Dòng vốn FDI toàn cầu suy giảm, riêng Đông Nam Á là điểm sáng hiếm hoi

7 giờ trướcBài gốc

Trong Báo cáo Đầu tư Thế giới năm 2025, Hội nghị Liên Hợp Quốc về Thương mại và Phát triển (UNCTAD) cho biết tổng FDI toàn cầu đã giảm 11% xuống 1.500 tỷ USD trong năm 2024, sau khi loại trừ các dòng vốn tài chính biến động qua một số nền kinh tế trung chuyển tại châu Âu.

Xu hướng đi xuống này nối dài từ hai năm trước và được dự báo sẽ tiếp tục trong năm 2025 do căng thẳng chính trị, các tranh chấp thuế quan và chính sách công nghiệp cạnh tranh gay gắt.

Tổng thư ký UNCTAD Rebeca Grynspan mô tả tình trạng bất ổn hiện nay là "liều thuốc độc" đối với niềm tin đầu tư. “Chúng tôi càng lo lắng hơn cho năm 2025. Có thể cảm nhận rõ sự đình trệ trong đầu tư. Thuế quan đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến tăng trưởng”, bà Grynspan chia sẻ trên Reuters, đồng thời cảnh báo rằng các doanh nghiệp hiện đang ưu tiên quản lý rủi ro ngắn hạn thay vì đầu tư dài hạn.

Nhìn chung, UNCTAD cho biết triển vọng đầu tư toàn cầu năm 2025 mang chiều hướng tiêu cực. Dữ liệu sơ bộ quý 1/2025 cho thấy mức thấp kỷ lục về hoạt động giao dịch và triển khai dự án.

“Chúng ta đang chứng kiến một thực trạng đáng lo ngại là những khoản đầu tư thực sự tạo ra việc làm và hạ tầng đang suy giảm”, bà Grynspan nhấn mạnh.

Các nền kinh tế phát triển ghi nhận đà sụt giảm đầu tư nghiêm trọng, đặc biệt là châu Âu lao dốc tới 58%. Trong khi đó, Bắc Mỹ ghi nhận mức tăng 23% chủ yếu nhờ vào Mỹ.

Dòng vốn FDI toàn cầu sụt giảm 11% trong năm 2024

Tại châu Á - khu vực thường ghi nhận lượng FDI lớn nhất thế giới - dòng vốn đã giảm 3% trong năm 2024. Trung Quốc chịu tác động nặng nề với mức giảm 29%, nối tiếp đà đi lùi của năm trước. Ấn Độ cũng trượt nhẹ 2% nhưng vẫn có một số tín hiệu tích cực từ lượng dự án đầu tư mới được công bố, dù dòng vốn thực tế vẫn còn hạn chế.

Ngược lại, ASEAN tiếp tục thể hiện vai trò đầu tàu trong thu hút đầu tư quốc tế. Với mức tăng 10%, tổng giá trị FDI vào khối đã đạt 225 tỷ USD - mức cao thứ hai trong lịch sử.

Tại các quốc gia đang phát triển khác, dòng vốn đầu tư tương đối ổn định, song UNCTAD lưu ý rằng phần lớn không chảy vào các lĩnh vực then chốt như hạ tầng, năng lượng hay công nghệ - những ngành có khả năng tạo việc làm bền vững.

UNCTAD đặc biệt lo ngại về sự suy giảm đầu tư vào các lĩnh vực gắn với Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs). Trong năm 2024, đầu tư vào hạ tầng giảm 35%, năng lượng tái tạo giảm 31%, hệ thống nước – vệ sinh – y tế giảm 30%, còn đầu tư vào nông nghiệp thực phẩm giảm 19%. Chỉ có hai lĩnh vực y tế và giáo dục tăng 25%.

Một số lĩnh vực công nghệ cao có diễn biến lạc quan, điển hình như đầu tư vào ngành bán dẫn tăng 140%, vào nền kinh tế số tăng 107%. Các ngành công nghiệp sử dụng chuỗi cung ứng toàn cầu chỉ nhích nhẹ 1%. Số dự án đầu tư mới (greenfield) toàn cầu tăng 3%, còn hoạt động mua bán - sáp nhập xuyên biên giới tăng 14%.

UNCTAD kết luận, thế giới đang đối mặt với một loạt thách thức chồng chéo - từ xung đột Nga - Ukraine và Trung Đông, cho đến chính sách tài khóa thắt chặt và bất ổn nội bộ tại Mỹ. “Tăng trưởng trì trệ, nợ công gia tăng, các biến động địa chính trị và thay đổi cơ cấu thương mại đang tạo nên một bức tranh đầu tư phức tạp”, Tổng thư ký UNCTAD Rebeca Grynspan lưu ý.

Tổng thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres cũng bày tỏ quan ngại trước sự thoái trào của xu thế toàn cầu hóa, cảnh báo rằng đầu tư trực tiếp nước ngoài tiếp tục co hẹp trong bối cảnh kinh tế toàn cầu suy yếu. “Trong thời điểm thế giới cần tăng cường hợp tác và mở rộng cơ hội, chúng ta lại chứng kiến điều ngược lại. Các rào cản đang gia tăng. Toàn cầu hóa đang thoái lui. Và hệ quả với phát triển bền vững là hết sức nghiêm trọng”, ông Guterres nhận định

Lan Anh

Nguồn Thương Gia : https://thuonggiaonline.vn/dong-von-fdi-toan-cau-suy-giam-rieng-dong-nam-a-la-diem-sang-hiem-hoi-post561078.html