê Thành Đại, Chủ tịch Hiệp hội Yến sào Việt Nam, tình hình quản lý và kinh doanh hàng hóa trên thị trường, đặc biệt là trên sàn thương mại điện tử, mạng xã hội còn nhiều hạn chế, gây ra những hệ lụy rất lớn đến niềm tin, quyền lợi người tiêu dùng, gây rối loạn thị trường, thiệt hại đến lợi ích của doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh chân chính.
Dẫn chứng từ yến sào, ông Đại cho biết, do là loại thực phẩm cao cấp, giá trị cao, lợi nhuận lớn nên trên thị trường và sàn thương mại điện tử có nhiều hình thức kinh doanh không lành mạnh, nhái nhãn hiệu, sản xuất yến giả, kém chất lượng, không rõ nguồn gốc… Điều này gây hỗn loạn thị trường và sụt giảm niềm tin của người dân đối với sản phẩm, dẫn đến giảm sức mua và nguy cơ bị người tiêu dùng "tẩy chay". Hiệp hội đã có nhiều văn bản kiến nghị cơ quan chức năng, đồng thời tìm giải pháp công nghệ để phòng, chống hàng giả, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ cho các doanh nghiệp.
Tại hội thảo, Hiệp hội Yến sào Việt Nam và Công ty Vina CHG đã ký kết "Chương trình hợp tác trong phòng, chống hàng giả và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ". Đây là bước tiến chiến lược, hướng tới hợp tác bền vững trong bảo vệ ngành yến sào Việt Nam, mang lại lợi ích thiết thực cho các hội viên và quyền lợi của người tiêu dùng.
Tiến Lực