Dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi) sau chỉnh lý giảm 39 điều

5 giờ trướcBài gốc

Sáng 14/3, tại Trụ sở Văn phòng Quốc hội, Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường và Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức Hội thảo góp ý đối với dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi) - Ảnh: Phạm Thắng

Nhiều điểm mới phù hợp với thực tiễn

Tại Hội thảo góp ý đối với dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi) diễn ra ngày 14/3/2025, đại diện Bộ Công Thương cho biết, Dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi) được Chính phủ trình Quốc hội tại Tờ trình số 371 ngày 30/7/2024; được Quốc hội xem xét, cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 8 và Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến tại Phiên họp thứ 42 ngày 7/2/2025.

Riêng tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, các ĐBQH đã thảo luận tại Tổ và Hội trường về dự án Luật Hóa chất (sửa đổi) và đã có 69 lượt ý kiến ĐBQH phát biểu (trong đó có 54 lượt ý kiến phát biểu tại Tổ, 12 lượt ý kiến ĐBQH phát biểu tại Hội trường và 03 ĐBQH gửi ý kiến bằng văn bản).

Căn cứ ý kiến của các ĐBQH và Kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ Công Thương đã phối hợp chặt chẽ với Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường để giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật.

Trong quá trình chỉnh lý, Bộ Công Thương đã thực hiện nghiêm chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm và các Công thư của Chủ tịch Quốc hội về chủ trương đổi mới tư duy trong công tác xây dựng pháp luật. Theo đó, dự thảo Luật sau chỉnh lý đã giảm 39 Điều so với dự thảo Luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8; giao Chính phủ quy định chi tiết 25 điều, khoản về hồ sơ, trình tự, thủ tục hành chính nhằm bảo đảm thẩm quyền của Chính phủ và linh hoạt, kịp thời sửa đổi, bổ sung khi cần thiết.

Ông Phạm Huy Nam Sơn - Phó Cục trưởng Cục Hóa chất, Bộ Công Thương cho biết trong quá trình chỉnh lý, Bộ Công Thương đã thực hiện nghiêm chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư và các Công thư của Chủ tịch Quốc hội về chủ trương đổi mới tư duy trong công tác xây dựng pháp luật - Ảnh: Phạm Thắng

Về thủ tục hành chính, so với Luật Hóa chất năm 2007, dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi) đã bãi bỏ 9 nhóm thủ tục hành chính, đồng thời các thủ tục hành chính được xây dựng theo hướng áp dụng tối đa công nghệ thông tin để có thể triển khai trên môi trường điện tử (như hệ thống Một cửa quốc gia, hệ thống dịch vụ công trực tuyến, CSDL chuyên ngành hóa chất...).

“Điều này giúp giảm tối đa thời gian, chi phí của doanh nghiệp trong quá trình thực hiện thủ tục hành chính”, đại diện Bộ Công Thương cho biết.

Về phân cấp, phân quyền, so với Luật Hóa chất năm 2007, dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi) đã phân cấp, phân quyền mạnh mẽ cho địa phương đối với các hoạt động: cấp Giấy chứng nhận sản xuất, kinh doanh hóa chất có điều kiện; Giấy chứng nhận đủ điều kiện hoạt động dịch vụ tồn trữ hóa chất; thẩm định, phê duyệt Kế hoạch phòng ngừa, ứng phó sự cố hóa chất theo phân cấp của Chính phủ và một số hoạt động khác.

Thống nhất về sự cần thiết ban hành Luật Hóa chất (sửa đổi)

Theo đó, nhiều ý kiến đánh giá cao hồ sơ dự án Luật Hóa chất (sửa đổi), nhất trí với nhiều nội dung được thể hiện trong Tờ trình của Chính phủ và Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường. Báo cáo thẩm tra đã thể hiện những quan điểm rõ ràng, thẳng thắn, đưa ra được nhiều vấn đề để Chính phủ tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện dự án Luật. Dự án Luật đã đáp ứng với yêu cầu của Điều 64 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Về sự cần thiết ban hành Luật, nhiều ý kiến của ĐBQH thống nhất về sự cần thiết ban hành Luật Hóa chất (sửa đổi) với các lý do đã nêu trong Tờ trình của Chính phủ nhằm thể chế hóa đường lối, chủ trương của Đảng; khắc phục những hạn chế, bất cập của Luật Hóa chất hiện hành, bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ trong hệ thống pháp luật, cũng như đáp ứng nhu cầu hội nhập sâu rộng của đất nước.

Trong khuôn khổ Hội thảo, các đại biểu, doanh nghiệp, chuyên gia tập trung đóng góp ý kiến vào các nội dung như: khoảng cách an toàn đối với địa điểm xây dựng công trình có hoạt động hóa chất; quản lý hóa chất độc hại; phân loại hóa chất; công nghiệp hóa chất...

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Tạ Đình Thi đề nghị quan tâm tháo gỡ điểm nghẽn, khó khăn trong quản lý hóa chất khi áp dụng trong tình hình mới hiện nay - Ảnh: Phạm Thắng

Đối với việc quản lý hóa chất, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Tạ Đình Thi đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi) quan tâm tháo gỡ điểm nghẽn, khó khăn trong quản lý hóa chất khi áp dụng trong tình hình mới hiện nay.

Cần tiếp tục thể chế hóa Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia trong quản lý hóa chất, chuyển mạnh từ tiền kiểm sang hậu kiểm các loại hóa chất; phòng tránh sự cố hóa chất, ảnh hưởng của hóa chất đến môi trường... Bên cạnh đó là gắn với giảm thủ tục hành chính; phân cấp phân quyền trong quản lý hóa chất phải tính đến trong bối cảnh thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW về “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”.

Bà Nguyễn Thị Mai - Phó Trưởng Ban Kỹ thuật, Tập đoàn Hóa chất Việt Nam góp ý quy định về khoảng cách an toàn đối với địa điểm xây dựng công trình có hoạt động hóa chất - Ảnh: Phạm Thắng

Theo bà Nguyễn Thị Mai - Phó Trưởng Ban Kỹ thuật, Tập đoàn Hóa chất Việt Nam, theo quá trình phát triển và đô thị hóa, xung quanh nhiều nhà máy hóa chất, dân cư đã ở gần sát đến tường bao doanh nghiệp và hiện có trường hợp đã được cấp chính quyền cấp Giấy chứng nhận sử dụng đất để định cư (do trước đây trong thời gian dài không có quy định về cách an toàn).

Trong khi đó, từ việc vi phạm do chủ thể khác gây ra, dưới sức ép của dư luận xã hội, của dân cư, nhà máy sản xuất hóa chất phải di dời. Việc xây dựng một dự án sản xuất hóa chất cần qua nhiều bước xem xét thẩm định của cơ quan chức năng, nguồn vốn đầu tư rất lớn và thời gian dài bởi vậy, việc di dời nhà máy sản xuất sẽ gây thiệt hại cho doanh nghiệp, cho Nhà nước và xã hội.

Vì vậy, bà Nguyễn Thị Mai đề nghị cơ quan soạn thảo xem xét, bổ sung để làm rõ quy định khoảng cách an toàn đối với địa điểm xây dựng công trình có hoạt động hóa chất của các dự án hóa chất mới và các dự án hóa chất đang hoạt động, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp và địa phương khi triển khai thực hiện. Đối với dự án đang hoạt động được xây dựng trước khu dân cư cần có quy định cụ thể để chính quyền có chính sách di dời người dân đến vùng an toàn, trả lại hành lang an toàn.

Bà Đào Thị Thu Huyền - Phó Giám đốc Đối ngoại, Công ty TNHH Canon Việt Nam kiến nghị giữ nguyên như quy định hiện hành: chỉ áp dụng khai báo trước khi nhập khẩu đối với hóa chất có điều kiện, hóa chất cần kiểm soát đặc biệt - Ảnh: Phạm Thắng

Liên quan đến quy định tổ chức, cá nhân nhập khẩu hóa chất phải thực hiện khai báo hóa chất nhập khẩu tại Dự thảo Luật, bà Đào Thị Thu Huyền - Phó Giám đốc Đối ngoại Công ty TNHH Canon Việt Nam cho rằng, hiện nay các quốc gia trên thế giới chỉ quản lý các hóa chất cần kiểm soát hoặc hóa chất cần kiểm soát đặc biệt, hóa chất độc hại. Còn tại Việt Nam, đã có các quy định rất chặt chẽ việc quản lý hóa chất theo từng công đoạn như vận chuyển, lưu trữ, sử dụng và xử lý.

Do đó, đại diện Canon Việt Nam kiến nghị giữ nguyên như quy định hiện hành: chỉ áp dụng khai báo trước khi nhập khẩu đối với hóa chất có điều kiện, hóa chất cần kiểm soát đặc biệt.

Vừa bảo đảm quyền lợi của doanh nghiệp, vừa bảo đảm an toàn hóa chất, bảo vệ môi trường, sức khỏe người dân

Phát biểu kết luận Hội thảo, Ủy viên là đại biểu Quốc hội chuyên trách tại Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Nguyễn Văn An ghi nhận và đánh giá cao những ý kiến đóng góp của các đại biểu về các nội dung liên quan đến dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi).

Về cơ bản, các đại biểu đánh giá cao về dự thảo mới nhất của Luật. Bên cạnh đó, cũng cần tiếp tục nghiên cứu hoàn thiện thêm các quy định như nội dung về thuật ngữ, ưu đãi đầu tư, thuế đối với lĩnh vực, quản lý, sử dụng hóa chất, đăng ký hóa chất, đánh giá rủi ro, kế hoạch phòng ngừa, ứng phó sự cố hóa chất, hóa học xanh, khoảng cách an toàn, quy định chuyển tiếp...; trong đó có nhiều ý kiến như đại biểu là đại diện các hiệp hội, doanh nghiệp góp ý để vừa giảm thủ tục hành chính, bảo đảm quyền lợi của doanh nghiệp, vừa bảo đảm an toàn hóa chất, bảo vệ môi trường, sức khỏe người dân.

Ủy viên là ĐBQH hoạt động chuyên trách Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Nguyễn Văn An phát biểu kết luận Hội thảo - Ảnh: Phạm Thắng

Các ý kiến góp ý đều rất tâm huyết, đã được Ban Tổ chức ghi chép đầy đủ và Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường sẽ chỉ đạo việc nghiên cứu, tổng hợp để tiếp tục thực hiện việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi). Nhiều nội dung sẽ được Ủy ban và Bộ Công thương phối hợp với các cơ quan khác để rà soát, đề xuất những nội dung liên quan trong dự thảo Luật.

Đối với những vướng mắc liên quan đến nghị định, thông tư, đề nghị Cục Hóa chất tổng hợp, báo cáo lãnh đạo Bộ Công Thương xử lý theo thẩm quyền hoặc trình Chính phủ sửa đổi, bổ sung hoặc đề nghị các Bộ khác sửa đổi các văn bản liên quan để bảo đảm hiệu quả của các quy định trong pháp luật về hóa chất.

Đối với những vấn đề còn có ý kiến khác nhau như việc lồng ghép kế hoạch phòng ngừa, ứng phó sự cố hóa chất, đề nghị các hiệp hội, doanh nghiệp tiếp tục nghiên cứu, có những đề xuất cụ thể, khả thi gửi về VCCI, Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường. Đây là vấn đề cần có những quy định mang tính phổ quát, bảo đảm phù hợp thực tế áp dụng của doanh nghiệp.

Thy Thảo

Nguồn Tạp chí Công thương : https://tapchicongthuong.vn/du-thao-luat-hoa-chat--sua-doi--sau-chinh-ly-giam-39-dieu-138440.htm