Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật Báo chí (sửa đổi). Ảnh: media.quochoi.vn
Trước đó, tại phiên thảo luận tổ, nhiều ý kiến của các đại biểu Quốc hội đã nêu những vấn đề cần quan tâm để hoàn thiện dự án Luật này.
Làm rõ cơ chế đầu tư công đối với cơ quan báo chí
Về chính sách của Nhà nước về phát triển báo chí (Điều 10), một số ý kiến cho rằng, chính sách phát triển báo chí cần được bổ sung, cụ thể hóa và mang tính đặc thù, khả thi, phù hợp với bối cảnh chuyển đổi số và phát triển báo chí hiện đại (10 ý kiến); cần có chính sách ưu đãi thuế và hỗ trợ tài chính cho báo chí thực hiện nhiệm vụ chính trị, công ích và cho việc đầu tư công nghệ số trong hoạt động báo chí hiện đại (5 ý kiến).
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch dự kiến tiếp thu, bổ sung vào dự thảo Luật quy định Nhà nước có chính sách ưu đãi thuế theo quy định của pháp luật. Ưu đãi về thuế cho báo chí được quy định tại Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp. Theo đó, báo chí được hưởng mức thuế suất 10% (trước đây chỉ có báo in được hưởng mức thuế suất 10%, các loại hình báo chí khác phải chịu mức thuế suất 20%)...
Một số ý kiến đề nghị quy định chính sách ưu tiên đầu tư trọng điểm cho các cơ quan báo chí, truyền thông chủ lực đa phương tiện (8 ý kiến).
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch dự kiến tiếp thu, làm rõ như sau: Khoản 5 Điều 16 dự thảo Luật quy định cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện là cơ quan báo chí có nhiều loại hình báo chí, cơ quan báo chí trực thuộc; có cơ chế đặc thù về tài chính. Khoản 2 Điều 10 dự thảo Luật quy định Nhà nước đầu tư nền tảng số báo chí quốc gia dự kiến do cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện vận hành, quản lý.
Có ý kiến đề nghị cần làm rõ cơ chế đầu tư công của Nhà nước đối với cơ quan báo chí, đặc biệt là báo chí cách mạng thực hiện nhiệm vụ tuyên truyền chủ trương, chính sách lớn. Đồng thời, xác định rõ tỷ trọng giữa phần được Nhà nước bảo đảm kinh phí và phần tự chủ của cơ quan báo chí; tránh tình trạng các tòa soạn phải hoàn toàn tự lo kinh phí, tự vận hành, dẫn đến nguy cơ thương mại hóa, ảnh hưởng đến chất lượng, định hướng và vai trò của báo chí (1 ý kiến).
Về các ý kiến này, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch dự kiến tiếp thu, làm rõ như sau: Điều 10 dự thảo Luật đã quy định các chính sách đầu tư công để phát triển báo chí. Trong đó, về đầu tư cho báo chí, khoản 2 Điều 10 dự thảo Luật quy định Nhà nước đầu tư có trọng tâm, trọng điểm trong các lĩnh vực: Đào tạo, bồi dưỡng nhân lực về chuyên môn, nghiệp vụ, phát triển nguồn nhân lực chuyển đổi số báo chí và quản lý hoạt động báo chí, nghiên cứu khoa học, ứng dụng công nghệ hiện đại cho các cơ quan báo chí; nền tảng số báo chí quốc gia; hạ tầng dữ liệu báo chí số; công cụ số để thực hiện giám sát hoạt động báo chí trên không gian mạng.
Về hỗ trợ tài chính cho báo chí thực hiện nhiệm vụ chính trị, công ích, khoản 3 Điều 10 dự thảo Luật quy định chính sách Nhà nước về giao nhiệm vụ, đặt hàng, đấu thầu và hỗ trợ cước vận chuyển, chi phí đăng tải, truyền dẫn, phát sóng để báo chí phục vụ nhiệm vụ chính trị, an ninh, quốc phòng, văn hóa, thông tin tuyên truyền về tình trạng khẩn cấp, thông tin đối ngoại, truyền thông chính sách, phục vụ thiếu niên, nhi đồng, người khiếm thính, khiếm thị, đồng bào vùng dân tộc thiểu số, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, vùng sâu, vùng xa, miền núi, biên giới, hải đảo và các nhiệm vụ trọng yếu khác. Mức độ tự chủ của cơ quan báo chí được thực hiện theo quy định về đơn vị sự nghiệp công lập.
Đại biểu Quốc hội làm việc tại hội trường. Ảnh: media.quochoi.vn
Đề nghị thí điểm mô hình tổ hợp hoặc tập đoàn báo chí chủ lực đa phương tiện
Về cơ quan báo chí (Điều 16), tại phiên thảo luận tổ, có ý kiến đề nghị bổ sung một điều khoản riêng trong luật quy định cụ thể về cơ quan báo chí chủ lực, đa phương tiện hoặc cơ quan báo chí đặc thù, cho phép các cơ quan này giữ tư cách pháp nhân độc lập, không bị sáp nhập cơ học (2 ý kiến).
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch dự kiến tiếp thu, làm rõ như sau: Khoản 5 Điều 16 dự thảo Luật quy định “Cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện là cơ quan báo chí có nhiều loại hình báo chí, cơ quan báo chí trực thuộc; có cơ chế đặc thù về tài chính; được thành lập phù hợp với Chiến lược phát triển và quản lý hệ thống báo chí được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt”. Khoản 3 Điều 16 dự thảo Luật quy định: Cơ quan báo chí có tư cách pháp nhân, có con dấu, tài khoản theo quy định của pháp luật.
Một số ý kiến đề nghị thí điểm mô hình tổ hợp hoặc tập đoàn báo chí chủ lực đa phương tiện tại Thủ đô Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh (4 ý kiến).
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch dự kiến tiếp thu, làm rõ như sau: Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đang tổng kết Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí, dự kiến kiến nghị cấp có thẩm quyền tiếp tục triển khai một số quan điểm của quy hoạch, đồng thời bổ sung quan điểm mới, trong đó có nội dung về việc Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh được thành lập cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện. Trên cơ sở chỉ đạo, phê duyệt của cấp có thẩm quyền, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ cụ thể hóa trong Chiến lược phát triển và quản lý hệ thống báo chí.
Có ý kiến đề nghị làm rõ cơ chế tổ chức và hoạt động của cơ quan phát thanh, truyền hình cấp tỉnh tại khoản 7 Điều 16 (1 ý kiến).
Về ý kiến này, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch dự kiến báo cáo làm rõ như sau: Khoản 6 Điều 16 dự thảo Luật quy định cơ quan báo và phát thanh, truyền hình là cơ quan báo chí thuộc tỉnh ủy, thành ủy. Cơ chế tổ chức và hoạt động của cơ quan báo và phát thanh, truyền hình đã được quy định tại Quy định số 373-QĐ/TƯ ngày 23-9-2025 của Ban Bí thư quy định chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy cơ quan báo và phát thanh, truyền hình của đảng bộ tỉnh, thành phố...
Minh Thúy