Việt Nam và Hoa Kỳ đã xác định các nhóm vấn đề đạt được đồng thuận hoặc quan điểm đã gần nhau, các nhóm vấn đề cần tiếp tục thảo luận để đi đến thống nhất trong thời gian tới.
PHÓNG VIÊN: - Thưa ông, đại diện cho các DN Hoa Kỳ ông đánh giá thế nào về thị trường Việt Nam?
Ông ADAM SITKOFF: - Việt Nam và Hoa Kỳ đã bình thường hóa và thiết lập quan hệ ngoại giao đến nay tròn 30 năm. Trong thời gian đó, thương mại song phương giữa Hoa Kỳ và Việt Nam đã có sự tăng trưởng vượt bậc, khi tăng từ 451 triệu USD (năm 1994) lên mức gần 150 tỷ USD hiện nay.
Cả hai quốc gia và người dân Việt Nam và Hoa Kỳ đều được hưởng lợi từ điều đó. Các công ty Hoa Kỳ đã có mặt tại Việt Nam trong một thời gian khá dài, và họ là thành viên tích cực của cộng đồng DN tại Việt Nam.
Hiện chúng tôi có hàng trăm công ty và nhà đầu tư Hoa Kỳ đang ở Việt Nam, vì đây là một địa điểm tốt cho các loại hình công ty đến để kinh doanh với lợi thế chi phí rẻ, vị trí thuận lợi, thị trường hơn 100 triệu người tiêu dùng... Do vậy các nhà đầu tư Hoa Kỳ ở đây vì mục đích lâu dài với đất nước này.
- Với việc Tổng thống Donald Trump áp dụng mức thuế nhập khẩu rất cao, các DN Mỹ đang làm ăn ở Việt Nam sẽ chịu ảnh hưởng thế nào?
- Không chỉ Việt Nam bị ảnh hưởng bởi chính sách này, mà các DN Mỹ đang đầu tư tại Việt Nam cũng chịu ảnh hưởng. Bởi các thành viên AmCham đã đầu tư hàng tỷ USD Mỹ vào Việt Nam, sử dụng hàng chục ngàn lao động trực tiếp và hàng trăm ngàn lao động gián tiếp, đóng góp một phần đáng kể trong hoạt động xuất khẩu và doanh thu thuế của Việt Nam.
Do vậy những thay đổi về chính sách có thể tác động đến dòng vốn đầu tư. Tuy nhiên, nếu Việt Nam tiếp tục nỗ lực tạo môi trường đầu tư thuận lợi, công bằng, có thể dự đoán được và xây dựng môi trường pháp lý hợp lý, coi trọng sự đổi mới, thì các nhà đầu tư Mỹ sẽ tiếp tục đến Việt Nam để đầu tư, kinh doanh.
Vì vậy, tôi hy vọng các cơ quan chức năng của Việt Nam sẽ xem xét tháo gỡ những vướng mắc của các DN Mỹ đang đầu tư, kinh doanh tại đây để đảm bảo rằng họ có cơ hội thành công tốt nhất.
- Ông đánh giá thế nào về sự chủ động tích cực của Việt Nam trong việc đàm phán nhằm đạt thỏa thuận về thuế quan với Hoa Kỳ?
- Tôi thấy trong hai tháng qua, Chính phủ Việt Nam đã có nhiều nỗ lực tiếp cận chính quyền mới của Tổng thống Trump, trước hết nghiêm túc trong việc giải quyết hoặc giảm thiểu tình trạng mất cân bằng thương mại giữa hai nước. Đồng thời, các lãnh đạo chính phủ nhanh chóng thực hiện giải pháp giúp giải quyết một số vấn đề mà các công ty và nhà đầu tư Hoa Kỳ gặp phải, tạo điều kiện thuận lợi hơn. Điều đó sẽ giúp ích cho xuất khẩu của Hoa Kỳ tại đây.
Việt Nam cũng đã có một loạt động thái nhằm mở cửa thị trường cho DN Hoa Kỳ, như Starlink của tỷ phú Elon Musk và các mặt hàng xuất khẩu như khí hóa lỏng tự nhiên LNG, hàng nông sản; công bố các thỏa thuận mua thêm máy bay của Hoa Kỳ, hay giảm thuế suất nhập khẩu cho nhiều mặt hàng.
Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng đã dành nhiều giờ đồng hồ với các công ty Hoa Kỳ để lắng nghe, tháo gỡ những vướng mắc của DN chúng tôi khi hoạt động tại Việt Nam. Tôi đã làm việc tại Việt Nam đến nay đã 24 năm, và thấy rằng Chính phủ Việt Nam luôn chủ động, tích cực trong giải quyết các vấn đề với Chính phủ Hoa Kỳ.
- Ông nhận định thế nào về triển vọng của quan hệ thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ trong thời gian tới?
- Việt Nam nằm trên bản đồ đầu tư của cộng đồng nhà đầu tư, DN Hoa Kỳ. Việt Nam thực sự có một tương lai tươi sáng, tôi tin tưởng cộng đồng DN Hoa Kỳ sẽ là một phần trong tương lai tươi sáng đó. Theo số liệu thống kê thì Hoa Kỳ là nhà đầu tư lớn thứ 10 hoặc 11 tại Việt Nam.
Tuy nhiên, thực tế con số đầu tư của Hoa Kỳ vào Việt Nam lớn hơn nhiều số liệu có thể nhìn thấy được. Những đầu tư này được thực hiện từ các công ty con của Hoa Kỳ sang Việt Nam từ quốc gia khác, ví dụ như Singapore. Hoa Kỳ cũng là một trong những nhà đầu tư quan trọng tại Việt Nam về mặt chiến lược. Tôi hy vọng mối quan hệ đó sẽ tiếp tục mở rộng.
Về tác động khi các mức thuế quan đối ứng có hiệu lực, kéo theo thương mại song phương sẽ tăng hay giảm tôi chưa có câu trả lời. Bởi điều đó phụ thuộc vào nhu cầu của người tiêu dùng, vào những gì các DN làm trong chuỗi cung ứng.
Tôi và các DN thành viên AmCham không muốn thấy thuế quan cao, không muốn có “bức tường nhân tạo” nào được xây dựng để ngăn cản bất kỳ ai kinh doanh, muốn để các DN có thể tận dụng khả năng cạnh tranh tự nhiên của mình, kinh doanh ở những nơi họ muốn trên khắp thế giới.
Tôi cho rằng ngay cả khi Việt Nam có mức thuế quan cao hơn một số nước, điều đó không có nghĩa là Việt Nam không phải là một nơi tốt hơn để kinh doanh so với một số nước khác. Để tăng tính cạnh tranh, Việt Nam có thể tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh và đầu tư.
Chẳng hạn thông qua lực lượng lao động có tay nghề cao và ban hành các cơ chế thu hút hơn đối với nhà đầu tư, DN. Tôi tin tưởng rằng Việt Nam sẽ tiếp tục có những động thái tích cực trong thời gian tới.
- Xin cảm ơn ông.
Vòng đàm phán lần thứ hai đạt tiến bộ tích cực
Theo thông tin từ Bộ Công thương, vòng đàm phán lần thứ hai Hiệp định song phương về Thương mại đối ứng giữa Việt Nam và Hoa Kỳ được tổ chức từ ngày 19 đến 22-5-2025 tại Washington D.C, Hoa Kỳ đã kết thúc.
Kết thúc vòng đàm phán, Việt Nam và Hoa Kỳ đã đạt tiến bộ tích cực, xác định các nhóm vấn đề đạt được đồng thuận hoặc quan điểm đã gần nhau, các nhóm vấn đề cần tiếp tục thảo luận để đi đến thống nhất trong thời gian tới. Hai bên cũng đặt ra các khung thời gian để phản hồi về dự thảo Hiệp định, đề xuất lời văn cũng như tổ chức các cuộc họp trực tuyến, nhằm chuẩn bị cho phiên đàm phán tiếp theo dự kiến vào tháng 6.
HOÀNG SƠN (thực hiện)