Độc đáo lễ cúng tổ tiên của người Lô Lô ở Lũng Cú

3 giờ trướcBài gốc

Lễ cúng tổ tiên của người Lô Lô được tổ chức góp phần bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống gắn với du lịch tại xã Lũng Cú

Lễ cúng tổ tiên của người Lô Lô đen là nghi lễ cổ truyền từ lâu đời của dân tộc Lô Lô xã Lũng Cú, thường được tổ chức thường niên vào ngày 14.7 âm lịch hằng năm, mang tính giáo dục cộng đồng hướng về nguồn cội, biết ơn tổ tiên, tạo sự cố kết cộng đồng gia đình, dòng họ, làng bản.

Theo truyền thống, mỗi gia đình người Lô Lô đều có bàn thờ tổ tiên, nhưng lễ cúng tổ chung đầu tiên của dòng họ chỉ được tổ chức tại gia đình trưởng họ. Trưởng họ là người đứng ra trải nghiệm lễ hội, các gia đình trong dòng họ đóng góp theo khả năng. Lễ cúng tổ tiên của người Lô Lô ở bản Lô Lô Chải được tổ chức chung trong cộng đồng để người dân cả bản cùng hướng về tổ tiên và vui chung ngày lễ.

Đánh trống đồng và nhảy lễ tại Lễ cúng tổ tiên của người Lô Lô đen xã Lũng Cú

Lễ cúng tổ tiên của người Lô Lô có ba nghi lễ chính là lễ hiến tế, lễ tưởng nhớ và lễ đưa tiễn. Trước ngày lễ, người trưởng trong dòng tộc cần chuẩn bị món lễ gồm 1 con gà, 3 chén rượu, xôi, hoa tươi, trái cây, tiền vàng. Trước đây lễ cúng tổ tiên bắt buộc phải có các lễ vật: 1 con bò, 1 con lợn, 1 con gà, xôi, rượu, tiền vàng, đèn dầu, đôi trống đồng. Họ quan niệm rằng, tổ tiên là những người thuộc các thế hệ trước, đã sinh ra mình và chia thành hai hệ: tổ tiên gần (dùy khế) gồm các ông tổ 3 đến 4 đời, và tổ tiên xa (pờ xi) là những ông tổ từ đời thứ 5 hoặc thứ 6 trở đi.

Năm 2012, với những giá trị tiêu biểu, Lễ cúng tổ tiên của người Lô Lô xã Lũng Cú đã được Bộ VHTTDL công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Hằng năm, chính quyền và người dân bản Lô Lô Chải tổ chức Lễ cúng tổ tiên người Lô Lô trong cộng đồng nhằm phát huy giá trị văn hóa, nâng cao giá trị tinh thần cho cho cộng đồng người dân tộc Lô Lô xã Lũng Cú nói riêng và cộng đồng các dân tộc trên địa bàn nói chung.

Năm nay, Lễ cúng tổ tiên của người Lô Lô xã lũng cú với chủ đề “Di sản - nơi tìm về nguồn cội” gồm phần lễ và hội. Phần lễ với những thực hành mang ý nghĩa tâm linh độc đáo của người Lô Lô như “ma cỏ”, “nhảy lễ”, đánh trống đồng…Nét độc đáo nhất trong lễ cúng tổ tiên của người Lô Lô là đoàn người nhảy múa trong hình dạng “Ma cỏ”, với những bộ trang phục được làm từ cỏ “su choeo”, một loại thực vật ở vùng núi. Phần hội được tổ chức với nhiều hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao và các trò chơi dân gian độc đáo của đồng bào các dân tộc xã Lũng Cú.

Phụ nữ Lô Lô trong trang phục truyền thống

Lễ hội là dịp để du khách trong và ngoài nước đến khám phá, tìm hiểu và trải nghiệm những nét văn hóa đặc sắc của đồng bào vùng Lô Lô trên Cao nguyên đá Đồng Văn.

Đến với lễ hội, người dân, du khách được tham gia trải nghiệm các hoạt động: Trình diễn các công đoạn tinh xảo về tri thức dân gian nghề thủ công truyền thống “Nghệ thuật trang trí trên trang phụ của người Lô Lô Đen” đã được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia; Truyền dạy các nghi lễ truyền thống của người dân tộc Lô Lô theo đúng nguyên mẫu cho thế hệ con em người dân tộc Lô Lô Đen, xã Lũng Cú nhằm khắc phục tình trạng bị mai một về ngôn ngữ, nghi thức, nghi lễ do quá trình giao thoa, tiếp biến văn hóa giữa các dân tộc, nhất là đối với những đối tượng là học sinh, sinh viên, người lao động xa quê hương lâu ngày. Cùng với đó, du khách có dịp tìm hiểu, trải nghiệm thực tế, giao lưu văn nghệ dân gian truyền thống, các trò chơi dân gian và đốt lửa trại tại sân nhà văn hóa thôn.

Trò chơi đẩy gậy, một nét đặc sắc trong văn hóa của đồng bào các dân tộc xã Lũng Cú

Đây cũng là dịp quảng bá, giới thiệu những nét văn hóa truyền thống và phong tục tập quán của đồng bào dân tộc Lô Lô đến du khách trong và ngoài nước, từ đó cụ thể hóa việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống gắn với du lịch tại địa phương.

QUỲNH VY

Nguồn Văn hóa : http://baovanhoa.vn/dan-toc-ton-giao/doc-dao-le-cung-to-tien-cua-nguoi-lo-lo-o-lung-cu-167937.html