Thượng viện Mỹ nơi Đảng Cộng hòa chiếm đa số hôm 27/6 đã bác bỏ một nỗ lực do Đảng Dân chủ dẫn đầu nhằm ngăn chặn Tổng thống Donald Trump thực hiện các hành động quân sự trong tương lai chống lại Iran mà không được Quốc hội cho phép.
Động thái này diễn ra vài giờ sau khi ông chủ Nhà Trắng cho biết ông sẽ cân nhắc thêm các cuộc ném bom, và chưa đầy một tuần sau khi Tổng thống Mỹ chỉ đạo các cuộc tấn công nhằm vào năng lực hạt nhân của quốc gia Trung Đông.
Kết quả cuộc bỏ phiếu tại Thượng viện Mỹ là 53-47, chống lại một nghị quyết về quyền hạn chiến tranh đòi hỏi sự chấp thuận của quốc hội để có thêm các hành động chống lại Iran.
Các Thượng nghị sĩ đã bỏ phiếu với tỉ lệ 47 ủng hộ và 53 bác bỏ nghị quyết về quyền hạn chiến tranh. Cần ít nhất 51 lá phiếu ủng hộ để nghị quyết được thông qua.
Những người phản đối nghị quyết cho biết, cuộc tấn công vào Iran là một hoạt động đơn lẻ, có giới hạn trong phạm vi quyền hạn củaTổng thống Trump với tư cách là Tổng tư lệnh, chứ không phải là sự khởi đầu của các cuộc chiến kéo dài.
Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: Politico
Nghị quyết này do Thượng nghị sĩ Tim Kaine soạn thảo. Nhà lập pháp Đảng Dân chủ đã cố gắng trong nhiều năm để giành lại quyền tuyên chiến của Quốc hội từ cả Tổng thống Cộng hòa và Dân chủ.
Ông Kaine cho biết nỗ lực mới nhất của ông nhấn mạnh rằng Hiến pháp Mỹ trao cho Quốc hội, chứ không phải Tổng thống, quyền lực duy nhất để tuyên chiến và yêu cầu bất kỳ hành động thù địch nào với Iran phải được ủy quyền rõ ràng bằng một tuyên bố chiến tranh hoặc ủy quyền cụ thể để sử dụng vũ lực quân sự.
Cuộc bỏ phiếu diễn ra sau nhiều ngày Đảng Dân chủ phàn nàn về vấn đề Iran. Lãnh đạo phe thiểu số tại Thượng viện Chuck Schumer nói với các phóng viên rằng các viên chức chính quyền đã gọi điện để thông báo trước với ông rằng các cuộc không kích đang diễn ra, nhưng từ chối cho ông biết địa điểm hoặc tiết lộ bất kỳ thông tin nào khác.
Các nhà lập pháp đã thúc đẩy việc cung cấp thêm thông tin về các cuộc không kích của Mỹ vào Iran cuối tuần qua và số phận của kho dự trữ uranium làm giàu của Tehran.
Hôm 27/6, ông Trump đã chỉ trích gay gắt Lãnh tụ tối cao của Iran, Ali Khamenei, hủy bỏ kế hoạch dỡ bỏ lệnh trừng phạt đối với Iran, và cảnh báo ông sẽ cân nhắc ném bom Iran một lần nữa nếu Tehran làm giàu uranium ở mức đáng lo ngại.
Nhà lãnh đạo Mỹ đã phản ứng lại những phát biểu đầu tiên của ông Khamenei sau cuộc xung đột kéo dài 12 ngày với Israel và kết thúc sau khi Mỹ tiến hành các cuộc không kích nhằm vào các địa điểm hạt nhân của Iran.
Các thành viên trong nhóm cố vấn an ninh quốc gia của ông Trump hôm 26/6 và 27/6 đã có các cuộc họp kín để báo cáo Thượng viện và Hạ viện về các cuộc không kích. Nhiều nhà lập pháp Đảng Dân chủ đã rời khỏi cuộc họp và nói rằng họ không tin rằng các cơ sở hạt nhân của Iran đã bị "xóa sổ", như ông Trump đã tuyên bố ngay sau cuộc không kích.
Ông Trump đã bác bỏ bất kỳ gợi ý nào cho rằng thiệt hại đối với chương trình hạt nhân của Iran không nghiêm trọng như ông đã nói. Iran cho biết, nghiên cứu hạt nhân của họ là để sản xuất năng lượng cho mục đích dân sự.
Minh Đức (Theo The Hill, Reuters)