Ngân hàng Nhà nước vừa nâng tỷ giá trung tâm lên thêm 2 đồng, đạt đỉnh lịch sử 24.290 VND/USD. Với biên độ dao động 5%, tỷ giá USD tại các ngân hàng thương mại hiện dao động từ 23.076 đến 25.504 VND/USD.
Trên thị trường tự do, tỷ giá USD cũng đồng loạt tăng ở cả hai chiều. Tại Hà Nội, giá mua vào - bán ra của đồng USD lần lượt là 25.538 - 25.638 VND/USD, tăng tương ứng 47 đồng và 27 đồng so với ngày trước đó.
Tỷ giá USD trên thị trường chính thức tiếp tục ở mức cao kỷ lục khi chỉ số Dollar Index (DXY) chạm ngưỡng 106,5 điểm vào sáng nay, cao nhất kể từ tháng 11/2023, góp phần duy trì đà tăng của đồng USD.
Nguyên nhân khiến tỷ giá tiếp tục "nóng" chính là việc ông Donald Trump tái đắc cử Tổng thống Mỹ. Tuần qua, đồng USD đã tăng mạnh do kỳ vọng vào các chính sách thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của ông Trump, tạo nên áp lực lớn lên tỷ giá ngoại tệ toàn cầu.
Đồng USD còn tiếp tục tăng?
Hiện việc chuyển giao đang được diễn ra, và vẫn chưa có bất kỳ một chính sách mới cụ thể nào dưới chính quyền ông Donald Trump. Tuy nhiên, phần lớn các chuyên gia kinh tế cho rằng, nhiều khả năng những thay đổi mới sắp tới chắc chắn sẽ thúc đẩy giá trị của đồng USD.
Một trong những chính sách nổi bật của ông Trump là giảm thuế doanh nghiệp và cá nhân, đặc biệt là Đạo luật Cải cách Thuế năm 2017 đã thúc đẩy dòng vốn đầu tư vào Mỹ, làm tăng nhu cầu đối với USD.
Cùng với đó, ông Trump sẽ đẩy mạnh chi tiêu vào cơ sở hạ tầng và quốc phòng, tạo thêm động lực cho nền kinh tế Mỹ, tăng lợi suất tài sản định giá bằng USD và khiến USD mạnh lên.
Giá USD được dự báo tiếp tục tăng cao trong ngắn hạn. Ảnh: AARP.
Theo Jeremy Siegel, giáo sư tài chính tại Đại học Wharton, các chính sách như cắt giảm thuế doanh nghiệp, giảm bớt quy định tài chính, và chi tiêu vào cơ sở hạ tầng có thể hỗ trợ mạnh mẽ cho thị trường tài chính và USD. Ông Siegel cho rằng việc cắt giảm thuế có thể tăng lợi nhuận cho doanh nghiệp và tạo lực đẩy cho thị trường, dẫn đến nhu cầu cao hơn đối với USD từ các nhà đầu tư quốc tế khi họ tìm kiếm cơ hội đầu tư ở Mỹ.
Ngoài ra, chiến lược của ông Trump về tăng thuế nhập khẩu và hạn chế thương mại cũng được xem là yếu tố làm tăng giá trị USD. Gil Fortgang, nhà phân tích tại T. Rowe Price, cho rằng các biện pháp bảo hộ như thuế quan cao có thể gây ra các cú sốc giá cả và làm tăng chi phí hàng nhập khẩu, thúc đẩy một làn sóng đầu tư vào sản xuất trong nước và tăng nhu cầu đồng USD.
Đáng chú ý, một cách gián tiếp, chính quyền ông Trump từng áp lực các quốc gia có thặng dư thương mại lớn với Mỹ (như Trung Quốc, Nhật Bản) phải nâng giá trị đồng tiền của họ.
Điều này giúp USD mạnh hơn một cách tương đối, bởi việc tăng giá đồng tiền của các nước khác có thể làm tăng giá trị đồng USD theo so sánh tương quan.
Các chính sách mới của ông Trump liên quan đến giảm nhập cư và hạn chế visa lao động cũng có thể làm tăng chi phí lao động trong nước. Mặc dù điều này có thể gây áp lực lạm phát trong nước, nhưng cũng có khả năng khiến Fed tăng lãi suất để kiểm soát lạm phát, gián tiếp làm USD mạnh lên nhờ lợi tức hấp dẫn hơn.
Biến số đến từ nợ công
Các chuyên gia từ Viện Tài chính Quốc tế (IIF) tại Washington nhận định rằng kế hoạch cắt giảm thuế mà không có các biện pháp tương ứng nhằm giảm chi tiêu của Tổng thống Donald Trump có thể khiến nợ công của Mỹ tăng từ khoảng 100% GDP hiện tại lên hơn 135% trong thập kỷ tới.
Hiện tại, nợ công Mỹ đã chạm gần 36 nghìn tỷ USD và có thể vượt 150% GDP nếu các khoản cắt giảm thuế của ông Trump gây thêm áp lực tài chính cho ngân sách.
Kế hoạch kinh tế của ông Trump bao gồm việc miễn thuế cho thu nhập từ làm thêm giờ và tiền boa, nhằm thúc đẩy chi tiêu của người dân nhưng cũng dễ gây ra lạm phát.
Để tạo thêm nguồn thu cho ngân sách, ông Trump có ý định tăng thuế nhập khẩu, hy vọng sẽ kích thích sản xuất trong nước. Tuy nhiên, chính sách này có thể làm giá hàng nhập khẩu tăng, dẫn đến lạm phát.
Đồng hồ nợ công của Mỹ. Ảnh: The New York Times.
Các chuyên gia cho rằng, nợ công có thể điểm yếu và cản trở nhiều chính sách mới của ông Trump. Về bản chất, khi nợ công tăng cao, Chính phủ Mỹ thường phải vay thêm từ thị trường hoặc in thêm tiền. Việc này có thể dẫn đến tình trạng dư cung USD trên thị trường, làm giảm giá trị đồng tiền này do lạm phát tiềm ẩn.
Ngoài ra, nợ công cao buộc Chính phủ Mỹ phải phát hành nhiều trái phiếu để tài trợ cho chi tiêu công. Nếu các nhà đầu tư đòi hỏi lãi suất cao hơn để bù đắp rủi ro từ nợ công lớn, lãi suất trái phiếu Mỹ sẽ tăng.
Xu hướng này có thể tạo sức hấp dẫn cho USD do lợi tức cao hơn, nhưng cũng tiềm ẩn nguy cơ khiến nền kinh tế Mỹ chậm lại.
Đặc biệt, nợ công lên mức cao còn có thể làm các nhà đầu tư lo ngại về khả năng thanh toán của Mỹ, giảm niềm tin vào đồng USD. Nếu các nhà đầu tư quốc tế đánh giá rằng nợ công Mỹ không bền vững, họ có thể chuyển sang các đồng tiền khác, làm giảm giá trị USD so với các loại tiền tệ khác.
Hướng đi nào cho thị trường vàng?
Kể từ khi ông Donald Trump tái đắc cử, giá vàng đã chứng kiến sự giảm mạnh, chủ yếu do sự tăng trưởng đáng kể của đồng USD và lợi suất trái phiếu Mỹ, được thúc đẩy bởi kỳ vọng vào các chính sách kinh tế của ông Trump.
Cụ thể, sau chiến thắng của ông, giá vàng kỳ hạn đã giảm tới 3% và mất khoảng 5% giá trị so với mức đỉnh gần đây. Sự tăng trưởng mạnh mẽ của đồng USD và lãi suất trái phiếu đã khiến vàng, vốn không mang lại lợi tức, trở nên kém hấp dẫn đối với các nhà đầu tư, đặc biệt trong bối cảnh các tài sản sinh lời như trái phiếu và đồng USD đang hấp dẫn hơn.
Dự báo về giá vàng trong tương lai có nhiều chiều hướng khác nhau. Một số chuyên gia cho rằng nếu các chính sách của ông Trump tiếp tục đẩy mạnh nền kinh tế Mỹ, gia tăng lãi suất và duy trì sức mạnh đồng USD, giá vàng có thể sẽ tiếp tục giảm.
Giá vàng có thể đạt mốc 3.000 USD vào năm 2025. Ảnh: Investopedia.
Đặc biệt, nếu nền kinh tế Mỹ tăng trưởng mạnh mẽ và các tài sản sinh lời tiếp tục thu hút nhà đầu tư, giá vàng sẽ khó có thể duy trì xu hướng tăng. Lý do là vàng không mang lại lợi nhuận như trái phiếu hay cổ phiếu, khiến các nhà đầu tư chuyển vốn sang các kênh này khi lãi suất và đồng USD tăng.
Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng nếu chính sách của ông Trump thúc đẩy lạm phát và gia tăng nợ công, giá vàng có thể phục hồi. Vàng thường được xem là một "nơi trú ẩn an toàn" trong thời kỳ lạm phát cao hoặc bất ổn kinh tế. Nếu nợ công của Mỹ gia tăng do các chính sách của Trump, điều này có thể gây ra sự lo ngại về khả năng duy trì sự ổn định của nền kinh tế, khiến nhà đầu tư quay lại với vàng như một công cụ bảo vệ tài sản khỏi sự mất giá của đồng USD.
Ngoài ra, một yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến giá vàng là quyết định của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đối với lãi suất. Nếu Fed quyết định không tăng lãi suất như dự báo, hoặc thậm chí cắt giảm để đối phó với các yếu tố tiêu cực trong nền kinh tế, giá vàng có thể tăng do lãi suất thấp làm giảm sức hấp dẫn của đồng USD và các tài sản khác. Mặt khác, nếu đồng USD duy trì đà tăng mạnh, vàng có thể tiếp tục chịu áp lực giảm giá, vì các nhà đầu tư sẽ tìm đến đồng USD thay vì vàng như một kênh đầu tư.
Về dài hạn, một số chuyên gia dự đoán rằng giá vàng có thể sẽ tiếp tục tăng nếu các yếu tố như lạm phát, bất ổn chính trị, và nợ công tiếp tục gia tăng. Theo Goldman Sachs, giá vàng có thể đạt mức 3.000 USD/ounce vào cuối năm 2025 nếu các yếu tố này không có sự thay đổi rõ rệt.
Thanh Thắng