Dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng sắp trình Quốc hội

4 giờ trướcBài gốc

Chiều hôm qua, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về chủ trương đầu tư xây dựng dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, sau khi Bộ Chính trị thống nhất và giao các cơ quan liên quan hoàn thiện hồ sơ trình Quốc hội xem xét, quyết định thông qua chủ trương cũng như một số cơ chế, chính sách đặc thù để triển khai dự án.

Dự án được xác định mục tiêu đáp ứng nhu cầu vận tải nội địa, liên vận quốc tế giữa Việt Nam và Trung Quốc; tạo động lực quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững, phát huy lợi thế trên hành lang kinh tế bảo đảm kết nối hiệu quả mạng lưới đường sắt trong nước và quốc tế, thúc đẩy tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Dẫn tờ trình phê duyệt chủ trương đầu tư, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Trần Hồng Minh cho biết, dự án có điểm đầu tại vị trí kết nối ray qua biên giới giữa ga Lào Cai mới và ga Hà Khẩu Bắc (Trung Quốc), điểm cuối tại khu bến Lạch Huyện, đi qua 9 tỉnh, thành phố gồm: Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Dương, Hải Phòng.

Với chiều dài tuyến chính khoảng 391km và ba tuyến nhánh gần 28km, dự án ghi nhận sơ bộ nhu cầu sử dụng đất khoảng 2.630ha, tổng mức đầu tư khoảng 203.230 tỷ đồng và phấn đấu hoàn thành vào năm 2030.

Về quy mô, dự án hướng tới xây dựng mới tuyến đường sắt điện khí hóa khổ 1.435 mm, vận chuyển chung hành khách và hàng hóa; tuyến chính đoạn từ ga Lào Cai mới đến ga Nam Hải Phòng tốc độ thiết kế 160 km/h, đoạn qua khu vực đầu mối Hà Nội 120 km/h.

Với vai trò chiến lược bền vững trong ngành đường sắt cũng như phát triển kinh tế xã hội, dự án đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng đòi hỏi chuẩn bị kỹ lưỡng. Ảnh minh họa: Hoàng Anh

Đánh giá cao vai trò của dự án, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị lựa chọn phương án hướng tuyến tối ưu, đảm bảo kết nối dự án với mạng lưới đường sắt quốc gia, đường sắt đô thị và các loại hình vận tải khác, hạn chế tối đa đi qua khu dân cư và quỹ đất rừng.

Đồng thời, Chủ tịch Quốc hội cho rằng cần tính toán phù hợp tốc độ chạy tàu, đảm bảo nguyên tắc tập trung hàng hóa và hành khách để tiết kiệm chi phí đầu tư cũng như có giải pháp kết nối công trình ga với kết cấu hạ tầng khu vực.

Tham chiếu kinh nghiệm quốc tế về các dự án quy mô tương tự thường mất khoảng 36 tháng từ thời điểm thông qua chủ trương đến khi khởi công, Chủ tịch Quốc hội lưu ý tính toán để thời gian này không vượt quá 4 năm đối với dự án đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng.

Qua đó, đề nghị Chính phủ nghiên cứu đảm bảo thời gian khảo sát, thiết kế và thi công phù hợp với năng lực của Việt Nam với tiêu chí chuẩn bị kỹ lưỡng sẽ giúp rút ngắn thời gian xây dựng.

Thẩm tra về phạm vi, quy mô, tiêu chuẩn kỹ thuật, tốc độ thiết kế, Ủy ban Kinh tế đề nghị làm rõ hơn việc chuyển giao công nghệ, vận hành, khai thác dự án sau khi hoàn thành để tránh phụ thuộc công nghệ và việc xây dựng dự án đáp ứng yêu cầu lưỡng dụng, quốc phòng, an ninh.

Cũng theo Ủy ban Kinh tế, trong điều kiện nguồn lực còn hạn chế, nhu cầu vận tải của tuyến này còn chưa cao và hành lang kinh tế Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng đã có tuyến đường bộ cao tốc và đường sắt hiện hữu (khổ 1.000 mm) cùng khai thác, đề xuất đầu tư phân kỳ dự án là phù hợp và việc đầu tư hoàn thiện sẽ được nghiên cứu khi có nhu cầu.

Để bảo đảm khả thi, hiệu quả cho đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng, một dự án quy mô rất lớn, yêu cầu kỹ thuật cao, phức tạp và mang vai trò chiến lược dài hạn, cơ quan này nhất trí với giải pháp Chính phủ đề xuất Quốc hội cho phép áp dụng một số cơ chế, chính sách đặc thù, trên cơ sở rà soát các chính sách dành cho dự án đường sắt tốc độ cao trục Bắc - Nam nêu tại Nghị quyết 172/2024/QH15 ban hành tháng 11/2024.

Theo Tờ trình của Chính phủ, dự kiến trong 5 năm đầu tiên khai thác dự án, doanh thu dự kiến chỉ bù đắp chi phí vận hành, bảo trì, phương tiện, Nhà nước cần hỗ trợ khoảng 109,36 triệu USD.

Do đó, Ủy ban Kinh tế đề nghị đánh giá tổng thể hiệu quả của các dự án đường sắt dự kiến sẽ đầu tư và đánh giá kỹ lưỡng phương án tài chính, các tác động trong quá trình vận hành, khai thác của các dự án để giảm thiểu các rủi ro về sau.

Liên quan tới tài chính phục vụ dự án, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách Lê Quang Mạnh đề nghị cần có một phương án thống nhất và rõ ràng về việc sử dụng nguồn tăng thu tiết kiệm chi. Nguyên nhân, phương án dùng nguồn tăng thu, tiết kiệm chi chưa được thống nhất, dù đã áp dụng với một số dự án quan trọng, điển hình như đường sắt cao tốc trục Bắc – Nam.

Nếu tiến độ chuẩn bị các dự án không song song và đồng bộ với tiến độ sử dụng nguồn lực tài chính này, hiệu quả chung sẽ bị ảnh hưởng, Ủy ban Tài chính – Ngân sách khuyến nghị.

Kết luận phiên họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất trình Quốc hội xem xét, quyết định chủ trương đầu tư dự án tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng tại Kỳ họp bất thường lần thứ 9 của Quốc hội khóa XV, diễn ra từ 12-19/2.

Dự án được xác định mục tiêu tạo đột phá trong phát triển hiện đại hóa kết cấu hạ tầng giao thông, đáp ứng nhu cầu vận tải, kết nối các trung tâm đô thị, khu công nghiệp lớn, cửa khẩu cảng biển của vùng Trung du và miền núi phía Bắc, vùng Đồng bằng sông Hồng và vận tải hàng hóa từ khu vực Tây Nam Trung Quốc đến cảng biển quốc tế.

Thái Bình

Nguồn Nhà Quản Trị : https://theleader.vn/du-an-duong-sat-lao-cai--ha-noi--hai-phong-sap-trinh-quoc-hoi-d38991.html