1. Vì sao dễ đồng nhiễm HIV/lao?
Nội dung
1. Vì sao dễ đồng nhiễm HIV/lao?
2. Điều trị đồng nhiễm HIV/lao ở đâu?
3. Lưu ý quan trọng trong điều trị đồng nhiễm HIV/lao
Đồng nhiễm HIV/lao là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng trên toàn cầu. Theo PGS.TS.Trịnh Thị Ngọc – nguyên Chủ nhiệm khoa Truyền nhiễm, BV Bạch Mai, một số lý do chính giải thích vì sao người có HIV lại dễ bị nhiễm lao bao gồm:
- Suy giảm hệ miễn dịch: Virus HIV tấn công và phá hủy các tế bào miễn dịch quan trọng, đặc biệt là tế bào lympho T CD4+. Các tế bào này đóng vai trò chủ chốt trong việc kiểm soát và chống lại vi khuẩn lao (Mycobacterium tuberculosis). Khi số lượng tế bào T CD4+ giảm, hệ miễn dịch của người nhiễm HIV trở nên suy yếu nghiêm trọng, không còn đủ khả năng để:
+ Ngăn chặn vi khuẩn lao tiềm ẩn: Rất nhiều người trên thế giới đã bị nhiễm vi khuẩn lao nhưng không phát bệnh (giai đoạn lao tiềm ẩn). Ở người khỏe mạnh, hệ miễn dịch sẽ "nhốt" vi khuẩn này lại và giữ chúng ở trạng thái không hoạt động. Tuy nhiên, khi hệ miễn dịch bị HIV làm suy yếu, vi khuẩn lao tiềm ẩn có cơ hội thoát ra và phát triển thành bệnh lao hoạt động.
Khi điều trị đồng nhiễm HIV/lao tại một cơ sở sẽ mang lại nhiều lợi ích cho người bệnh...
+ Chống lại vi khuẩn lao mới xâm nhập: Khi cơ thể không có hàng rào miễn dịch vững chắc, vi khuẩn lao mới xâm nhập sẽ dễ dàng lây nhiễm và gây bệnh.
- Mối quan hệ lao và HIV là một "vòng xoắn bệnh lý", tương tác tiêu cực:
+ HIV làm suy yếu hệ miễn dịch, tạo điều kiện cho vi khuẩn lao phát triển. Ngược lại, khi vi khuẩn lao nhân lên, chúng kích hoạt hệ miễn dịch và giải phóng các chất hóa học trung gian. Các chất này lại kích thích virus HIV nhân lên nhanh hơn, đẩy nhanh quá trình suy giảm miễn dịch và làm bệnh HIV tiến triển nặng hơn, dẫn đến AIDS.
+ Lao là bệnh nhiễm trùng cơ hội phổ biến: Do tác động của HIV lên hệ miễn dịch, người bệnh dễ mắc các bệnh gọi là "nhiễm trùng cơ hội", tức là những bệnh thường không gây hại ở người khỏe mạnh. Lao là một trong những bệnh nhiễm trùng cơ hội phổ biến và nguy hiểm nhất ở người nhiễm HIV, thậm chí là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu.
Vì những lý do trên, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo rằng tất cả những người nhiễm HIV nên được sàng lọc lao và ngược lại, tất cả bệnh nhân lao cũng nên được xét nghiệm HIV để có phác đồ điều trị phù hợp và kịp thời. Việc điều trị sớm bằng thuốc kháng virus ARV sẽ giúp phục hồi hệ miễn dịch, từ đó giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh lao và tỷ lệ tử vong.
2. Điều trị đồng nhiễm HIV/lao ở đâu?
Dưới đây là một số địa điểm và thông tin liên quan đến điều trị đồng nhiễm HIV/lao người bệnh có thể tham khảo:
Bệnh viện Nhân Ái (Thành phố Hồ Chí Minh): Bệnh viện này cung cấp dịch vụ chăm sóc và điều trị toàn diện, miễn phí cho bệnh nhân HIV/AIDS, lao kháng thuốc và các vấn đề sức khỏe tâm thần liên quan đến HIV.
Các trung tâm kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh/thành phố: Các trung tâm này thường có vai trò trong việc phòng chống lao và HIV. Bao gồm tư vấn, sàng lọc và giới thiệu bệnh nhân đến các cơ sở điều trị phù hợp.
Các bệnh viện phổi: Các bệnh viện chuyên khoa lao như Bệnh viện phổi Trung ương là nơi điều trị các bệnh lý về lao, bao gồm cả lao ở người nhiễm HIV.
Các bệnh viện đa khoa: Nhiều bệnh viện đa khoa lớn trên cả nước có khoa hoặc phòng khám chuyên khoa về bệnh truyền nhiễm, HIV/AIDS và lao như BV Bạch Mai có khả năng tiếp nhận và điều trị cho người bệnh đồng nhiễm HIV/lao.
Các chương trình hỗ trợ: Ngoài ra, có các chương trình và dự án phối hợp giữa các cơ quan y tế công và tư, các tổ chức phi chính phủ để hỗ trợ chẩn đoán và điều trị lao cho người nhiễm HIV.
Người nhiễm HIV có nguy cơ cao mắc lao. Do đó, việc sàng lọc lao định kỳ và phát hiện sớm là rất quan trọng.
3. Lưu ý quan trọng trong điều trị đồng nhiễm HIV/lao
- Phát hiện sớm và sàng lọc: Người nhiễm HIV có nguy cơ cao mắc lao, do đó, việc sàng lọc lao định kỳ và phát hiện sớm là rất quan trọng.
- Điều trị phối hợp: Điều trị lao đồng nhiễm HIV đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa thuốc điều trị lao và thuốc kháng ARV (điều trị HIV). Việc này cần được thực hiện dưới sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ chuyên khoa do có thể có tương tác thuốc và tác dụng phụ.
- Tư vấn: Quá trình tư vấn cho bệnh nhân về tình trạng bệnh, phác đồ điều trị và các biện pháp phòng ngừa là một phần không thể thiếu.
Để biết thông tin chính xác và cụ thể nhất về địa điểm điều trị tại địa phương, người bệnh nên liên hệ trực tiếp với các cơ sở y tế gần nhất, các Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật tỉnh/thành phố hoặc đường dây nóng tư vấn về HIV/AIDS và lao.
Nguyễn Hà