Doanh nghiệp vận tải biển: Kẻ lãi lớn, người lỗ nặng vì cơ cấu đội tàu

2 ngày trướcBài gốc

Tàu HAIAN ALFA được Hải An đưa vào khai thác từ cuối năm 2023.

Ngành vận tải biển phân hóa mạnh

Nửa đầu năm 2025, Công ty CP Vận tải và xếp dỡ Hải An ghi nhận kết quả kinh doanh vô cùng ấn tượng, với lợi nhuận sau thuế ước đạt 550 tỷ đồng, cao gấp 3 lần so với cùng kỳ 2024.

Với kết quả này, Hải An hoàn thành hơn 63% kế hoạch lợi nhuận chỉ sau nửa chặng đường năm 2025.

Theo ban lãnh đạo Hải An, công ty ghi nhận doanh thu và lợi nhuận tăng mạnh do mở rộng quy mô khai thác, bao gồm việc bổ sung đội tàu mở thêm các chặng nội địa và quốc tế. Giá cước vận tải bình quân tăng trung bình khoảng 6,5% so với năm ngoái cũng là yếu tố hỗ trợ biên lợi nhuận của công ty.

Một yếu tố quan trọng giúp Hải An ghi nhận kết quả kinh doanh tích cực là toàn bộ 17 tàu của công ty đều là tàu container - đội tàu hưởng lợi chính từ xu hướng tăng cường tích trữ hàng hóa trước thềm thuế đối ứng.

Trong khi đó, những doanh nghiệp vận tải biển khác lại không có được lợi thế này. Công ty CP Vận tải biển Vinaship công bố kết quả kinh doanh quý II/2025 với lợi nhuận sau thuế vỏn vẹn 240 triệu đồng, giảm hơn 99% so với cùng kỳ năm ngoái, dù doanh thu đạt 192,5 tỷ đồng, tăng 12,7%.

Lũy kế nửa đầu năm, Vinaship đạt lợi nhuận sau thuế khoảng 330 triệu đồng, giảm 98,8% so với cùng kỳ năm 2024.

Công ty CP Vận tải biển Việt Nam (Vosco) cũng ghi nhận kết quả ảm đạm, với doanh thu quý II/2025 đạt gần 836 tỷ đồng, giảm hơn 55%, lợi nhuận sau thuế đạt gần 10,3 tỷ đồng, giảm 96,4% so với cùng kỳ. Lũy kế nửa đầu năm 2025, Vosco lỗ hơn 43 tỷ đồng.

Kết quả kinh doanh của hai đơn vị ngành vận tải biển thuộc Tổng công ty Hàng hải Việt Nam (VIMC) đi ngược với nhận định tương đối tích cực về triển vọng ngành vận tải biển nửa đầu năm 2025, khi các doanh nghiệp Mỹ có xu hướng tăng cường nhập khẩu để tích trữ hàng hóa trước thềm áp dụng thuế đối ứng.

Nguyên nhân nằm ở cấu trúc đội tàu khi chỉ hai trong số 17 tàu đang khai thác của Vosco là tàu container. Còn đối với Vinaship, công ty sở hữu 1 tàu hàng khô, 4 tàu hàng rời và không có tàu container nào.

Tàu hàng khô, tàu hàng rời và tàu hóa chất được sử dụng để chở nông sản, nguyên liệu thô và nhiên liệu. Tàu container thường được sử dụng để vận chuyển hàng hóa thành phẩm được đóng riêng thành từng container. Việc thiếu vắng tàu container trong đội tàu khiến Vinaship và Vosco không tranh thủ được cơ hội, kết quả kinh doanh kém tích cực.

Kế hoạch mở rộng mạnh mẽ

Theo SSI, sản lượng và giá cước container sẽ giảm dần về giai đoạn cuối năm do cao điểm rời từ quý III như truyền thống sang quý II, còn quý IV luôn là giai đoạn thấp điểm trong năm.

Tuy nhiên, mức giảm sản lượng chỉ rơi vào khoảng 4 – 5%, không ảnh hưởng đáng kể đến tiềm năng hoàn thành mục tiêu doanh thu và lợi nhuận của Hải An. Đây là yếu tố thuận lợi để doanh nghiệp sở hữu đội tàu lớn nhất Việt Nam tiếp tục thực hiện kế hoạch mở rộng sản lượng và dịch vụ đầy tham vọng.

Động thái mới nhất, HĐQT Hải An đã phê duyệt kế hoạch đóng mới 2 tàu container tại Trung Quốc, tài trọng 2.300 Teus/tàu, với tổng quy mô vốn lên đến 92 triệu USD, tương ứng với khoảng 2.400 tỷ đồng.

Hai tàu container này có tải trọng lớn hơn 17 tàu công ty đang sở hữu, qua đó phục vụ mục tiêu khai thác các chuyến hải trình dài.

Ngược lại, giá cước vận tải dầu có triển vọng phục hồi nhờ căng thẳng địa chính trị leo thang và chuỗi cung ứng có nguy cơ gián đoạn. Đây có thể là cơ hội để Vosco tiến nhanh hơn tới mục tiêu lợi nhuận khi đã bổ sung thêm hai tàu dầu cũ, nâng đội tàu dầu của công ty lên 7 chiếc.

2025 cũng là năm Vosco triển khai kế hoạch mở rộng đội tàu lớn nhất trong lịch sử. Bên cạnh 2 tàu dầu và 2 tàu hàng khô cũ đã nhận bàn giao, công ty sẽ đầu tư thêm một số tàu dầu, tàu hàng khô và tàu container, bên cạnh thanh lý một số tàu cao tuổi.

Trong khi đó, như nhận định của nhiều doanh nghiệp tàu đầu năm, thị trường tàu hàng khô và hàng rời sẽ tiếp tục khó khăn trong cả năm 2025. Theo S&P Global, tàu hàng khô cỡ lớn sẽ chịu áp lực lớn nhất do phụ thuộc vào các mặt hàng chịu ảnh hưởng lớn từ các xung đột thương mại.

Do đó, Vinaship vẫn đối diện với áp lực lớn trong nửa cuối năm 2025. Cộng với việc chỉ hoàn thành 0,4% kế hoạch năm trong nửa đầu 2025, Vinaship có nguy cơ rất lớn không thể đạt được mục tiêu lợi nhuận.

Tuy nhiên, công ty đang trong giai đoạn đổi mới đội tàu để nâng cao năng lực cạnh tranh dài hạn, trong bối cảnh tuổi của đội tàu cũ khá cao, trung bình 21,5 tuổi.. Hiện tại, Vinaship có kế hoạch thanh lý tàu Vinaship Sea được đóng từ năm 1998 và bổ sung thêm hai tàu hàng khô đã qua sử dụng trong năm nay.

Phạm Sơn

Nguồn Nhà Quản Trị : https://theleader.vn/doanh-nghiep-van-tai-bien-ke-lai-lon-nguoi-lo-nang-vi-co-cau-doi-tau-d41391.html