Quang cảnh cảng hàng hóa Long Beach, California, Mỹ. (Ảnh: AFP/TTXVN)
Những chấn động từ chính sách thương mại của Tổng thống Mỹ Donald Trump đang chuẩn bị bước sang giai đoạn mới, khi chỉ còn hai tuần nữa là đến hạn chót về thuế đối ứng do ông đề ra.
Cuộc điều tra do Bộ trưởng Thương mại Mỹ, Đại diện Thương mại Mỹ và Bộ trưởng Tài chính Mỹ giám sát dự kiến sẽ trình kết quả lên ông Trump vào ngày 1/4.
Tổng thống Mỹ dự kiến sẽ đưa ra quyết định một ngày sau đó.
Khoảng thời gian “bình yên trước cơn bão” này sẽ không thiếu những bất ổn kinh tế, khi thị trường vẫn đang theo dõi xem chính quyền Tổng thống Trump sẽ tung ra chính sách gì tiếp theo.
Giới quan sát đang đặt câu hỏi: liệu thị trường đã thực sự lường hết được những gì Tổng thống Trump có thể tung ra hay chưa?
Một số chuyên gia lo ngại thị trường đang chủ quan. Vì một cuộc điều tra của Chính phủ Mỹ đang tính đến việc đưa ra cái gọi là "tỷ lệ thuế hiệu quả" - một phép tính tổng hợp tất cả những yếu tố mà ông Trump coi là cái cớ để trả đũa.
Theo ông Edward Yardeni, người đứng đầu công ty nghiên cứu thị trường Yardeni Research, kết quả đưa ra có thể là một con số gây choáng váng - lên tới 50% trong một số trường hợp.
Ông cảnh báo rằng đây có thể là một cú sốc đối với những lĩnh vực vẫn còn xem nhẹ kế hoạch thuế quan của Tổng thống Trump. Giới quan sát lo ngại đợt áp thuế này sẽ làm xáo động mạnh thị trường.
Sau khi phục hồi khoảng 3% từ đợt giảm 10% trước đó, chứng khoán Phố Wall đã bắt đầu trượt dốc trở lại vào phiên 18/3.
Khép phiên này, chỉ số công nghiệp Dow Jones giảm 0,6% xuống 41.581,31 điểm. Chỉ số tổng hợp S&P 500 giảm 1,1% xuống 5.614,66 điểm, còn chỉ số công nghệ Nasdaq giảm 1,7% xuống 17.504,12 điểm.
Nhiều nhà giao dịch trên Phố Wall cho rằng đợt tăng gần đây không phải là dấu hiệu cho thấy thị trường đã chạm đáy. Thậm chí, chiến lược gia trưởng Bankim Chadha của ngân hàng Deutsche Bank dự đoán việc bán tháo sẽ tiếp tục.
Song ông nói thêm rằng nếu Tổng thống Mỹ đưa ra một kế hoạch đáng tin cậy để giải quyết những bất ổn phát sinh, chu kỳ kinh doanh sẽ tiếp tục.
Diễn biến này xảy ra sau chuỗi ngày Tổng thống Trump liên tục "tung hỏa mù" với hết thời hạn thuế quan này đến cuộc điều tra khác, cùng với việc áp thuế lên hàng loạt đối tác như Trung Quốc, Canada, Mexico và các mặt hàng thép và nhôm.
Ông Trump liên tục khẳng định là các loại thuế sắp tới sẽ ở mức “rất đáng kể.” Theo kế hoạch được công bố hồi tháng Hai, chúng không chỉ đơn thuần là cân bằng mức thuế với các nước khác (điều có thể dẫn đến việc giảm thuế trong nhiều trường hợp) mà còn tính đến các rào cản phi thuế quan mà ông phản đối, như thuế giá trị gia tăng (VAT) và các yếu tố khác.
Trả lời phỏng vấn hãng tin Fox, Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent cho biết vào ngày 2/4, dự kiến mỗi quốc gia sẽ nhận một con số mà phía Mỹ tin rằng phản ánh đúng mức thuế của họ. Con số này có thể khá thấp đối với một số quốc gia, trong khi có thể khá cao đối với một số khác.
Ông Trump trước đó cũng nói rõ rằng thuế quan "có đi có lại" theo cách hiểu của ông không nhất thiết có nghĩa là thuế suất ngang bằng.
Điều này thể hiện qua tuyên bố trả đũa mức thuế 50% của Liên minh châu Âu (EU) đối với rượu whiskey của Mỹ bằng cách áp thuế 200% đối với rượu vang, champagne và các loại đồ uống có cồn khác của châu Âu.
Tổng thống Mỹ cũng hạ thấp khả năng miễn trừ thuế, nói rằng sẽ không có cách nào để nhiều công ty né thuế sau ngày 2/4, ngay cả khi chính phủ đã hoãn thuế cho ngành ôtô và miễn giảm thuế cho một số lĩnh vực trong nhiệm kỳ đầu.
Dù gần đây ông Trump đã bớt đưa ra các đe dọa (kể từ tuyên bố áp thuế 200% lên đồ uống có cồn của châu Âu hồi tuần trước), ông vẫn không quên nhắc lại rằng những kịch tính khác còn ở phía trước.
Cho đến lúc đó, điều tốt nhất mà thị trường có thể hy vọng là một khoảng lặng trong các cuộc đàm phán về thuế quan.
Ông Yardeni thậm chí hài hước nói với khách hàng trong một ghi chú gần đây rằng, bất kỳ ngày nào không có bình luận về thuế quan của Tổng thống Trump đều là một ngày tốt lành cho thị trường./.
(TTXVN/Vietnam+)