Trao đổi với PLO, bà Bùi Thị Ngọc Hiếu, Phó Giám đốc Sở Du lịch TP.HCM cho biết TP đang ưu tiên khai thác mô hình kinh tế đêm, du lịch đêm nhằm tạo ra các giá trị tăng trưởng mới.
Sở đã đề xuất với Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam nhiều giải pháp đột phá để phát triển sản phẩm du lịch đêm và kinh tế đêm với các hoạt động đa dạng như tham quan, trải nghiệm, giải trí…
Nhiều “tài nguyên” cho phát triển du lịch đêm
Về phát triển sản phẩm gắn với kinh tế ban đêm, TP.HCM đã tổ chức nhiều hoạt động sôi nổi. Tiêu biểu như các chương trình chuyên đề phục vụ du lịch: Show diễn “Trăng Chiến Khu” tại Địa đạo Củ Chi, “Đất Thép - Địa đạo an toàn nhất trong lòng dân” tại Nhà truyền thống huyện Củ Chi, hay tour “Quận 1 - Sắc màu đêm”.
Hoạt động tham quan về đêm cũng ngày càng phong phú, bao gồm xe buýt hai tầng, buýt sông, tour ngắm hoàng hôn, tiệc ẩm thực trên tàu nhà hàng dọc sông Sài Gòn.
Show diễn “Trăng Chiến Khu” tại Khu Di tích lịch sử Địa đạo Củ Chi. Ảnh: TT
Hoạt động biểu diễn văn hóa - nghệ thuật diễn ra thường xuyên tại các sân khấu và trung tâm giải trí như À Ố Show, sân khấu kịch, rạp xiếc, rạp phim, và các show của nghệ sĩ nổi tiếng. Đặc biệt, chương trình “Về Chợ Lớn xem múa lân” đã góp phần đưa nghệ thuật Lân Sư Rồng trở thành sản phẩm du lịch văn hóa đặc trưng.
TP cũng chú trọng phát triển các không gian văn hóa ẩm thực và dịch vụ ăn uống về đêm tại các tuyến phố. Mua sắm và giải trí đêm diễn ra sôi động tại các trung tâm thương mại lớn và các khu vực như phố đi bộ Nguyễn Huệ. Bên cạnh đó, các trung tâm chăm sóc sức khỏe, spa, thẩm mỹ viện… cũng góp phần thúc đẩy du lịch y tế kết hợp thư giãn ban đêm.
Trong những tháng cuối năm 2025, TP.HCM sẽ tập trung triển khai một số nhiệm vụ trọng tâm như phối hợp với các địa phương tổ chức tuyến phố đi bộ đêm với các hoạt động check-in, trò chơi dân gian, biểu diễn đường phố, ẩm thực và trình diễn ánh sáng. Ngoài ra, TP dự kiến tổ chức các sự kiện, chương trình giải trí kết hợp với các show định kỳ nhằm nâng cao trải nghiệm cho du khách.
Chợ Bến Thành - địa điểm thu hút khách du lịch trong và ngoài nước. Ảnh: TT
TP cũng sẽ khảo sát và xây dựng các khu, tuyến phố ẩm thực chuyên đề phục vụ khách du lịch, kết hợp hoạt động chế biến trực tiếp và biểu diễn tay nghề đầu bếp để tăng tính tương tác. Các chương trình tham quan ban đêm tại bảo tàng, di tích như Bảo tàng TP.HCM, Bảo tàng Phụ nữ Nam Bộ, Khu di tích Côn Đảo… cũng được lên kế hoạch lồng ghép biểu diễn văn hóa dân tộc.
Song song đó, các chương trình kích cầu và quảng bá sản phẩm OCOP, đặc sản địa phương, chợ phiên sẽ được tổ chức định kỳ vào buổi tối tại các điểm du lịch thu hút. Sở cũng khuyến khích các doanh nghiệp lữ hành tổ chức chương trình khám phá ẩm thực đặc trưng về đêm, tham quan chợ đêm, tour đi bộ (walking tour), tour xích lô dọc các tuyến phố có tiềm năng phát triển du lịch đêm.
TP.HCM sẽ khảo sát tuyến phố ẩm thực chuyên đề phục vụ khách du lịch. Ảnh: TT
Cần cơ chế công – tư và tổ hợp giải trí quy mô
Theo bà Bùi Thị Ngọc Hiếu, để phát triển sản phẩm du lịch đêm bền vững, TP.HCM đã kiến nghị Bộ VH-TT&DL sớm ban hành cơ chế hợp tác công - tư tại các bảo tàng, khu di tích. Đồng thời, cần có chính sách cho phép kéo dài thời gian hoạt động ban đêm tại những địa bàn có đủ điều kiện, nhằm tạo môi trường thuận lợi cho việc thu hút đầu tư phát triển kinh tế đêm.
Hiện Bộ VH-TT&DL đang chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành để nghiên cứu, đề xuất cơ chế cho phép các địa phương chủ động kéo dài thời gian tổ chức hoạt động dịch vụ ban đêm tại các khu, điểm du lịch phù hợp với tiềm năng, đặc thù địa phương.
Doanh nghiệp du lịch còn đề xuất TP.HCM có những show diễn nghệ thuật hoành tráng. Trong ảnh là chương trình nghệ thuật "Chuyến tàu huyền thoại". Ảnh: NGUYỆT NHI
Về lâu dài, để sản phẩm du lịch đêm “sống được”, TP.HCM cần xây dựng bản sắc riêng với chuỗi hoạt động vui chơi, mua sắm, trải nghiệm và nghệ thuật đặc sắc. Tuy nhiên, TP hiện vẫn thiếu tổ hợp giải trí đêm quy mô lớn, không gian độc lập, không ảnh hưởng đến đời sống cư dân. Điều này đòi hỏi cần quy hoạch bài bản về hạ tầng như bãi đỗ xe, dịch vụ hậu cần, và đặc biệt là quỹ đất phù hợp để thu hút đầu tư.
Từ góc độ doanh nghiệp, bà Huỳnh Phan Phương Hoàng, Phó Tổng Giám đốc Vietravel đề xuất kéo dài thời gian hoạt động của các tuyến phố, chợ đêm đến 4-5 giờ sáng, nhưng phải đảm bảo an toàn cho du khách. Ngoài ra, các sản phẩm du lịch đường sông cũng cần được làm mới, không chỉ dừng lại ở tiệc tối trên du thuyền mà nên mở rộng thêm dịch vụ giải trí, mua sắm và nghệ thuật đặc sắc.
Theo bà Hoàng, ba nhóm sản phẩm cần được chú trọng gồm tour khám phá văn hóa cộng đồng đô thị về đêm tại các tuyến phố trung tâm, du lịch đường thủy đêm và các chương trình nghệ thuật chuyên sâu.
Một số chuyên gia cũng đề xuất phát triển các sản phẩm như du lịch đón Mặt Trời, hoạt động mua sắm về khuya và biểu diễn nghệ thuật đường phố.
Khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu (cũ) phát triển du lịch đêm bằng cách tạo không gian mở tại các bãi biển, công viên. Ảnh: pexels.
Tại khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu cũ, TS Trần Việt Khoa, Tổng Giám đốc Công ty Du lịch Đảo Ngọc đề xuất phát triển du lịch đêm dựa trên ba trụ cột: Không gian mở tại các bãi biển, công viên; sản phẩm hiện đại gồm âm nhạc, sân khấu ngoài trời, lễ hội cuối tuần; và chuỗi trải nghiệm cảm xúc - check-in - lan tỏa.
Cùng quan điểm, ThS Nguyễn Duy Tâm, Trường Đại học Công Thương TP.HCM, cho rằng khu vực này có thể xây dựng danh mục khoảng 70 sản phẩm đêm đặc sắc, xoay quanh các nhóm như tour biển đêm, phố ẩm thực đêm, lễ hội tâm linh, trình diễn nghệ thuật đường phố, trekking - thiền đêm, tour đón bình minh và biểu diễn nghệ thuật đêm khuya…
TS Dương Đức Minh, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển Kinh tế Du lịch, nhấn mạnh tầm quan trọng của mô hình du lịch cộng đồng trong không gian đô thị, hướng đến việc kiến tạo sản phẩm du lịch đêm với sự tham gia trực tiếp của người dân.
Kết quả khảo sát 1.000 du khách đến TP.HCM giai đoạn 2017-2025 của Viện cho thấy, nhiều người mong muốn được trải nghiệm các hoạt động giải trí đặc trưng Nam Bộ như đờn ca tài tử, kể chuyện Bác Ba Phi, nghe nhạc bolero, chơi lô tô... Đây có thể là nền tảng để TP.HCM xây dựng mô hình “cộng đồng mở làm du lịch”, mang đến trải nghiệm 24/7 cho du khách, đặc biệt vào ban đêm.
THU TRINH