Ngày 24-9, nguồn tin cho biết ông Phạm Anh Tuấn, Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai đã yêu cầu Sở Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) khẩn trương đánh giá toàn diện chương trình chuyển đổi 50.000 ha rừng nghèo sang trồng cao su ở phía Tây của tỉnh.
Đồng thời, báo cáo định hướng xử lý hơn 17.600 ha cây cao su bị chết, kém phát triển gắn với việc phục hồi rừng và nghĩa vụ trồng rừng thay thế khi chuyển đổi diện tích cao su sang thực hiện các dự án chăn nuôi, trồng trọt.
Gần 70% diện tích trồng cao su trong dự án trên địa bàn tỉnh Gia Lai đã bị chết, kém phát triển. Ảnh: LK.
Theo báo cáo của Sở NN&MT về tình hình thực hiện chương trình chuyển đổi 50.000 ha rừng nghèo sang trồng cây cao su trên địa bàn tỉnh Gia Lai, từ năm 2008 có 16 doanh nghiệp thực hiện 44 dự án chuyển rừng nghèo sang trồng cao su với tổng diện tích 32.405 ha.
Trong đó, diện tích đã khai hoang, trồng cao su là 25.535 ha và chỉ có 7.884 ha cây phát triển bình thường (chiếm 30,9%), còn lại bị chết, kém phát triển.
Cụ thể, diện tích cao su chết và kém phát triển liên tục gia tăng, năm 2018 có 12.039 ha; năm 2022 là 16.364 ha và đến năm 2025 tăng lên 17.651 ha.
Trước khi thực hiện chương trình, các dự án đều có báo cáo, nhận định những vùng đất chuyển đổi rất thuận lợi cho cây cao su phát triển và mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Trước thực trạng này, các doanh nghiệp đề xuất nhiều phương án khác nhau đối với diện tích cây cao su kém hiệu quả như chuyển đổi cơ cấu cây trồng, chuyển sang các dự án khác.
Tuy nhiên, việc chuyển đổi diện tích cây cao su chết, kém phát triển sang các dự án khác ngoài mục đích lâm nghiệp còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Đặc biệt là thủ tục chuyển mục đích sử dụng rừng, xác định nghĩa vụ nộp tiền trồng rừng thay thế.
Vấn đề này, ông Phạm Anh Tuấn, Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai, chỉ đạo Sở NN&MT lưu ý đánh giá cụ thể từng dự án, diện tích từng loại đất, cây trồng, năng suất, hiệu quả; diện tích không trồng được cây cao su.
Qua đó, làm rõ nguyên nhân trước đây đủ điều kiện trồng cây cao su, nhưng đến nay cây cao su chết, kém phát triển, không hiệu quả.
Từ đó, đề xuất chuyển đổi diện tích cây cao su bị chết, kém phát triển sang thực hiện các dự án trồng trọt, chăn nuôi, dự án khác phải phù hợp với quy hoạch tỉnh, phù hợp từng loại đất, cây trồng đảm bảo hiệu quả kinh tế.
Đề xuất diện tích đất trả về địa phương để giải quyết cho đồng bào dân tộc thiểu số thiếu đất sản xuất.
Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai yêu cầu tổng hợp, báo cáo đề xuất UBND tỉnh trước ngày 5-10 để xem xét, báo cáo Ban Thường vụ Tỉnh ủy cho ý kiến trước khi báo cáo Bộ NN&MT nghiên cứu; báo cáo cấp có thẩm quyền phương án xử lý, đảm bảo hiệu quả sử dụng đất và đúng quy định của pháp luật về lâm nghiệp, đất đai.
LÊ KIẾN