Toàn cảnh Phiên họp thứ 49 của UBTVQH ngày 22/9.
Bổ sung trách nhiệm của chủ quản nền tảng TMĐT nước ngoài
Trình bày Tờ trình của Chính phủ về Dự thảo Luật TMĐT tại Phiên họp thứ 49 của UBTVQH, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết, dự thảo luật bám sát 6 chính sách, bao gồm: quy định loại hình và trách nhiệm của chủ thể tham gia hoạt động TMĐT; quy định loại hình và trách nhiệm của các chủ thể tham gia nền tảng số đa dịch vụ, MXH có hoạt động TMĐT; quy định loại hình và trách nhiệm của chủ thể tham gia hoạt động TMĐT xuyên biên giới không có hiện diện tại Việt Nam, hoạt động đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực TMĐT tại Việt Nam, người bán nước ngoài có hoạt động TMĐT tại Việt Nam; quy định về dịch vụ hỗ trợ TMĐT và trách nhiệm của các chủ thể liên quan; hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về giao kết hợp đồng trong TMĐT; và thúc đẩy phát triển TMĐT xanh, bền vững.
Cùng với đó là 8 nội dung sửa đổi, bổ sung các quy định so với hạ tầng pháp luật hiện hành, đơn cử như: bổ sung định vị pháp lý toàn diện các mô hình hoạt động TMĐT; mở rộng trách nhiệm của các nền tảng MXH có hoạt động TMĐT; bổ sung việc định danh người bán trong nước qua VNeID; bổ sung trách nhiệm của các chủ thể tham gia hoạt động bán hàng livestream, tiếp thị liên kết; bổ sung trách nhiệm của chủ quản nền tảng TMĐT nước ngoài; bổ sung trách nhiệm tối thiểu khi tham gia hoạt động TMĐT của các chủ thể cung cấp dịch vụ hỗ trợ TMĐT…
Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân trình bày Tờ trình.
Về việc đơn giản hóa, cắt giảm TTHC trong lĩnh vực này, Thứ trưởng Bộ Công Thương cho biết, theo dự thảo luật, có 18 TTHC, trong đó 9 thủ tục hiện hành, giảm 6 thủ tục, tức giảm 40% so với quy định.
Thẩm tra dự án luật này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi khẳng định, đa số ý kiến Thường trực Ủy ban nhất trí với sự cần thiết, cơ sở chính trị, cơ sở thực tiễn và mục tiêu tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý về TMĐT như đã nêu tại Tờ trình của Chính phủ.
Tuy nhiên, ông Phan Văn Mãi đề nghị: "Cơ quan soạn thảo cần báo cáo bổ sung, làm rõ tại Tờ trình, báo cáo trình Quốc hội về dự án luật những tồn tại, hạn chế, khoảng trống trong các luật hiện hành, cũng như các dự án luật đang đồng thời được trình Quốc hội, để được khắc phục, bổ sung, hoàn thiện bởi các quy định riêng tại Dự án Luật TMĐT".
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi trình bày Báo cáo Thẩm tra sơ bộ Dự án Luật TMĐT.
Bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất trong hệ thống pháp luật
Góp ý cụ thể vào dự thảo luật, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy cho biết, Ủy ban đồng tình với ý kiến cơ quan thẩm tra, đồng thời nhấn mạnh cần định vị vị trí của Luật TMĐT trong hệ thống pháp luật, để không "va chạm" với các luật khác có liên quan.
Lấy dẫn chứng, ông Lê Quang Huy cho biết, cả Dự thảo Luật TMĐT và Luật Chuyển đổi số đều sẽ trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10 sắp tới, trong đó có một số nội dung trùng lặp như kinh tế số nền tảng, do đó đề nghị cơ quan soạn thảo lưu ý rà soát.
Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại, Thượng tướng Lê Tấn Tới đóng góp ý kiến.
Về vấn đề an ninh, an toàn không gian mạng trong hoạt động TMĐT, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại, Thượng tướng Lê Tấn Tới nhấn mạnh, hoạt động TMĐT trên thực tế đặt ra yêu cầu phải bảo đảm an ninh mạng, an toàn thông tin; việc kiểm soát hàng hóa, giao dịch kinh doanh có điều kiện hoặc hàng hóa cấm kinh doanh theo quy định pháp luật cần được nghiên cứu chi tiết, thận trọng.
Kết luận phiên thảo luận, thay mặt UBTVQH, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh đánh giá cao Chính phủ và cơ quan chủ trì soạn thảo đã chủ động, khẩn trương chuẩn bị hồ sơ Dự án Luật TMĐT bảo đảm đầy đủ, đúng tiến độ.
Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh kết luận phiên thảo luận.
Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo xác định rõ vị trí, vai trò của Luật TMĐT trong hệ thống pháp luật; rà soát kỹ lưỡng dự thảo luật với các luật khác, các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất trong hệ thống pháp luật, nhất là các dự án luật trong Chương trình lập pháp năm 2025 như: Luật An ninh mạng, Luật Chuyển đổi số… và các luật dự kiến sửa đổi trong Chương trình lập pháp năm 2026.
Cơ quan soạn thảo cần hoàn thiện dự thảo luật theo hướng tách bạch rõ phạm vi điều chỉnh, không lặp lại quy định đã có trong luật khác, tránh chồng chéo, mâu thuẫn pháp luật, không phát sinh TTHC không cần thiết hay gây vướng mắc trong thực thi.
Liên quan tới phạm vi điều chỉnh của Luật TMĐT, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh lưu ý, cần hoàn thiện khái niệm hoạt động TMĐT với nội hàm hợp lý, gắn với mục tiêu và công cụ quản lý cụ thể, bảo đảm tính khả thi.
Lê Bảo